براساس پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی بارش باران در اکثر نقاط ایران تا پایان فروردین ماه ادامه دارد، این مسئله خبر خوب و بد برای کشاورزان نقاط سردسیر و گرمسیر ایران بود. امیرالله قشقایی قائم‌مقام معاونت بهبود تولیدات گیاهی استان خراسان رضوی به ما گفت: خوشبختانه در فرودین‌ماه جاری به لحاظ شرایط اقلیمی بارندگی خوبی داشتیم البته در مناطق کوهستانی اوضاع کمی متفاوت است.
در حالی که بارندگی فصل بهار همچنان ادامه دارد و زمین‌های تشنه ایران را سیراب می‌کند، قشقایی نیز ابراز امیدواری می‌کند؛ تا روند بارندگی‌ها در استان خراسان رضوی که یکی از قطب‌های کشاورزی ایران محسوب می‌شود تداوم داشته باشد تا وضعیت تولید محصولات زراعی و باغی که به‌دلیل خشکسالی سال گذشته آسیب فراوانی دیده بودند بهبود یابد.
به گفته وی با تداوم روند بارندگی وضعیت بارندگی این استان به متوسط مطلوب نزدیک شده است و با توجه به توصیه‌های فنی صورت گرفته می‌توان از این شرایط بهره‌برداری بهتری کرد.با این که خراسان رضوی پاییز و زمستان کم‌آبی را داشت و همین مسئله باعث نگرانی مسوولان سازمان جهاد کشاورزی این استان شده بود؛ اما بارش باران به لحاظ حجمی و پراکندگی آن، باعث شد تا علاوه بر مسئولان، کشاورزان نیز نفس راحتی بکشند.
مهدی زمانی یکی از کشاورزان استان خراسان رضوی که از باران بهاری در این استان غافلگیر شده بود به ما می‌گوید: خشکسالی سال گذشته باعث ناامیدی کشاورزان شده بود به نحوی که دیگر انگیزه‌ای برای شخم زدن زمین‌هایمان نداشتیم.
وی با بیان این که تا چند روز اول فروردین همچنان خبری از باران نبود اضافه می‌کند: زمانی که بارش باران آغاز شد تعدادی از کشاورزان ریسک کرده و بلافاصله به شخم زدن زمین‌های خود پرداختند اما گروهی نیز از ترس این که این باران سریع بند بیاید به این کار اقدام نکردند.
این کشاورز سبزواری ضمن اینکه معتقد است که شخم زدن زمین‌های کشاورزی در اول بهار با شروع بارندگی‌ها به نوعی ریسکی بود که برخی از روستائیان به آن اقدام کردند می‌افزاید: در این بازی برد با کسانی بود که ریسک کردند و زمین شان را شخم زدند.
سهم استان خراسان رضوی از خسارات ناشی از خشکسالی در سال گذشته 1600 میلیارد تومان بود که به اعتقاد مسئولان جهاد کشاورزی این استان بیشترین خسارت وارد شده در کل کشور است. قشقایی در این ارتباط می‌گوید: با این که دولت توانست در قالب یارانه به کشاورزان خسارت دیده کمک کند؛ اما رقم خسارت بیش از آن چیزی است که دولت کمک کرده است.
بدهی بانک‌ها به دولت، پرداخت تسهیلات به بنگاه‌های زودبازده و توجه بیشتر به طرح‌های نیمه‌تمام باعث شد تا بانک‌ها سال گذشته با مشکل نقدینگی مواجه شوند و از ارائه تسهیلات به متقاضیان خودداری کنند، مسئله‌ای که هرگز از سوی مدیران بانکی تایید نشد، اما کم بودند متقاضیانی که توانستند از وام‌های بانکی استفاده کنند.
