همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: جراحی‌های اسلیو و بای پس معده می‌توانند به کاهش وزن اضافی و BMI کمک کنند. (BMI شاخص توده بدنی و مخفف عبارت انگلیسی Body Mass Index است که برای تعیین رده وزنی افراد مختلف به‌کار گرفته می‌شود. فرمول این شاخص نیز از تقسیم وزن فرد برحسب کیلوگرم بر مجذور قد برحسب متر به‌دست می‌آید)
تفاوت اصلی بین این دو روش در نحوه ایجاد کیسه معده جدید است. طی جراحی اسلیو معده، حدود ۸۰ درصد معده برداشته می‌شود. ۲۰ درصد باقی مانده با جراحی در یک کیسه کوچک دوخته می‌شود. اما جراحی بای پس معده شامل دور زدن ۷۵ درصد از معده و ۳۳ درصد از روده کوچک است.
بیماران اسلیو معده به طور متوسط بین ۶۰ تا ۷۰ درصد از وزن اضافی بدن خود را در عرض ۱۲ تا ۱۸ ماه از دست می‌دهند. اما جراحی بای پس معده به بیماران بسیار چاق با شاخص توده بدنی بالای ۴۵ توصیه می‌شود.
به این ترتیب، بیمارانی که تفاوت بین این دو عمل جراحی را می‌دانند، در صورتی که پزشکانشان عمل جراحی را برای کاهش وزن توصیه کنند، می‌توانند بهترین انتخاب ممکن را داشته باشند.
اسلیو معده: شایع‌ترین جراحی کاهش وزن
زهرا سادات میرشفیعی، مشاور تغذیه و رژیم درمانی و مسوول تغذیه و مشاور بالینی بیمارستان عرفان نیایش و تریتا در مورد رعایت تغذیه مناسب بعد از انجام این دو عمل جراحی و تفاوت آنها می‌گوید: «روش جراحی اسلیو معده (gastric sleeve surgery) که سبب کاهش حجم معده و در نهایت کاهش اشتها می‌شود، از رایج‌ترین و محبوب‌ترین روش‌های کاهش وزن است.
در اسلیو معده ۷۵ تا ۸۰ درصد معده بیمار از میان برداشته می‌شود. بنابراین می‌توان گفت این عمل یک جراحی غیرقابل بازگشت است.»
چه کسانی می‌توانند عمل بای پس معده انجام دهند؟
به گفته این مشاور تغذیه، پیش از عمل حتماً باید آزمایشات لازم (تست ورزش، قلب، اعصاب و روان، ریه) انجام شود.
البته انجام عمل‌های لاغری به همه افراد چاق توصیه نمی‌شود چون بسیاری افراد می‌توانند با رعایت رژیم غذایی لاغر شوند. اما کسانی که شاخص توده بدنی آنها ۴۰ یا بیشتر باشد و حداقل دو بیماری مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع ۲، فشار خون بالا یا بیماری قلبی داشته باشند می‌توانند برای کاهش وزن عمل جراحی انجام دهند.
عمل بای پس معده (Gastric bypass) نوعی عمل لاغری به روش لاپاراسکوپی است. این عمل به منظور کاهش وزن مؤثر در افراد دارای چاقی مفرط انجام داده می‌شود.
مراحل تغذیه در بای پس معده
نخستین مرحله بعد از عمل جراحی نوشیدن صاف شده است. البته فرد تا یک روز بعد از عمل لاغری بای پس معده فقط می‌تواند آب و مایعات شفاف نوشید. بعد از یک روز مایعات دیگر هم به آن اضافه می‌شود. برای مثال در یک هفته اول می‌توان از سوپ رقیق، چای و قهوه بدون کافئین، شیر کم چرب، ژله و آب میوه‌های طبیعی بدون شکر استفاده کرد.
