همزمان با باز شدن پرونده هسته‌ای در طول سال‌های گذشته یکی از عواملی که در برهه‌های مختلف زمانی شاخص‌های بورس تهران را متاثر ساخته تحولات رایج در این پرونده بود، اما حوادث سال‌های گذشته و کشدار شدن بحث پرونده هسته‌ای باعث شد بورس تهران حساسیت خود را نسبت به این پرونده از دست بدهد و به نوعی در مواجهه با آن واکسینه شود.
به‌طور کلی کارشناسان برای وقایعی که می‌تواند روی بورس تهران تاثیر بگذارد 2 منشأ قائل هستند: رویداد‌هایی که منشأ آن به داخل بورس و شرکت‌های بورسی باز می‌گردد و دسته دوم رویداد‌های سیاسی، اقتصادی و حتی اجتماعی که در خارج از بورس اتفاق می‌افتد و شاخص‌های بورس را تکان می‌دهد.
مروری بر رویداد‌های بورس تهران در 5 ماه اول سال‌جاری نشان می‌دهد تحولات پرونده هسته‌ای با وجود آنکه 3 دوره تحریم از سوی شورای امنیت سازمان ملل برای ایران به ارمغان آورد نتوانست تاثیر چندان منفی‌ای روی بورس تهران بگذارد. همچنین بورس تهران در این مدت تاثیر خاصی از تحولات جهانی بازار‌های سهام که با رکود‌های طولانی مدتی روبه‌رو شدند، نپذیرفت. کارشناسان با استناد به این موضوعات معتقدند رابطه بازار سهام ایران با خارج از مرز‌ها قطع است.
سهامداران بورس تهران سال 87 را با این امید آغاز کردند که بتوانند تجربه‌های رؤیایی سال 82 را تکرار کنند و پس از آنکه شاخص اصلی بورس تهران ابتدای سال‌جاری مرز 36 هزار واحد را درنوردید، این‌رؤیا رنگ واقعیت به‌خود گرفت. پس از آن روند صعودی شاخص‌ها با اندکی تعلل روبه‌رو شد و این به‌دلیل تعویق در عرضه سهام شرکت‌های دولتی از سوی سازمان خصوصی‌سازی بود.
بازار سهام که در سال 86 تجربه ورود شرکت‌های موفقی چون فولاد مبارکه اصفهان، فولاد خوزستان و ملی صنایع مس را در کارنامه خود داشت در عطش عرضه سهام جدید بود، اما انتظار بیش از حد، بازی بزرگان بازار را تغییر داد و باعث شد بورس تهران در اردیبهشت ماه دچار یک رکود مقطعی شود اما پس از آنکه موتور واگذاری سهام شرکت‌های دولتی بار دیگر روشن شد آرام آرام شاخص‌های بورس تهران نیز روند صعودی خود را آغاز کردند، به‌طوری که شاخص‌های بورس تهران تحث تاثیر این عامل و اخبار پی در پی مثبت در مورد سودآوری سهام شرکت‌های فولادی با صعودهای ناگهانی مواجه شدند به در حالی که شاخص بورس تهران ابتدا با اقتدار از مرز 37 هزار واحد عبور کرد و سپس به راحتی به مرز40 هزار واحد رسید.
همزمان شاخص کل بورس تهران یا شاخص قیمت که همچنان ملاک تصمیم گیری جمع زیادی از فعالان بازار است حرکت صعودی خود را آغاز کرد و بسیاری پیش‌بینی کردند که این شاخص می‌تواند رکورد سال 83 خود را نیز بشکند و از مرز 13 هزار 880 واحد نیز عبورکند، اما روند صعودی شاخص‌های بورس چندان دوامی نداشت و در اواخر تیر ماه باز هم تیر‌های غیب و اخبار ناخوشایند از راه رسیدند و زمینه‌های نزول شاخص‌های بورس تهران را فراهم کردند.
درست در زمانی که بسیاری از شاخص‌های بورس به‌عنوان لوبیای سحرآمیز یاد می‌کردند و هر آن در انتظار آن بودند که این شاخص از مرز38 هزار واحد عبور کند و به رکورد‌های تاریخی برسد، خبر افزایش قیمت سنگ آهن توسط دولت(ایمیدرو) آب یخی ریخت بر سر بورس تهران و باعث شد تا بار دیگر سایه رکود بر بورس تهران حاکم شود.
به این ترتیب شاخص‌های بورس تهران که از ابتدای فروردین ماه با یک شیب صعودی فعالیت خود را آغاز کرده بودند در مرداد ماه بار دیگر در سراشیبی نزول قرار گرفتند و همچنان به روند خود ادامه می‌دهند. شاید بتوان گفت 3 عامل به‌طور پیوسته باعث شد شاخص سود نقدی و قیمت در 5 ماه اول امسال رکورد‌های تاریخی به ثبت رساندند.
در واقع بروز 3 رویداد به‌صورت پی در پی منجر به یک دوره توفانی در بورس تهران شد. رویداد اول مربوط می‌شود به پرونده هسته‌ای که در اواخر خرداد ماه رخ داد و باعث شد زمزمه‌های مذاکرات ثمرساز بین فعالان سیاسی و اقتصادی را تحت‌تأثیر قرار دهد و رویداد دوم مربوط بود به افزایش سطح دامنه نوسان که در یک فاصله زمانی مناسب در بورس به وقوع پیوست.