خشکسالی سال گذشته کشاورزان استان خراسان رضوی را در شرایط دشواری قرار داد که مهمترین آن، تامین نقدینگی برای جبران خسارت بود. قائم‌مقام زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی خواستار آسان‌سازی ارائه تسهیلات به کشاورزان شده و می‌افزاید: با توجه به این که هم اینک در مراحله داشت قرار داریم بانک‌ها می‌توانند برای اتمام این مرحله کمک فراوانی به کشاورزان کنند؛ اما متاسفانه پرداخت وام بانکی هفت‌خوان رستمی است که به سختی می‌توان از آن عبور کرد.
به گفته وی با این که بانک‌های عامل هر سال اعلام می‌کنند که به کشاورزان تسهیلات می‌دهند اما عملا این اتفاق رخ نمی‌دهد، چراکه می‌گویند نقدینگی نداریم. نداشتن وثیقه مورد قبول بانک، سیستم پیچیده اداری بانک‌ها، عدم هماهنگی بین نیاز کشاورز به وام و پرداخت وام توسط بانک و هزینه دریافت وام از بانک از مهمترین مشکلات پرداخت وام به کشاورزان است.
زمانی از عدم اطلاع‌رسانی کافی به کشاورزان در خصوص نحوه ارایه تسهیلات به افرادی که خسارت دیده‌اند گلایه می‌کند و می‌گوید: هنگامی که مسئولان تلاشی برای مراجعه به روستاهای دورافتاده و دشوار گذر نکنند، معلوم است که کشاورزان خسارت دیده نیز نمی‌دانند چگونه می‌توانند از بیمه محصولات کشاورزی استفاده کنند.
وی که دل پری از بی‌توجهی به روستاهای دورافتاده خراسان رضوی دارد ادامه می‌دهد: با اینکه بسیاری از بانک‌ها به بهانه نداشتن پول، پرداخت وام به کشاورزان را به کندی انجام می‌دهند ،اما مسوولان جهاد کشاورزی و یا حتی اعضای شورای شهر می‌توانند اطلاعات دقیق تک‌تک روستاها را به دست آورده و سپس روستائیان را با خدماتی که بانک‌ها و یا صندوق بیمه محصولات کشاورزی می‌دهد آشنا کنند.
اگرچه شرایط مطلوبی پیش روی تولید غلات خراسان قرار گرفته است، اما این موضوع نیز نمی تواند از نگرانی مسئولان جهاد کشاورزی این استان به دلیل کم شدن ذخایر زیرزمینی کم کند، قشقایی در این خصوص می‌گوید: اگر روند بارندگی در طول یک سال هم بسیار عالی باشد باز هم نمی‌تواند آسیب جدی را که طی چند سال اخیر به منابع زیرزمینی این استان وارد شده است جبران کند؛ مگر این که بارندگی‌ها تا 3 سال دیگر با همین روند مطلوب ادامه یابد.
در هر حال باران بهاری باعث رشد کشت یک ساله خراسان رضوی می‌شود؛ اگرچه باغاتی که در مناطق کوهپایه‌ای قرار دارند با خسارت جزیی روبرو شده‌اند اما در کل وضعیت امیدوارکننده است.قشقایی با اشاره به باغات انگور، انار، زیتون و زعفران خراسان رضوی که سال 87 خشک شدند اظهار می‌کند: باید 3 سال دیگر صبر کرد تا باز هم شاهد باروری درختان انگور و انار باشیم.
وی معتقد است: آسیب‌هایی که سرمازدگی به محصولات زراعی و باغی خراسان رضوی وارد کرد بسیار بیشتر از خشکسالی است؛ چرا که برای از بین رفتن آثار سرمازدگی در محصولات باغی باید حداقل 3 سال صبر کرد و به مرور به تقویت باغات پرداخت. خشکسالی و سرمازدگی چند سال اخیر خسارت فراوانی را به کشاورزان استان خراسان رضوی وارد کرد، اما آنچه که در این بین مهم به نظر می‌رسد حمایت از تولیدکننده و حل مشکل نقدینگی آنها است این در حالی است که کشاورزان هم‌اکنون از لحاظ نقدینگی در مضیقه هستند.
همشهری استانها
