این اقدام می‌تواند روند حرکت سرمایه‌ها را بار دیگر از سمت و سوی شرکتهای کوچک بازار به سوی سهام، با پشتوانه حاضر در بورس تغییر دهد. در اولین اقدام سهام 11 شرکت بزرگ بورس از تور حجم مبنا بیرون افتادند.
نصرالله برزنی، عضو هیات مدیره شرکت بورس با اعلام این مطلب گفت: بورس برای اصلاح حجم مبنای همه شرکتها برنامه دارد و این طرح به صورت دنباله‌دار ادامه می‌یابد.
وی افزود: اصلاح حجم مبنای شرکتها به ترتیب و براساس میزان سرمایه شرکتها صورت می‌گیرد و در مرحله بعد هر کدام از شرکتها که حجم مبنای بالایی دارند، حجم مبنایشان اصلاح خواهد شد به طور مثال در مرحله بعد حجم مبنای شرکتهایی که 100 میلیارد تومان سرمایه دارند، اصلاح می‌شود.
برزنی در ادامه تصریح کرد: در مراحل بعدی حجم مبنای شرکتهای کوچکی که از سرمایه اندکی برخوردارهستنداصلاح خواهد شد. وی افزود: حجم مبنای شرکتهای کوچک بر عکس شرکتهای بزرگ افزایش خواهد یافت به طور مثال شرکتی که با معامله 5 تا 10 هزار سهم دچار نوسان قیمت می‌شود، پس از اصلاح حجم مبنا باید 50 هزار سهمش معامله شود.
عضو هیات مدیره شرکت بورس اوراق بهادار درباره سیاست جدید حجم مبنا و هدف از تغییر آن گفت: هدف اصلی از تغییر حجم مبنا اعتمادسازی در بازار و جذب سرمایه‌گذارانی است که دید بلندمدت دارند ضمن اینکه با این کار قابلیت نقدشوندگی سهام نیز افزایش می‌یابد.
وی تاکید کرد: اصلاح حجم مبنا مانع از دست‌کاری بازار توسط برخی از سفته‌بازان خواهد شد. به طور مثال بسیاری از شرکتهای کوچک به دلیل حجم مبنای اندک که دارند به راحتی تحت تاثیر دست‌کاری سفته‌بازان دچار نوسان قیمت می‌شوند به این ترتیب با اصلاح حجم مبنای این شرکتها از دست کاری بازار جلوگیری می‌شود و اعتماد بیشتری ایجاد می‌شود.
دید گاه مدیر عامل بورس
علی رحمانی ، مدیر عامل شرکت بورس هم در گفت‌وگو با فارس گفت : در صورتی که این اقدام با نتایج مطلوب و مورد نظر همراه باشد و به روان شدن معاملات و بازار کمک کند در گام بعدی حجم مبنای شرکتهایی که بین 100 تا 300 میلیارد تومان سرمایه دارند نیز تغییر می یابد و حجم مبنای این دسته از شرکت ها از 8 ده هزارم به 5 در هزار خواهد رسید.
وی با اشاره به تاثیر این اقدام در روند معاملات بازار سهام خاطرنشان کرد: در حجم مبنای شرکتهایی با سرمایه 100 میلیارد تومان تغییری نخواهد کرد ولی ممکن است حداقل حجم مبنایی برای این دسته شرکتها در نظر گرفته شود. البته ممکن است در آینده حجم مبنای شرکتها با سرمایه بیش از هزار میلیارد تومان باز هم کاهش یابد و به 2 در ده هزار برسد.
رحمانی با بیان این مطلب که موضوع کاهش تقاضا برای سهام شرکتهایی با سرمایه بالا و بدون حجم مبنای این گونه شرکتها مانع از روان بودن حرکت قیمتی و معاملات شده است تاکید کرد: مسیر کلی این است که با تمهیداتی به سمت بازار رقابتی و کارآ حرکت کنیم.
اطلاعیه شرکت بورس
شرکت بورس روز یکشنبه در اطلاعیه‌ای اعلام کرد : هیئت مدیره شرکت بورس تصمیم گرفته، ضریب محاسبه حجم مبنای شرکتهایی که سرمایه آن ها بیشتر از 3000 میلیارد ریال است از 8 در 10 هزار به 4 در 10 هزار کاهش دهد. بر این اساس از تاریخ دوم تیر ماه ضریب محاسبه حجم مبنای 11 شرکت به 4 در 10هزار تغییر می‌یابد.
بر این اساس شرکتهای فولاد مبارکه اصفهان، سایپا، سرمایه‌گذاری غدیر، ملی صنایع مس ایران، ایران خودرو، بانک پارسیان، صندوق بازنشستگی، سیمان فارس خوزستان، گروه بهمن، سرمایه گذاری بانک ملی و مپنا مشمول قاعده جدیدخواهند بود.
حجم مبنا چیست؟
حجم مبنا اهرمی است که از سال 82 و بعد از انتصاب حسین عبده تبریزی به سمت دبیرکلی بورس به کار گرفته شد و هدف از به کارگیری این اهرم کنترل معاملات و جلوگیری از نوسان‌های کاذب و افت و خیز بی مورد قیمت سهام با معامله چند سهم شرکت ها اعلام شد.
براساس این اهرم که از فرمول 0008/0 ضربدر تعداد سهام شرکتها محاسبه می‌شود هر شرکتی با توجه به میزان سرمایه (در واقع تعداد سهام) از حجم مبنای مشخص دارد و باید روزانه آن تعداد سهام شرکت مورد خرید و فروش قرار گیرد، تا تغییر قیمت روزانه مثبت و منفی 2 درصدی برای قیمت آخر وقت سهام شرکتها محاسبه شود.
این اهرم از همان اول، با مخالفت های بسیاری روبه رو بوده و فعالان بازار همواره یکی از عوامل اصلی گره‌های معاملاتی را حجم مبنا می دانستند.
به کارگیری این اهرم در آن زمان موجب شد، تعداد زیادی از سهامداران حقوقی به دلیل اینکه نمی‌توانستند از شرکتهای بزرگ بازدهی به دست آوردند به سمت شرکتهای کوچک و حتی زیان ده حرکت کنند. این اتفاق زمینه رشد قیمت سهام شرکتهای کوچک را فراهم آورد.
