تاریخ - بافت تاریخی

باغ منیرالسلطنه چگونه به بورس لوازم ورزشی مبدل شد؟

میدانی که این روزها به راسته فروش لوازم ورزشی معروف است در زمان قاجار یکی از محله‌های اعیان‌نشین تهران بود و حتی نام امروزی‌اش هم برگرفته از باغ منیرالسلطنه، مادر کامران میرزا، پسر سوم ناصرالدین شاه قاجار است.

حمام کشوریه؛ در فهرست اولین حمام‌های نمره تهران

ورودی حمام کشوریه از خیابان سیروس _شهید مصطفی‌خمینی_ است با یک درچوبی منبت‌کاری شده ۴ لنگه، و کاشیکاری بالای آن و سقفی دارای آئینه کاری؛ البته بعدها برای حفاظت از حمام و جلوگیری از آتش‌سوزی و از بین رفتن در چوبی، در آهنی دیگری روی آن نصب شده است.

داستان «کاروانسراهای چهل‌خانه» کشتارگاه تهران

دوروبر کشتارگاه تهران _میدان بهمن_ از ابتدا که این‌طور نبود، کوچه‌ها شکل هندسی خود را پیدا نکرده و خانه‌ها در همسایگی هم ردیف نشده بودند. بیابان بود و در گوشه‌وکنار باغ‌های زردآلو کاروانسرا، بیشتر جایی برای نگهداری دام و طیور بود.

عکس‌هویت | ساختمان قماش اثر معمار «مارسل دوبرل» کجاست؟

ساختمان قماش اثر معمار فرانسوی «مارسل دوبرل» که در ضلع شمال غربی میدان راه‌آهن تهران قرار گرفته اواخر دوره پهلوی اول در قالب سبک مدرن طراحی و ساخته شده است.

ارتباط یک چهارراه با یک ضرب‌المثل | می‌بینی ماسته، می‌خری دوغه، می‌خوری آبه!

امروزه از خانه باغ بسیار بزرگ معروف به پارک مختارالسلطنه که در چهارراه مختاری، در محدوده پایین دست پل امیر بهادر تا حوالی میدان راه آهن قرار داشت تنها نام خیابان مختاری باقی مانده است، اما ضرب‌المثل ماست‌ها را کیسه کردن به صاحب این خانه ارتباط دارد.

ساعتی در قلعه‌ فیروزبهرام در حاشیه منطقه١٨

تکه‌ای جدامانده از تاریخ در جنوبی‌ترین نقطه‌ تهران

کمی‌ بعد از ورودی بزرگراه خلیج فارس در محدوده منطقه۱۸ یک دوربرگردان هست که اولین تابلویش یک نام‌ آشنا دارد: «به طرف فیروز بهرام». داخل خیابان که شوید تازه می‌فهمید توی جنوب تهران خودمان هم می‌توانید نقاط سرسبز و تماشایی پیدا کنید.

نکاتی جالب که باید درباره یک ساختمان قدیمی در جنوب شهر بدانید

از ساعت‌های جاسوس ایستگاه راه‌آهن تهران چه می‌دانید؟ | چگونه روس‌ها ۱۱ تن طلا را بالا کشیدند!

ساختمان ایستگاه راه‌آهن تهران یا استاسیون قدیم از دوران پهلوی اول در ضلع جنوبی میدان راه‌آهن ساخته شد که معماری قابل تأمل و ماجراهای جالبی دارد.

خودروهای متفقین از کدام جاده تهران عبور می‌کردند؟ | آشنایی با چند گذرگاه قدیمی؛ از پارک مختارالسلطنه تا کوچه وستاهل

تا دوره قاجار مهم‌ترین معبر در تهران جاده شوسه‌ای بود که بعد از دروازه شمیران به طرف شمیرانات پیش می‌رفت و خیابان ولی‌عصر(عج) نخستین خیابانی است که احداث آن در دوره پهلوی اول، جنوب تهران و میدان راه‌آهن را به شمال آن یعنی سرپل تجریش وصل کرد.