وعده‌های غذایی بیشتر در حجم کم
در مرحله دوم و پس از گذشت حدود یک هفته از عمل، بیمار می‌تواند شروع به خوردن غذاهای پوره‌ای کند.
وعده‌های غذایی نیز ۶ وعده و هر وعده تنها شامل ۴ تا ۶ قاشق غذاخوری پوره است. ضمن آنکه غذا هم حتماً باید به آرامی و در مدت زمان حدود ۲۰ دقیقه میل شود.
شروع غذاهای نرم
به گفته میر شفیعی، بعد از چند هفته مصرف مواد غذایی پوره‌ای، همزمان با پیشرفت در روند بهبودی و نظر جراح، فرد می‌تواند مصرف مواد غذایی نرم را شروع کند. گوشت‌های کم چرب مثل مرغ، ماهی، تخم مرغ، سوپ، برنج، میوه‌های تازه یا کنسرو شده بدون پوست و سبزیجات پخته شده مناسب است.
غذاهای جامد
این متخصص رژیم درمانی می‌گوید در مرحله چهارم بعد از حدود ۸ هفته از شروع رژیم غذایی بای پس معده، بیمار می‌تواند مصرف غذاهای جامد را شروع کند، ۳ وعده غذایی داشته باشد و هر بار یک بشقاب یا نصف بشقاب غذا میل کند.
محدودیت‌های غذایی پس از عمل
نان، نوشیدنی‌های گازدار، سبزیجات خام، غذاهای پر ادویه یا تند، آجیل و دانه‌ها، سبزیجات پرفیبر مانند کرفس، کلم بروکلی و کلم‌ها گوشت‌های سفت، گوشت قرمز و غذاهای سرخ شده از جمله موادی هستند که پس از عمل جراحی نمی‌توان از آنها استفاه کرد.
نکات و موارد ضروری پس از عمل‌های جراحی کاهش وزن
غذا باید به آرامی جویده و مایعات و آب نیز جرعه جرعه نوشیده شود. اما سرعت غذا خوردن باید کم باشد؛ به گونه‌ای که هر وعده غذایی بین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول بکشد.
اهمیت انتخاب نوع غذا
میر شفیعی می‌گوید پس از انجام عمل‌های کاهش وزن، انتخاب نوع غذا اهمیت زیادی خواهد داشت. یعنی افراد باید سعی کنند غذاهایی با ارزش غذایی بالا و حاوی پروتئین انتخاب کنند.
به دلیل کاهش ریسک عمل نیز حتماً پس از عمل باید تحت نظر متخصص تغذیه باشید و مطالق دستور او رفتار کنید. توجه داشته باشید ریکاوری و حفظ رژیم غذایی بعد از عمل، موضوع مهمی است که حتماً باید رعایت شود.
مثلاً پس از عمل حداقل تا یک سال نباید سوسیس و کالباس، انواع فست فود، الکل و سیگار مصرف کنید. با توجه به وضعیت سلامت خود نیز با نظر پزشک معالج و متخصص تغذیه حتماً از ایجاد یبوست با نوشیدن مایعات زیاد و میوه‌ها و سبزیجات مجاز جلوگیری کنید.
توجه به حفظ تعادل غذایی، نوشیدن آب زیاد و پیاده روی
این مشاور تغذیه می‌گوید تعادل غذایی بعد از عمل هم موضوع مهم دیگری است که نباید فراموش شود. هنگام کاهش وزن از دست ندادن آب بدن و بافت ماهیچه‌ها بسیار مهم است که به همه این موارد با مشورت متخصص باید بررسی و توجه شود.
نوشیدن روزی ۸ لیوان آب و داشتن فعالیت بدنی موضوع مهمی است که نباید فراموش شود. برای جلوگیری از ضعف و بی حالی نیز حتماً باید از مکمل‌های دارویی تجویز شده توسط متخصص استفاده شود. در نهایت نیز حتماً باید روزی ۳۰-۴۰ دقیقه پیاده روی داشته باشید.
نظر شما