شنبه ۱۸ خرداد ۱۳۹۲ - ۱۶:۱۵
۰ نفر

نیلوفر قدیری: آنچه طی روزهای گذشته در ترکیه روی داد همچنان موجب حیرت ناظران بین‌المللی و داخلی ترکیه و موضوع تحلیل‌ها و اظهارنظرات فراوان است.

 اعتراض جمعی محدود از فعالان محیط‌زیست به تخریب یک پارک قدیمی در گوشه‌ای از میدان تقسیم از نمادهای شهر استانبول، طی چند ساعت به موجی از خشم عمومی تبدیل شد و صدها هزار نفر همزمان در چندین شهر ترکیه شعار سرنگونی رجب طیب اردوغان را سر دادند؛ گویی سدی شکسته شده ‌باشد و موجی فروخفته و تحت فشار، از پشت آن به راه افتاده باشد.

اردوغان چهره محبوب یک دهه گذشته ترکیه که همچون قهرمان ملی ستوده می‌شد و با همین محبوبیت داخلی در منطقه و جهان هم برای خود جایگاهی قابل توجه به‌دست آورده‌بود، این روزها همچون دیکتاتوری منفور، هدف خشم معترضان قرار گرفته‌است. نخستین واکنش اردوغان به اعتراض‌هایی که طی 24ساعت سراسر ترکیه را همچون سیلی دربرگرفت، معترضان را خشمگین‌تر کرد و این رویارویی خیابانی به کشمکشی دوطرفه تبدیل شد. شبکه‌های اجتماعی، پلاکاردهای در دست معترضان و شعارهایشان یک مضمون واحد یافت: ما دربرابر تو (اردوغان).

آنچه در ترکیه می‌گذرد انقلاب علیه دولت نیست بلکه رویارویی دوطرفه میان اردوغان و طیفی گسترده و متنوع از معترضانی است که از نخست‌وزیر و اقدامات و سخنانش راضی نیستند. آنها چهره‌ای جدید از نخست‌وزیری می‌بینند که از اعتدال خارج شده و بی‌مهابا سخن می‌گوید و عمل می‌کند. صدها هزار معترضی که این روزها در سراسر ترکیه شعار سرنگونی اردوغان را می‌دهند رهبر واحدی ندارند و از طیفی بسیار گسترده تشکیل شده‌اند. دانشجویان، کارمندان، سکولارها، طرفداران آزادی رسانه‌ها، فعالان محیط‌زیست و حقوق بشر میان این معترضان دیده می‌شوند. پروژه تغییر و تحول میدان تقسیم و ایجاد یک مرکز تجاری به جای پارک قدیمی گوشه این میدان علاوه بر اعتراض فعالان محیط‌زیست با مخالفت گروهی از کسبه این میدان هم روبه‌رو بوده‌است.

آنها می‌گویند این پروژه بخشی از امتیازات تجاری گسترده‌ای است که اردوغان در سال‌های اخیر به گروه‌های هوادارش داده و می‌دهد. اعتراض به این پروژه جرقه‌ای شد تا مجموعه‌ای از مخالفان سیاست‌های اردوغان گرد هم جمع شوند. سکولارها از تصویب قوانین جدید در پارلمان ناراضی هستند و این قوانین پوششی و رفتاری را اعمال محدودیت ازسوی دولت اردوغان می‌دانند. فعالان رسانه‌ای و طرفداران آزادی بیان به اینکه ترکیه بیشترین شمار روزنامه‌نگاران زندانی را در دنیا دارد معترضند و این را نتیجه خودکامگی نخست‌وزیر و عدم‌تحمل و نقدناپذیری او می‌دانند.

گروهی دیگر از معترضان به اردوغان، سیاست خارجی او را در سال‌های اخیر نقد می‌کنند و به‌ویژه دخالت‌های او در ماجرای سوریه را به زیان منافع ملی ترکیه می‌دانند. ‌ماه گذشته وقتی چند انفجار، شهر مرزی ریحانلی ترکیه را لرزاند و کشته و ویرانی به جا گذاشت، هزاران معترض در این شهر تصاویر اردوغان را به آتش کشیدند و او را مسئول ناامن شدن زندگیشان دانستند. حزب عدالت و توسعه به رهبری اردوغان طی یک دهه گذشته ترکیه را به قدرتی اقتصادی در منطقه و جهان تبدیل کرد. استانداردهای زندگی و موقعیت معیشتی و جایگاه جهانی مردم ترکیه طی یک دهه حکومت اردوغان و حزبش، ارتقا قابل توجهی یافته ‌است.

اردوغان با همین پشتوانه مدتی است به‌دنبال راهی است تا حضورش را در عرصه قدرت تداوم بخشد و با تغییر قانون اساسی و افزایش قدرت و اختیارات رئیس‌جمهور، خودش بر این کرسی بنشیند و فعلا هم در قدرت بماند. اقدامات او از دید معترضان پنهان نمانده و البته درون حزب و میان نزدیک‌ترین متحدانش هم مخالفان جدی دارد. آنچه این روزها در ترکیه روی داد، رؤیای اردوغان برای تداوم قدرت را کمرنگ کرد. او در روزهای اخیر بارها رأی بالایی که طی 3 انتخابات به او و حزبش دادند را یادآوری کرد. اما مخالفینش می‌گویند دمکراسی تنها صندوق رأی نیست. معترضان معتقدند اردوغان از اعتدال فاصله گرفته و نگران اقتدارگرایی او هستند.

کد خبر 217832
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار اروپا

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز