همشهری آنلاین_ ثریا روزبهانی: روستاهایی که برای فرار از روزمرگی‌های زندگی شهرنشینی، ترافیک و سر و صدا پاتوق ایده‌آلی محسوب می‌شوند. روستای «سنگان» هم یکی از همین روستاهای زیبای غرب تهران است. شهروندان با طی کردن کمترین مسافت به منطقه‌ای خوش آب و هوا خواهند رسید و با دیدن دره‌ها، باغ‌ها، رودخانه‌ها و کوه‌هایش، می‌توانند هرچند برای مدتی کوتاه در دامان طبیعتش، نفسی تازه کنند. با ما همراه شوید تا این روستاها را معرفی کرده و به شما بگوییم از کجا و چگونه به این روستای بکر و زیبا سفر کنید.
برای دیدن روستای سنگان باید ابتدا بزرگراه شهید «همت» را به سمت غرب طی کنید و با ادامه مسیر در بلوار «کوهسار» وارد جاده امامزاده داود(ع) شوید. از روستای «سولقان» عبور کنید و پس از ۱۰ کیلومتر رانندگی در مسیر اصلی، به یک دوراهی می‌رسید که سمت راست جاده، شما را به بارگاه امامزاده داود(ع) هدایت می‌کند و سمت چپ به روستای سنگان منتهی می‌شود. روستای سنگان جزو یکی از روستاهای تحت پوشش بخشداری «کن» و به سبب قرار گرفتن در نقاط کوهستانی، زیبا و سرسبز است. روستای سنگان در جنوب‌شرقی کوه«پهنه حصار» واقع شده وکوهنوردان برای صعود به قله پهنه حصار از مسیر کوهپیمایی روستای سنگان استفاده می‌کنند. چون آنها باور دارند این مسیر بهترین راه صعود به این قله است. این روستا خود از ۶ محله تشکیل شده و به نام‌های ده پایین، ده میان، ده سر، باغ‌دره، دره‌تک و سنگان نو شهرت دارند. در این روستا، بیش از ۴ هزار نفر سکونت دارند که شغل اغلب آنها باغداری است. موقعیت و مسیر شبکه آب‌های روان، توپوگرافی‌های محلی و برخی روابط اجتماعی و ارتباط محله‌ای از جمله عوامل شکل‌گیری و جایگزینی محله‌های مختلف روستایی است.
- بناهای تاریخی با معماری متفاوت
روستای سنگان از ویژگی طبیعی خاصی برخوردار است و از جمله مناطق تاریخی حریم پهنه غربی تهران به شمار می‌رود. «احمد صابری»، بخشدار کن، به قدمت روستای سنگان و جاذبه‌های گردشگری آن اشاره می‌کند و می‌گوید: «روستای سنگان به سبب موقعیت جغرافیایی‌اش در میان کوه‌های البرز، زیبایی چشمگیر و آب و هوایی معتدل دارد. روستای سنگان از جمله روستاهای هدف گردشگری حریم غربی شهر تهران است. مسجد تاریخی با معماری ویژه‌ایی در محله سنگان پایین قرار دارد که در نوع خود دیدنی و منحصربه‌فرد است. همچنین بناهای مسکونی و تاریخی در سنگان وسط وجود دارد که کماکان حفظ شده و توجه گردشگران بسیاری را به خود جلب کرده است. پژوهشگران قدمت این روستا را با توجه به نوشته‌های روی بعضی سنگ قبرها، به بیش از ۵۰۰ سال تخمین زده‌اند. آبشار و امامزاده قاسم(ع) هم از دیگر جاذبه‌های گردشگری این روستا به شمار می‌روند و سالانه صدها نفر گردشگر برای دیدن این مکان‌ها به این روستا سفر می‌کنند.» در هر فصلی که به این روستا سر بزنید، زیبایی‌های خیره‌کننده‌اش شما را مجذوب خواهد کرد، اما این روستا در فصل بهار، واقعاً دیدنی است. درختان سرسبز با شکوفه‌های رنگی و همچنین عطر گیاهان و سبزی‌های کوهی، هوش را از سر می‌پراند.
