همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: شمیران مهد بیشترین قنات‌های تهران است. «سیدمهدی اعرابی» شمیران‌پژوه، در این‌باره می‌گوید: «قنات‌های نایب، باغچاله، مشیرلشکر و حاج آخوند از گذشته در محله اوین در حال آبدهی است و همچنان جریان دارد.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
همچنین در جایی که امروز به نام زندان اوین مشهور است و در قدیم به آن ده باقره یا باقرآباد هم می‌گفتند در قدیم ۲قنات به نام قنات بزرگ و قنات کوچک فعال بود و امروز هنوز هم هست. یکی از این رشته ها قنات نایب است که اکنون عموم از آن استفاده می‌کنند. همچنین ۲رشته دیگر قنات حاج آخوند و قنات وزیر که در حوزه مالکیت خصوصی است. قنات نایب در محله باغ چاله و محل فعلی شهرک آتی‌ساز و شهرک سامان و خانه‌های جنوبی بزرگراه یادگار امام(ره) جاری بود. البته این محل را به دلیل اینکه در گودی بود باغ چاله می‌گفتند. بیشتر از آب این قنات برای آبیاری مزارع و باغ‌ها استفاده می‌شد که متأسفانه به دلیل ساخت شهرک‌ها در این محدوده کاربری خود را از دست داد، اما کمابیش برای آبیاری فضای سبز و باغ‌های باقیمانده مورد استفاده قرار می‌گیرد.»
اعرابی می‌افزاید: «قنات‌های «مشیر لشکر» و «حاج آخوندی» نیز در محدوده باغ‌های ۱۳ چنار واقع در قسمت شمال غربی اوین و نزدیک درکه جاری است. باغ‌ها و درختان چنار نه تنها ثروت اکولوژیک محله اوین بلکه تمام پایتخت است. ناگفته نماند که بعد از کاشت درختان چنار خیابان ولی‌عصر(عج) در سال ۱۳۰۴، آب رودخانه اوین از طریق مسیر قنات‌هایی که سال‌های قبل از ساخت خیابان ولی‌عصر(عج) خشک شده بود، به سمت این خیابان هدایت شد تا آبیاری درختان چنار از چهارراه پارک وی تا یوسف‌آباد، تمام و کمال انجام شود.»
به دلیل این تغییر مسیر آب، بخش زیادی از باغ‌های اوین از بین رفت. قنات محمدیه در باغ فردوس و قنات آسیاب گاومیشی در یوسف‌آباد نیز از جمله منابع دیگر تأمین آب برای خیابان ولی‌عصر(عج) بود.»
نظر شما