انتهای کوچه سخن در بهار شیراز چه خبر است؟ | صاحب این خانه از معروف‌ترین معماران ایرانی است + تصاویر

در میان شلوغی و ترافیک شهر تهران، در انتهای یکی از کوچه‌های مرکز شهر، خانه‌ای زیبا بنا شده که صاحب آن معمار بسیاری از آثار معماری تاریخ این کشور است. خانه‌ای که گوشه‌گوشه آن ذوق هنری و قریحه معماری صاحبش را فریاد می‌زند.

نخستین دانشجویان پزشکی دارالفنون را ببینید | تدریس عملی در خانه بیماران انجام می‌شد

در زمان ناصرالدین‌شاه بود که «میرزا تقی‌خان فراهانی» ملقب به امیرکبیر بانی راه‌اندازی نخستین مدرسه‌ مدرن در ایران شد و اولین دانشجویان رشته‌ پزشکی نیز از همین مدرسه فارغ‌التحصیل شدند.

مرور تاریخچه ایستگاه «دوراهی قپان» | قپان کجاست و قپان‌دار کیست؟ | ضرب‌المثل «مرا چوب قپان خودت کردی» از کجا آمده؟

دوراهی قپان؛ نامی است به‌جامانده از احوال تهران قدیم در تقاطع مکان و زمان‌ گذشته. جایی‌ که از یک شغل قدیمی و فراموش شده به نام قپانی حکایت دارد. اگر از خیابان قزوین به سمت میدان شمشیری بروید، درست در تقاطع خیابان امین‌الملک و آذری به این محل می‌رسید.

روزی روزگاری ساختمان شماره۷ وزارت امورخارجه، باشگاه افسران بود

باشگاه افسران وزارت جنگ یا باشگاه افسران ارتش بنایی مربوط به دوران رضاشاه است که در شمال میدان مشق تهران، کنار عمارت قزاقخانه قرار داشت. پس از انقلاب این ساختمان به وزارت امور خارجه واگذار شد و با نام ساختمان شماره ۷ وزارت خارجه مورد بهره‌برداری اداری قرار گرفت.

سنگ مزار اولین متوفی بهشت زهرا(س) را ببینید | آیا واقعأ به‌ خانواده اولین متوفی پیکان هدیه دادند؟

اگر از قدیمی‌ترها بپرسید یکی از خبرهایی‌ که در اواخر دهه چهل و اوایل دهه پنجاه دهان به دهان می‌شد، داستان اولین متوفی در بهشت زهرا(س) و اهدای یک دستگاه پیکان به خانواده متوفی بود.

عکس‌هویت | بورس‌ اوراق بهادار تهران چگونه ۵۶ ساله شد؟

۵۶سال از ورود نخستین کارگزاران بخش خصوصی به بورس تهران می‌گذرد. در آن سالها چراغ بورس اوراق بهادار تهران با ورود سهام «بانک صنعت و معدن» و «نفت پارس» روشن شد و شهروندان تهرانی برای اولین بار با مقوله‌هایی همچون خرید اوراق بهادار و سود سهام آشنا شدند.

عکس‌هویت | فرش زیبایی که زیر پای ژیان و پیکان پهن شد!

وقتی تهران از آن قاب اولیه درآمد و به قول تهران شناس‌ها پوست انداخت، امکانات بیشتری پیدا کرد. در حوزه حمل و نقل ساخت بزرگراه‌هایی مطرح شد که بتواند جوابگوی رشد روزافزون خودروها را بدهد. جالب اینکه چندان تجربه‌ای در این زمینه وجود نداشت و به این دلیل در ساخت بزرگراه از خارجی‌ها کمک گرفتند.

