عیسی علیزاده، دبیر جشنواره قرآنی دانشجویان ایرانی خارج از کشور، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) با بیان این مطلب گفت: عموماً نهاد یا ارگان خاصی متولی امور فرهنگی دانشجویان ایرانی که از کشور خارج می‌شوند، نیست و بسیاری از اوقات آمار دقیقی هم از کسانی که برای ادامه تحصیل در خارج از کشور اقدام می‌کنند، وجود ندارد که این می‌تواند برای ما آسیبی به حساب بیاید، زیرا این دانشجویان پس از خروج از کشور از محیط محل تحصیل خود تأثیرات فرهنگی می‌پذیرند که پس از بازگشت به کشور می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی شود و با توجه به اینکه بسیاری از این دانشجویان و مسئولان همواره خواستار برگزاری برنامه‌های فرهنگی برای دانشجویان خارج از کشور بوده‌اند، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور دانشجویان ایرانی خارج از کشور با ارائه ایده برگزاری جشنواره قرآنی گام مؤثری را در این رابطه برداشت.
دغدغه برگزارکنندگان جشنواره قرآنی برای دانشجویان خارج از کشور
وی ادامه داد: از چند سال قبل که نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور دانشجویان ایرانی خارج از کشور تشکیل شد، یکی از برنامه‌های این نهاد این بوده که برای دانشجویان ایرانی برنامه‌ریزی فرهنگی انجام شود که نهایتاً مسئولان این نهاد به این نتیجه رسیدند که اتفاق دانشجویان حول محور قرآن می‌تواند با توجه به شرایط اقلیمی و بومی، حساسیت‌ها و فضایی که در خارج از کشور وجود دارد، مهمترین کار فرهنگی برای دانشجویان ایرانی خارج از کشور باشد؛ هر برنامه فرهنگی‌ای را نمی‌شود در خارج از کشور برگزار کرد؛ اما رویکرد قرآنی، رویکردی است که مخصوصاً در کشورهای اسلامی که دانشجویان ایرانی آنجا مشغول به تحصیل هستند، پذیرفته شده و در کشورهای غیراسلامی هم مقاومتی در مقابل این برنامه‌ها دیده نمی‌شود.
سرپرست سابق سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشجویان کشور توضیح داد: پس از اتخاذ این تصمیم نوبت به طراحی ساز و کار برگزاری این جشنواره رسید که چون کشور ما یک ارگان ثابت با ساختار تشکیلاتی مشخص در خارج از کشور ندارد، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور دانشجویان ایرانی خارج از کشور متولی برگزاری یک جشنواره شد، گرچه بنا بر آمارها و تحقیقات انجام شده بعضاً در برخی از کشورها دانشجویان ایرانی انجمن‌ها یا گروه‌هایی تشکیل می‌‌دهند و به صورت خودجوش به انجام کارهای فرهنگی از جمله تدوین و انتشار نشریه، برپایی تجمعات خاص، برگزاری نشست‌های علمی و حتی اجرای مراسم و برنامه‌های دینی در شب‌های قدر، ماه رمضان و اعیاد می‌پردازند که البته این برنامه‌ها پایدار و باثبات نیستند.
وی ادامه داد: پس از اتخاذ تصمیم برگزاری یک جشنواره قرآنی، بنا بر آن شد که این جشنواره به صورت نظام‌مند و منسجم برای همه دانشجویان ایرانی خارج از کشور برگزار شود که این امر چند ثمره داشت؛ یکی اینکه در شروع باید دانشجویان ایرانی خارج از کشور شناسایی می‌شدند، با توجه به اینکه آمار دقیقی از تعداد دانشجویان ایرانی در کشورهای خارجی موجود نبود ـ به دلیل اینکه معمولاً دانشجویان به طور مستقل از دانشگاه‌های خارجی پذیرش می‌‌گیرند و با توجه به ارتباطاتی که خودشان دارند، عازم این دانشگاه‌ها می‌شوند ـ این کار مفید واقع شد.
