و به قلب، مسائل شهودی و نیز عرفان عملی نظر دارد و مطالب جالبی درباره تلفیق میان عقل، قلب، فکر و عرفان بیان می‌کند.
محمد علی آذرشب، استاد دانشگاه تهران و داور بین‌المللی مسابقات قرآن ایران در مصاحبه با بخش بین‌الملل خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا)، ضمن بیان این مطلب افزود: شهید صدر در سال‌های واپسین حیات پربرکت خود، چندین جلسه سخنرانی علمی پیرامون تفسیر موضوعی ارائه داد که به روش‌شناسی علمی این نوع تفسیر می‌پردازد و در آخرین سخنرانی این دوره، اندکی از مسائل عقلی و منطقی فاصله گرفته و پا را فراتر گذاشته و به حوزه عرفان و قلب روی آورد.
وی تصریح کرد: مجموع این سخنرانی‌های پربار و ارزشمند علمی، در قالب کتابی به نام «المدرسة القرآنیة» ارائه شد که ترجمه آن به فارسی و زبان‌های دیگر نیز موجود است و شهید مفسر در این کتاب به تعریف، ارزیابی و شناخت ابزارهای دستیابی به تفسیر موضوعی و سپس به مقایسه آن با تفسیر ترتیبی می‌پردازد.
به گفته وی، شهید صدر علاوه بر ارزش و اعتباری که برای تفسیر ترتیبی یا تجزیئی قائل بود، تفسیر موضوعی را نیز بسیار پراهمیت و لازم می‌دانست؛ چرا که این نوع تفسیر، پاسخگوی نیازهای جامعه است و در شرایطی که جامعه اسلامی به نظریه‌های قرآنی در مورد مسائل مختلف روز احتیاج دارد، بسیار کارآمد و مفید است.
این استاد زبان و ادبیات عرب دانشگاه تهران در ادامه افزود: با توجه به اهمیت تفسیر موضوعی نزد شهید صدر، ایشان برای مفسر موضوعی و کسی که می‌خواهد این نوع تفسیر را ارائه دهد نیز شرایط ویژه‌ای قائل است که مهمترین این ویژگی‌ها عبارتند از اشراف و احاطه کامل و جامع به موضوع مورد نظر، مطالعات وسیع و گسترده در آن حوزه و دانستن اینکه به دنبال پاسخ برای چه سؤالی است و هدف و مقصودش از آن سؤال چیست.
محمد علی آذرشب در ادامه تصریح کرد: از دیدگاه شهید صدر، مفسر موضوعی باید اطلاعات و دانش کافی از موضوع مورد نظرش داشته باشد و کسی که اطلاعات نادرست و یا ناکافی از موضوعی داشته باشد نمی‌تواند و نباید این کار را بر عهده بگیرد.
به گفته وی، دومین نکته مهمی که شهید صدر درباره شرایط و ویژگی‌های مفسر موضوعی بیان می‌کند، این است که مفسر موضوعی باید در محضر قرآن، شاگردی دانا باشد و نه استاد، بدین معنی که به هیچ وجه نباید افکار و خواسته‌های خود را بر قرآن تحمیل کند و یا آیات قرآن را به سوی افکار و نظریات شخصی خویش سوق دهد و مسائل ذهنی و مورد علاقه خود را معیار تفسیر قرارندهد، بلکه مفسر موضوعی باید در صدد یافتن پاسخ قرآن کریم برای موضوع با ارزش و عالمانه‌ای که در ذهنش به عنوان سؤال ایجاد شده باشد.
محمد علی آذرشب، با اشاره به کتاب‌های « اقتصادنا» و« فلسفتنا» که توسط شهید صدر به رشته تحریر در آمده است، خاطر نشان کرد: در تألیف دیگری از ایشان به نام «مجتمعنا» که بر اساس سخنرانی‌های اخیر ایشان نگاشته شده است، شهید صدر به بررسی طرح کلی جامعه اسلامی از دیدگاه قرآن می‌پردازد و می‌گوید جامعه اسلامی چه شکل و فرمی دارد و جهت‌دهی‌ها، حرکت و سمت و سو و قوانین تاریخی که بر جامعه اسلامی حکومت می‌کند، چگونه است و اصول و پایه آن کدام است.
وی در ادامه تصریح کرد: مکاتب مختلف در مورد اصول و عوامل حرکت تاریخ، هر یک نظری دارد و شهید صدر در همین زمینه مطالب مهم و زیبایی در رابطه با قوانین و سنن حرکت جامعه از دیدگاه قرآن بیان می‌کند و به صورت دقیق، عالمانه و اصولی این اندیشه قرآنی را که انسان، عامل حرکت تاریخ است، بررسی کرده و جواب را پیدا می‌کند.
این داور بین‌المللی مسابقات قرآن گفت: مهمترین سؤال مطرح شده توسط شهید صدر در جامعه آن زمان این بود که جامعه اسلامی از چه تشکیل شده است و چه شکلی دارد و نظر قرآن نسبت به نقش فرد در جامعه، ترکیب جامعه و حرکت جامعه چیست که همین بررسی‌ها می‌تواند الهام‌بخش مطالعات اسلامی در حوزه جامعه‌شناسی در کشور ما نیز باشد تا بتوان جامعه اسلامی را بر اساس دیدگاه قرآنی تحلیل کرد، با توجه به اینکه جامعه‌شناسی در کشور ما بر پایه نظریات غرب بنا نهاده شده و همانطور که مقام معظم رهبری(مد ظله‌العالی) اشاره فرمودند علوم انسانی از نظر کمی گسترش پیدا کرد اما برای ارتقای سطح کیفی آن باید کارهای بیشتری انجام داد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در فضاى خفقان‌آور سی‌سال گذشته جامعه عراق، شهید صدر تلاش می‌کرد از سویی عظمت اسلام را به عنوان دینی جامع که پاسخگوی تمام نیازها و مشکلات اعم از اجتماعی، اقتصادی و فلسفی در اعصار و زمان‌های گوناگون است، نمایان سازد و از سوی دیگر با هجوم شبهات و اندیشه‌های مارکسیستى مقابله کند و پاسخ‌گوى نیازهاى فکرى جامعه اسلامى آن زمان باشد و آن را از آفت اندیشه‌های بیگانه مصون نگه دارد.
دکتر محمد علی آذرشب لیسانس خود را در زبان عربی و علوم قرآنی از دانشگاه «اصول‌الدین» بغداد گرفته است. رشته زبان و ادبیات عرب را در دانشگاه تهران گذرانده و درجه دکترای خود را از دانشکده علوم الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران در رشته فرهنگ عربی و علوم قرآنی کسب کرده است. وی صاحب تألیفاتی از جمله «الادب العربی و تاریخه؛ حتی نهایة العصر الاموی» است.
این استاد دانشگاه تهران، سابقه رایزنی فرهنگی ایران در سوریه و سردبیری مجله «ثقافتنا» ( فرهنگ ما) را که با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی منتشر می‌شود، در پرونده خود دارد.
