هویت شهری
-
یلدای شمیران زودتر شروع می‌شد!
زمستان برای شمیرانی‌ها یعنی برف، یخبندان و کوچه‌باغ‌هایی که لباس سفید به تن کرده‌اند. یلدای همیشه برفی شمیرانی‌ها اما زمینه‌ساز برخی آداب و رسوم مختص به این خطه از پایتخت بود. از جمله اینکه آنها گاهی یکی دو شب زودتر به خانه بزرگ خانواده می‌رفتند.
-
روش جالب نگهداری هنداونه شب یلدا در تهران قدیم
در گذشته که خبری از یخچال و سردخانه‌های نگهداری میوه نبود، تهرانی‌ها و به ویژه اهالی شمیران برای اینکه شب یلدا با هندوانه و سیب شمیرانی از مهمان‌ها پذیرایی کنند، روش‌های جالبی داشتند.
-
نمایش هنر کدبانوی پونکی در بلندترین شب سال
آداب و رسوم مردمان روستای پونه که بعدها به پونک تبدیل شد تحت تأثیر ارباب فرمانفرما بود. مثلاً سنت دیرینه یلدا در خانه ارباب و اطرافیانش با خانه محلی‌ها متفاوت و پر و پیمان‌تر بود.
-
قصه درخت آرزوها در شب یلدا و دختران دم‌بخت تهرانی!
یلدا یادگار آبا و اجدادی برای صله رحم و مهربانی است؛ شبی که قرار همه اعضای خانواده از دور و نزدیک دور هم جمع شدن است؛ یک دورهمی سنتی با ریشه‌هایی دیرینه که با فرهنگ عامه گره خورده. یکی از آیین‌های جالب شب یلدا، بخت‌گشایی دختران با توسل به درخت آرزوها در خانه بود.
-
سنت خوب تهرانی‌ها در شب یلدا | رسم زیبای کاسه اول
قدیم‌ها که مثل امروز دسترسی‌ها به مایحتاج ساده و آسان نبود، هنوز سوز چله‌کوچیکه از گرد راه نرسیده، خانم‌ها دست به کار تدارکات شب یلدا می‌شدند. شبی که در میان همه این هیاهو برای جمع شدن ریزودرشت اهل خانه حتما جایی برای کمک به همسایه یا دوست و آشنای نیازمند با عنوان پیمانه همسایگی وجود داشت.
-
شمیرانی‌ها یلدا به زیارت اهل قبور می‌رفتند
ساکنان آبادی‌های شمال تهران یا همان اهالی روستاهای شمیران شب یلدا آداب و رسوم منحصربه‌فرد خود را داشتند. آنها علاوه بر رسوم رایج این شب، زیارت اهل قبور و یاد درگذشتگان خود را نیز فراموش نمی‌کردند.
-
پیرمردهای این محله تهران همه فوتبالیست بودند
بچه‌های مدرسه بهمن عاشق فوتبال بودند. مدرسه بهمن نخستین مدرسه روستایی غرب تهران نخستین تیم فوتبال محله کن را راه‌اندازی کرد و به دنبال آن محله‌های دارقاضی، اسماعیلیون، سرآسیاب، میانده و بالون که از محله‌های روستای کن بودند نیز تیم فوتبال خود را راه‌اندازی کردند.
-
وقتی دختران تهران پا به توپ شدند
تقریباً ۵۰ سال بعد از اینکه فوتبال مردان در پایتخت آغاز شد، زنان ایرانی به دنیای فوتبال وارد شدند و در این بین، زنان تهرانی پیشگام این حضور بودند و نخستین تیم باشگاهی فوتبال بانوان نیز در پایتخت شکل گرفت.
-
مشعل و زرین؛ دو رقیب معروف طرشتی | وقتی صدای تشویق مردان کل روستا را پر می‌کرد
اگر از مقابل ساندویچ‌فروشی مهدیار محله طرشت بگذرید عکسی جلب‌نظر می‌کند که بازیکنان روزهای گذشته فوتبال محلی طرشت را به تصویر کشیده است.
-
وقتی خورشید فوتبال تهران متولد شد
ماجرای ظهور و افول تیم فوتبال دارایی تهران به تنهایی یک داستان است. مانند همه داستان‌های هیجانی که فکر می‌کنی قهرمان داستان مرده است، اما قهرمان ناگهان سر بر می آورد و دوباره شما را به هیجان می‌آورد، تیم فوتبال دارایی نیز با فراز و فرودهایش چندین دهه در فوتبال کشورمان درخشیده است.
-
سرانجام تلخ برای زمین خاطره‌ساز ۷ تیم محلی
جوانان و نوجوانان خیابان‌های جی، هاشمی، مهرآباد و... تا ۷دهه قبل در گوشه و کنار محله‌شان هرجا که توپ پیدا می‌شد، مشغول بازی می‌شدند، اما طولی نکشید که با رونق ساخت‌وساز در محله، زمین‌ها یکی پس از دیگری ناپدید شدند و جایشان ساختمان‌های رنگارنگ قد کشید.
-
همه‌چیز با حکم عزل شروع شد! | از دارالمعلمین تا بنیانگذاری صنایع کپسول‌سازی و تولید اجاق فر
تقدیر برای محمود خلیلی که پس از فراغت از تحصیل از مدرسه دارالمعلمین خیابان ناصرخسرو با درجه ممتاز به مدت دو سال در همان مدرسه شاگردان بسیاری را آموزش می‌داد، طور دیگری رقم خورد. همه‌چیز ابتدا با تلخکامی همراه بود.
-
رویابافی در زمین خاکی‌های فرحزاد
زمین خاکی فوتبال برای بچه‌های قدیم تنها جایی برای فوتبال نبود،آنجا رویا می بافتند؛ رویاها را به باد می‌دادند و دوباره به زندگی معمول خود باز می‌گشتند.
-
نخستین رییس فدراسیون فوتبال یک روستازاده تهرانی بود
شاید جالب باشد که بدانید تاریخ فدراسیون فوتبال کشورمان با نام یک تهرانی اصیل گره خورده است. سال ۱۳۲۵ فدراسیون فوتبال در تهران تاسیس شد. در این سال دکتر قدرت‌علی کنی که تا پیش از آن رئیس دایره فوتبال سازمان ورزش بود به مدت ۴سال ریاست فدراسیون را بر عهده گرفت.
-
از انجمن ترقی و ترویج تا فدراسیون فوتبال
انجمن ترقی و ترویج فوتبال، نخستین ساز و کار برای تشکیلات فوتبال ایران بود که به همت برخی ورزشکاران و افراد سرشناس در تهران شکل گرفت.
-
قهرمانی در مسابقات زمین‌خاکی حیاتی بود
روزگاری هر محله تهران یا دست کم چند محله مجاور هم یک زمین‌خاکی داشتند که پاتوق جوان‌های فوتبال‌دوست محله بود. شور و اشتیاق بازی در این زمین‌خاکی‌ها آنقدر زیاد بود که کاپ‌ها، لیگ‌ها و مسابقات دوره‌ای زمین‌خاکی در این محله‌ها شکل گرفت.
-
میراث خوش نقش‌ونگار هفت‌رنگ | «خاک‌نگار مقدم» چگونه پرآوازه شد؟
کارخانه تولید کاشی‌های هفت‌رنگ «خاک‌نگار مقدم» یکی از نخستین کارخانه‌های پرآوازه تهران قدیم بود، اما اینکه چطور کارگاه کوچک مرحوم حاج حسین در خیابان سپه تبدیل به کارخانه بزرگی شد، حکایت خواندنی و جالبی دارد.
-
یادگاری ارزشمند از سنت حسنه وقف
می‌گویند زمین اختیاریه یکی از باکیفیت‌ترین زمین‌های خاکی شمیران بود. آن روزها که محله‌های اعیانی شمال شهر، آبادی‌هایی خوش‌آب و هوا بودند بیخ گوش ارتفاعات شمال تهران، هر آبادی یک تیم فوتبال داشت و نوبت میزبانی زمین خاکی اختیاریه که می‌رسید گوش تا گوش زمین خاکی خاطره‌انگیز شمیران پر از تماشاگر می‌شد.
-
مراتع سرسبز؛ پشتوانه یک رسم دیرین
امامزاده قاسم روزگاری که هنوز تهران مثل امروز درگیر غول آلودگی هوا و زندگی شهرنشینی نبود با هوای لطیف و کوهستانی میزبان بسیاری از پایتخت‌نشینان بود که برای زیارت و ادای نذوراتشان راهی این محله خوش آب و هوا می‌شدند. نان و ماست پرآوازه‌ترین نذری این محله است که قصه خواندنی دارد.
-
راز گندمزارهای طلایی و نذری خوش طعم امامزاده شعیب(ع)
نماز ظهر را که می‌خواندند دیگ بزرگی وسط حیاط خانه آماده می‌کردند. بنا بود تا نماز مغرب نذری ادا شود. این رسم زنان روستا بود؛ رسم پختن کاچی برای حاجت‌روا شدن و یا شکرانه استجابت دعا.
