تا سال گذشته عراق ميزبان آوارگان سوريه‌اي بود. اكنون سوري‌ها به همراه ميزبانان عراقي‌شان، آواره مرز ديگري شده‌اند. پاكستان تا سال گذشته، به‌خاطر ميزباني از آوارگان افغان، مهاجرپذيرترين كشور جهان بود. اكنون آوارگان پاكستاني به‌خاطر جنگ ارتش با طالبان، به سمت افغانستان روانه شده‌اند.
اما در ميان همه اين كابوس‌ها، اين روزها داستان شهري بر سر زبان‌هاست كه سال‌هاست نامش با رنج آميخته شده. خبرنگاران شبكه‌هاي غربي كه 3سال گذشته را براي پوشش ناآرامي‌هاي خاورميانه در اين منطقه اتراق كرده‌اند، اين روزها عراق و سوريه را گذاشته‌اند و به غزه رفته‌اند. شهري با 45كيلومترمربع مساحت در باريكه‌اي 350كيلومترمربعي از ساحل مديترانه. اين شهر و كل اين باريكه، اكنون يك هفته‌است كه شبانه‌روز زير باران گلوله و موشك قراردارد. به‌گفته سازمان ملل 70درصد از قربانيان اين حملات غيرنظاميان هستند. اين حملات بيشتر شب‌ها صورت مي‌گيرد وقتي كل اعضاي خانواده در خانه هستند. چندين خانواده 5، 10 يا 18نفري تا‌كنون در اين حملات به‌صورت يكجا، كشته شده‌اند. شمار قربانيان اين حملات از وقتي اين يادداشت نوشته مي‌شود تا وقتي اين روزنامه به‌دست خوانندگان مي‌رسد، دوبرابر شده‌است.
جنگ، پديده جديدي نيست. اما بشر براي مقابله با آن و اجتناب از آن، در نيم قرن گذشته ابتكارهاي نظامي، حقوقي و انساني تدارك ديده به اين اميد كه جان انسان‌ها را محافظت كند. يكي از اين ابتكارات حقوقي، وارد كردن عبارتي به نام مسئوليت حمايت
(Responsibility to Protect) در قوانين و هنجارهاي بين‌المللي در دهه90ميلادي بود.
اين عبارت كه هنوز بار حقوقي و الزام قانوني نيافته، مسئوليت دولت‌ها در مرحله اول و جامعه جهاني در مرحله بعد را براي حفاظت از جان مردم در مقابل كشتار و جنايت جنگي، گوشزد مي‌كند. براساس اين اصل، اگر دولت‌ها در حفاظت از جان مردم خود در مقابل جنايات جنگي و كشتار، كوتاهي كردند، جامعه جهاني مسئوليت دارد و بايد مداخله كند.
جامعه جهاني با تكيه بر همين اصل در يك دهه گذشته در كنيا، سودان، مالي و ليبي براي حمايت از مردم مقابل جنايات جنگي وارد عمل شد. در ماجراي سوريه تا سال گذشته، همين اصل مسئوليت حمايت از جان مردم، استدلال حاميان مداخله نظامي غرب بود.در جامعه جهاني كسي پيدا مي‌شود كه در قبال حمايت از غزه مسئوليتي احساس كند؟جرمي بوئن خبرنگار بي‌بي‌سي كه به غزه رفته‌است ديروز نوشت، «حملات اسرائيل به غزه 24ساعته شده‌است. كودكي ديروز از من پرسيد: اسرائيلي‌ها كي مي‌خوابند؟»
نظر شما