در واقع بورس تهران در یک مقطع حساس با افزایش دامنه نوسان از 2 به 3 درصد باعث شد تا حرفه‌ای‌های بازار بار دیگر اسب خود را زین کنند و فعالیت‌های خود را در بازار زیاد‌تر کنند.
اما فشار نهایی را سیمان به شاخص‌های بورس واردکرد. خروج سیمان پس از 6 سال از سبد حمایتی دولت و طرح آزاد‌سازی آن در 3 مرحله همه را بهت زده کرد و این خبر خود به تنهایی کافی بود تا شاخص‌ها را به سمت قله راهی کند اما دیری نپایید تا بار دیگر تاریخ تکرار شود و اندکی پس از آن، انتشار خبر افزایش قیمت کنسانتره سنگ آهن از سوی دولت که خوراک شرکت‌های بزرگ فولادی کشور را تشکیل می‌دهد بورس را راهی یک رکود دوباره کرد و باوجود آنکه شاخص سود نقدی و قیمت توانست رکورد‌های جدیدی ثبت کند اما شاخص کل بورس تهران که سنگ محک اصلی فعالان بازار است باز هم نتوانست از مرز‌های سال 82 عبور کند.
بورس تهران در جهان اول شد
بورس تهران با حفظ موقعیت خود به‌عنوان نخستین بورس جهان از نظر رشد شاخص در تیر ماه از نظر رشد ارزش نیز در جایگاه نخست در این ماه قرار گرفت.
به گزارش فدراسیون جهانی بورس‌های اوراق بهادار، در حالی که بورس تهران طی چند ماه گذشته مقام نخست از نظر رشد شاخص را کسب کرده است در ماه جولای با حفظ جایگاه خود در این زمینه از نظر افزایش ارزش نیز در جایگاه نخست قرار گرفت.
ارزش بورس تهران در این ماه با رشد 106 درصدی نسبت به‌مدت مشابه سال قبل به 7/65میلیارد دلار رسید. در ماه ژوئن(خرداد) ارزش بورس تهران 1/61 میلیارد دلار اعلام شده بود.
براساس این گزارش پس از بورس تهران که از نظر رشد ارزش جایگاه نخست در میان 53 بورس مهم دنیا را به‌خود اختصاص داده است بورس کلمبیا با رشد 88 درصدی در جایگاه دوم، بورس لوکزامبورگ با رشد 72 درصدی در جایگاه سوم، بورس موریتوس با رشد 30 درصدی در جایگاه چهارم و بورس مصر با رشد 28 درصدی در جایگاه پنجم از این نظر قرار گرفته‌اند.
در مجموع از 53 بورس مهم دنیا 11 بورس با رشد ارزش و بقیه با کاهش ارزش در ماه ژوئیه مواجه شده‌اند.
به‌طور کلی بورس‌های بزرگ اروپایی و آمریکایی در ماه ژوئیه با کاهش ارزش مواجه بوده‌اند. ارزش بورس آلمان در این ماه 8 درصد، بورس سوئیس 9 درصد، بورس نزدک آمریکا 11 درصد، بورس توکیو 17 درصد، بورس یورونکس پاریس 18 درصد و بورس لندن 19 درصد کاهش یافت. بورس ایرلند با کاهش 38 درصدی در ارزش خود بیشترین کاهش ارزش را داشته است.
براساس این گزارش اقدام دولت ایران در واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی در چارچوب اصل 44 قانون اساسی مهم‌ترین علت افزایش ارزش بورس تهران بوده است.
شاخص بورس تهران نیز در ماه ژوئیه با رشد 55 درصدی نسبت به‌مدت مشابه سال قبل به 49 هزار و 54 واحد رسید. این رقم نسبت به ماه قبل از آن نیز 13 درصد رشد داشته است. شاخص بورس تهران در ماه ژوئن(خرداد) به 43 هزار و 371 واحد رسیده بود.
بدین ترتیب این بورس از نظر رشد شاخص در ماه ژوئیه رتبه نخست جهان را به‌خود اختصاص داده است. در نیمه نخست سال‌جاری میلادی نیز بورس تهران از نظر رشد شاخص در جایگاه نخست دنیا قرار گرفته است.
بورس موریتوس با رشد 16 درصدی در رتبه دوم، بورس مصر با رشد 13 درصدی در رتبه سوم، بورس سائوپائولو با رشد 9 درصدی در رتبه چهارم و بورس کلمبیا با رشد 8 درصدی در رتبه پنجم از این نظر قرارگرفته‌اند. به جز این 5 بورس سایر بورس‌های جهان در ماه ژوئیه با افت شاخص مواجه بوده‌اند. شاخص بورس‌های نزدک 9 درصد، لندن 16 درصد، سوئیس 17 درصد، آلمان 18 درصد، توکیو 22 درصد و یورونکس 24 درصد در این ماه کاهش داشته است. بورس ایسلند با افت شاخص 53 درصدی بیشترین رقم را از این نظر به‌خود اختصاص داده است.