-
تغییر سرنوشت جوانان شمیرانی از مسیر «زمین وقفی»
وقتی هنوز خبری از خیابان‌ها و برج‌های قیطریه نبود و تهرانی‌ها به قیطریه نه به چشم محله‌ای اعیانی، بلکه به عنوان یکی از آبادی‌های خوش‌آب‌وهوای شمیران نگاه می‌کردند، زمین خاکی قیطریه برای خود بروبیایی داشت. زمینی که با ستاره‌های خوشنام فوتبال مسیر زندگی بسیاری از جوان‌های شمیران را تغییر داد.
-
نذر متفاوت تهرانی‌ها در دوره قاجار | حکایت ۴۱ منبر در تکیه‌های پایتخت
ادای نذر برای حاجت‌روا شدن با گذشت سده‌های طولانی به بخش جدانشدنی فرهنگ و سنت پایتخت‌نشین‌ها تبدیل شده و مردم برای ادای نذرشان گزینه‌های متفاوتی دارند. نذر ۴۱ منبر هم یکی از انواع نذوراتی است که تاریخچه‌ای طولانی در پایتخت دارد و داستان‌های متفاوتی در باره آن نقل می‌شود.
-
ستاره‌ها از جیحون تا آ.ث.میلان
خیابان جیحون که امروز با خانه‌های قد و نیم‌قد و سر و صدا و شلوغی اتومبیل‌های رنگارنگ پر شده است، زمانی به دلیل گذر رودخانه کن و دشت‌های وسیع کشاورزی، باغ و بوستان‌هایی باصفا و خوش‌آب‌ورنگ داشت و زمین‌های خاکی‌اش هم معروف بود. قصه زمین خاکی میلان و ستاره‌های فوتبالی‌اش از آن دست ماجراهای خواندنی است.
-
چگونه امجدیه را متری سه زار خریدند؟
ورزشگاه امجدیه نخستین ورزشگاه و زمین فوتبال استاندارد کشور در تهران بود و بسیاری از اتفاقات مهم تاریخ فوتبال در این میدان ورزشی رقم خورده است.
-
فوتبال در اقامتگاه موبدان زرتشتی
یکی از بناهای ارزشمند تهران قدیم قلعه گبری درروستای علایین واقع در محدوده کمربندی جنوب شهرری قلعه گبری دوهزاروهشتصدساله با مساحت ۳۰ هزارمترمربعی یادگار ساسانیان است. زمین خاکی مجاور این قلعه مهد پرورش فتوبالیست‌های مطرحی بوده است.
-
صنیع‌الدوله؛ بانی نخستین کارخانه‌های پایتخت | کارآفرین خوشنام دربار قاجار را بشناسید
نخستین کارخانه ریسندگی تهران برای رونق صنعت نساجی کشور در دوره ناصرالدین‌شاه قاجار راه‌اندازی شد و صنیع‌الدوله موسس آن تلاش‌های زیادی برای رونق فعالیت‌های صنعتی در پایتخت انجام داد. در حقیقت او را بانی صنعت کشور می‌نامند.
-
آیا فوتبال ایران از تهران آغاز شد؟
درباره خاستگاه فوتبال ایران دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. برخی شهر مسجدسلیمان در استان خوزستان را منشاء فوتبال ایران می‌دانند و برخی نیز معتقدند نخستین بازی فوتبال و اولین‌های این ورزش محبوب در تهران شکل گرفت.
-
داستان ساخت شهرک اکباتان و راه‌اندازی چند کارخانه
ساخت نخستین فاز شهرک اکباتان توسط گلزار شبستری در سال ۱۳۴۵ آغاز شد و در سال‌های بعد با ساخت فاز دوم و سوم ادامه یافت و بعد از ساخت دو فاز اول، فاز سوم شهرک هم در سال۷۰ به بهره‌برداری رسید.
-
کارآفرینی با اولین‌ها
راه‌اندازی موسسه تاکسیرانی شهر تهران، اولین کارخانه روغن نباتی، پخش قند و شکر و تاسیس شرکت قند حبه فادا و تولید اولین قند حبه در ایران، اخذ نمایندگی کارخانه‌های سیمان و پخش سیمان در کشور، راه‌اندازی موسسه حمل و نقل برای توزیع سیمان فقط بخشی از فعالیت‌های‌حاج کاظم ترخانی است.
-
نقش روس‌ها در تعطیلی کارخانه قند در ایران | داستان شیرین «قند» طهران
ساختمان متروکه کارخانه قند در کهریزک رازهای بسیاری از تاریخ معاصر ایران را در دل خود جای داده است. روزگاری زیر سقف این بنای متروکه صدها کارگر شبانه‌روز برای تامین قند مورد نیاز تهران و ایران تلاش می‌کردند.