عیسی علیزاده گفت: نظر دبیرخانه برگزاری این همایش بر آن بود که بهترین کار برای دانشجویان و شناسایی آن‌ها و اطلاع‌رسانی به آن‌ها در مورد جشنواره، این است که انجمن‌های دانشجویی راه‌اندازی کنند و از طریق این انجمن‌ها دانشجویان ایرانی شناسایی شوند و مجموعه این انجمن‌ها اتحادیه‌های دانشجویی را شکل دهد که در حال حاضر هم این اتحادیه‌ها در مناطق مختلف آسیا و اروپا تشکیل شده و این جشنواره هم از طریق آن‌ها و هم از طریق رایزنان علمی و فرهنگی ایران در کشورهای مختلف برگزار می‌شود.
برنامه‌ریزی برای چگونگی برگزاری این جشنواره
وی در ادامه اظهار کرد: پس از بررسی مسئله شناسایی دانشجویان ایرانی خارج از کشور و اطلاع‌رسانی به آن‌ها نوبت به برنامه‌ریزی برای چگونگی برگزاری این جشنواره رسید. با توجه به اینکه فصول مختلف تحصیلی در کشورهای مختلف متفاوت و ایام فراغت دانشجویان متنوع است، بنا بر این شد که این جشنواره به گونه‌ای باشد که یک آزمون متمرکز و یک آزمون غیرمتمرکز داشته باشد.
دبیر جشنواره قرآنی دانشجویان ایرانی خارج از کشور توضیح داد: در آزمون متمرکز اختیار به خود نهادها و اتحادیه‌ها و انجمن‌های دانشجویی واگذار می‌شود که شناسایی کنند که در کشورشان چه زمان این آزمون را که شامل رشته‌های حفظ، قرائت و مفاهیم قرآن است، به صورت هماهنگ برگزار کنند که این آزمون از طریق سایت اطلاع‌رسانی می‌شد، منابع هم در اختیارشان قرار می‌گرفت و پس از برگزاری آزمون از برگزیدگان تجلیل می‌شد.
وی ادامه داد: اما آزمون غیرمتمرکز این جشنواره شامل رشته‌هایی مانند مقاله‌نویسی، ترجمه متون و تألیفات قرآنی است که در آن هر دانشجویی می‌تواند یک فصل و یا کل یک کتاب دینی را ترجمه کند و همراه با اصل متن به دبیرخانه این جشنواره بفرستد، قسمت دیگر این آزمون هم مربوط می‌شود به رشته‌های مقاله‌نویسی و علمی مرتبط با قرآن که قطعاً تأثیر فراوانی در رشد دینی دانشجویان خواهد داشت و رویکرد مناسبی که در این قسمت وجود دارد، این است که در قسمت نوشتاری، دبیرخانه جشنواره دست دانشجویان را برای انتخاب موضوع باز گذاشته، یعنی محدود به موضوعات خاص نشده است و دانشجویان می‌توانند متناسب با رشته‌های تحصیلی خودشان در مورد قرآن کار کنند. مثلاً دانشجویی که در رشته مدیریت تحصیل می‌کند می‌تواند در مورد قرآن و مدیریت کار کند.
علیزاده در رابطه با میزان موفقیت جشنواره قرآنی دانشجویان خارج از کشور گفت:با توجه به حجم شرکت‌کنندگان در جشنواره قرآنی دانشجویان ایرانی خارج از کشور که امسال برای چهارمین سال پیاپی برگزار می‌شود و افزایش دوره به دوره شرکت‌کنندگان در این جشنواره، می‌توان گفت که این جشنواره موفق عمل کرده است. البته کار خارج از کشور با کار داخل کشور بسیار متفاوت است و به نظر من در حال حاضر، زمان مناسبی برای ارزیابی این جشنواره نیست. البته سطح آن هم دوره به دوره ارتقا پیدا کرده که ناشی از افزایش تجربه دبیرخانه و استفاده از پیشنهادات، انتقادات و نظرات اظهار شده است و در کل با توجه به حجم شرکت‌کنندگان و به لحاظ کمی موفق بوده است، اما اینکه «آیا از لحاظ اهدافی که دبیرخانه از برگزاری این جشنواره دنبال می‌کرده، موفقیتی حاصل شده است یا نه؟» نیاز به یک کار علمی پژوهشی میدانی دارد که در هر کشور بررسی شود که دانشجویان چقدر قبل از این جشنواره با قرآن آشنا بودند و چقدر به برنامه‌های قرآنی علاقه‌مند بودند و الان چقدر آشنا و علاقه‌مند هستند.