- بلندترین آبشار پایتخت
آبشار سنگان، مقصدی مناسب برای علاقه‌مندان به کوهنوردی، طبیعت‌گردی و البته در فصل زمستان، یخ‌نوردی است. برای دیدن این آبشار زیبا، دست‌کم باید ۳ ساعت کوهنوردی کنید، اما دیدن این آبشار ارزش رفتن این راه سخت را دارد. ارتفاع آبشار سنگان از سطح دریا ۲ هزار و ۵۷۵متر به‌عنوان بلندترین آبشار شهر تهران در شمال غرب این روستا و ۲۰ کیلومتری شمال غرب تهران و در دامنه‌های قله پهنه‌حصار واقع شده است و پس از گذشتن از محوطه داخلی امامزاده عقیل(ع) و بستر رودخانه و طی کردن سراشیبی، به آبشار دیدنی سنگان می‌رسید. آب این آبشار از ارتفاع ۳۰ متری روی زمین می‌ریزد. این آبشار در همه فصل‌های سال زیبا و مکانی بکر برای گذراندن اوقات فراغت گردشگران محسوب می‌شود. البته این آبشار در فصل زمستان و ماه‌های آخر سال به سبب وجود قندیل‌های بزرگ یخی، تماشایی است. در سمت چپ این آبشار با کمی فاصله، غارهایی دیده می‌شوند. همچنین دره سنگان، یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری روستای سنگان و همیشه پرآب است. گردشگران می‌توانند برای دیدن جاذبه‌های گردشگری این روستا از جاده کن استفاده کنند.
- درخت هزارساله امامزاده قاسم(ع)
«چنار» آستان امامزاده قاسم(ع) و آبشار، دو اثر طبیعی روستای سنگان، ثبت ملی شدند. یکی از نوادگان امام سجاد(ع) در روستای سنگان بالا آرمیده است که بارگاهش مامن امنی برای اهالی روستا محسوب می‌شود. اهالی باور دادند این امامزاده، برادر امامزاده «داود»(ع) است. آستان این امامزاده در کنار رودخانه روستا قرار گرفته و این رودخانه از آبشار سرچشمه می‌گیرد و سپس به رودخانه کن می‌ریزد. در کنار امامزاده، درختان چنار قدیمی، ریشه در خاک دارند. این درخت کهن سال، هزار سال قدمت داشته و اکنون به‌عنوان آثار طبیعی تهران به ثبت ملی رسیده است.
- اقامتگاه سنگی
اقامتگاه بوم‌گردی «ارگ سنگی» از ۲ باب کلبه سنگی کوچک و بزرگ تشکیل شده است. در این کلبه‌ها از «شومینه هیزمی» به‌عنوان سیستم گرمایشی استفاده می‌شود و گردشگران می‌توانند در این خانه بومی که با سنگ در دل طبیعت و به دور از هیاهوی شهر ساخته شده، اقامتی همراه با آرامش داشته باشند و از گشت در روستا با آب و هوای کوهستانی و بازدید از جاذبه‌های روستا مانند آبشار سنگان، موزه «گیاهان دارویی» و کارگاه «صنایع‌دستی» لذت ببرند.
- پوشش گیاهی
پوشش گیاهی این نواحی بیشتر از خانواده گیاهی «اسپتی» وگونه غالب آن از خانواده «گرامینه» است. این پوشش گیاهی به‌صورت چراگاه‌های فصلی مورد استفاده دامداران روستا قرار می‌گیرد.گونه‌های مرتعی موجود عبارتند از کما، جاشیر، ریواس، تیغ، کنگو، گلپر وگونه‌های درختی مانند سماق، طه، زرشک و انجیر وحشی. در حاشیه دره هم درختانی مانند بید، زبان گنجشک، چنار و انواع درختان گیلاس، سیب، توت، گردو و انجیر به وفور یافت می‌شود. همچنین در سال‌های اخیر، باغداران با تراس‌بندی زمین در دامنه‌های شیب‌دار، درختان مثمری همچون گیلاس و سیب می‌کارند.
نظر شما