اهداف اصلی از برپایی جشنواره قرآنی در عرصه بین‌الملل
وی در مورد اهدافی که این جشنواره در عرصه بین‌المللی دنبال می‌کند، اظهار کرد: شاید مهمترین هدف این برنامه این باشد که چون اتهام مهجوریت قرآن در جمهوری اسلامی ایران همواره از سوی برخی کشورها متوجه ایرانیان است؛ برگزاری این جشنواره و همچنین مسابقات و برنامه‌های قرآنی متعدد می‌تواند تأثیر مثبتی در برطرف کردن این سوءتعبیر داشته باشد. ضمن اینکه می‌تواند به صورت غیرمستقیم تأثیر فرهنگی مثبتی نیز در عرصه بین‌الملل برای معرفی فعالیت‌های قرآنی جمهوری اسلامی ایران داشته باشد.
دبیر جشنواره قرآنی دانشجویان ایرانی خارج از کشور افزود: انتظار آن نمی‌رود که وقتی این برنامه در خارج از کشور برگزار می‌شود، همه حضور پیدا کنند و یک اجتماع عظیم دانشجویی تشکیل شود. دانشجویان ایرانی خارج از کشور مشکلات عدیده‌ای دارند که در بسیاری از موارد امکان حضور آن‌ها در این برنامه‌ها را غیرممکن می‌کند و هدف برگزاری این گونه برنامه‌ها بیشتر این است که ارتباط فرهنگی دانشجویان با کشور قطع نشود.
علیزاده با اشاره به نحوه تبلیغات و اطلاع‌رسانی در مورد این جشنواره گفت: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور دانشجویان ایرانی خارج از کشور، یک بانک اطلاعاتی را بر اساس اطلاعات اتحادیه‌ها و انجمن‌های دانشجویی و ثبت‌نام‌هایی که از مدت‌ها قبل در سایت این نهاد برای جمع‌آوری آمار دانشجویان داشته، فراهم آورده است که اطلاع‌رسانی به آن‌ها انجام می‌شود. همچنین از طریق سایت این نهاد به آدرس اینترنتی http://nahadiran.ir/fa/ و نیز از طریق رایزنان فرهنگی و رایزنان علمی اطلاع‌رسانی در میان دانشجویان ایرانی انجام می‌شود و قرار است در این دوره یک سری تبلیغات تلویزیونی هم در برخی از شبکه‌های بین‌المللی مانند شبکه جام جم که برای ایرانیان خارج از کشور برنامه پخش می‌کند، انجام شود.
وی در مورد پیش‌بینی از میزان استقبال از این دوره جشنواره گفت: فکر می‌کنم در قسمت متمرکز که اتحادیه‌ها و انجمن‌ها برگزار می‌کنند، استقبال خوبی شود، چون در بخش متمرکز، اطلاع‌رسانی قوی است اما قسمت غیرمتمرکز هنوز حتی در فضای کشور خودمان هم جا نیفتاده است. ما تجربه برگزاری این‌گونه برنامه‌ها را در خود ایران با اینهمه ابزار اطلاع‌رسانی و اختیارات داشته‌ایم اما معمولاً استقبال از این قسمت کم است. ولی به هر حال حتی اگر صد مقاله مرتبط با رشته‌های دانشگاهی و یا مثلاً 10 ترجمه کتاب از سوی دانشجویان ارائه شود، موفقیت بزرگی است و محرکی برای برنامه‌ریزی‌های بهتر این جشنواره در دوره‌های بعدی است.
یادآور می‌شود، علاقه‌مندان به آشنایی با شیوه‌نامه اجرایی چهارمین جشنواره قرآنی دانشجویان خارج از کشور می‌توانند به پایگاه اطلاع‌رسانی جشنواره سالانه دانشجویان ایرانی خارج از کشور به آدرس http://nahadiran.ir/fa/quran/jashnvare4/register/ مراجعه کنند.