تخته‌پل؛ میدانی‌ برای تجارت و کسب‌وکار دوافروش‌ها

به گفته اعتمادالسلطنه، میدان تخته‌پل در زمان سلطنت زندیه و سپس در دوران قاجار دشتی گسترده بود محل کشت و برداشت انواع سبزی‌ برای مصرف اهالی تهران و به سبزه‌میدان معروف.

چگونه عمارتی تاریخی به موزه جنگ تبدیل شد

توپ جنگ‌ ایران و روسیه اینجاست | سلاحی عجیب با لوله کج برای اهدف پشت دیوار

ساختمان موزه جنگ که به نام خانه تیمورتاش شهرت دارد در حد فاصل خیابان امام خمینی (ره) و خیابان پاستور و ضلع شمال غربی پادگان باغشاه سابق و میدان حر امروزی واقع شده است.

تولد محله‌ای در دل باغ‌های رز و نسترن | نوه‌ چرچیل در گورستان این محله دفن است

با استناد به گفته قدیمی‌ها؛ محله شکیب درسال‌های ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲ درمیان باغ‌های بزرگ پرورش گل و گیاه متولد شد. خانه‌های این محله در خیابانی که بعدها به نام حاج «اصغر جبار» یکی از ملاکان بنام این محله نامگذاری شد، ساخته شدند‎؛ یعنی‌شهید صالحی امروزی.

عکس| ماجرای استخوان شتر و عاج فیل و جواهرات زیرزمینی| چطور باغ دایی مصدق کاخ شد؟ | تالار خاتم این کاخ در دنیا لنگه ندارد

کاخ مرمر روزگاری باغ عبدالحسین میرزا فرمان‌فرما بود که از جنوب به شمال خیابان امام خمینی، از شرق به خیابان ولیعصر، از غرب به خیابان کارگر و محدوده شمالی‌اش به خیابان جمهوری می‌رسید.

آخر هفته به تور گردشگری دعوتید

تورهای رایگان پیاده و دوچرخه در روزهای پایانی هر هفته در منطقه۱۲ برپا می‌‎شود.

عکس | تنها مجسمه باقیمانده از پهلوی اول در این میدان است!

میدان حر با نام پیشین میدان باغشاه یکی از میدان‌های مرکزی تهران است که در محدوده چهارراه خیابان کارگر و خیابان امام خمینی جای گرفته. آشنایی با داستان شکل‌گیری‌ آن و ساخت مجسمه‌ای که در میانه‌اش است خالی از لطف نیست.

کاخ برادر شاه پس از مرگ مشکوکش نصیب سناتورها شد | سالن متحرک مجلس سنا چطور کار می‌کرد؟

کاخ سنا یا ساختمان مجلس سنا بنایی مربوط به دوره پهلوی دوم است که در میان سال‌های ۱۳۳۲ تا ۱۳۳۷ شمسی در بخش شمالی خیابان سپه تهران، روبه‌روی دانشگاه افسری و در نزدیکی کاخ مرمر، ساخته شد تا به محل برگزاری نشست‌های مجلس سنای ایران اختصاص داده شود.

فرهنگسرایی که موزه تخصصی قرآن شد

یکی از بناهای مهم تاریخی که درست مقابل کاخ مرمر قرار گرفته است موزه ملی قرآن است. این موزه در حال حاضر تنها موزه تخصصی در بین موزه‌های کشور است و سیر تحول تدریجی هنرهای قرآنی را در بازه زمانی حدود قرن چهارم هجری تا اواخر دوره قاجاریه به نمایش گذاشته است.

سقاخانه گذر قلی؛ یادگار صدساله تهران

گذر قلی که سال‌هاست میان بازارچه معیر، گذر مستوفی و پاچنار محصور مانده، بیش از یک قرن عمر دارد.

موزه سجل‌احوال اولین‌بار کجا شکل گرفت؟

شناسنامه امام، امام موسی‌صدر، سهراب سپهری و تختی

اگر کمی به سمت غرب میدان حسن‌آباد پیش برویم، روبه‌روی خیابان باستیون، به موزه ثبت احوال می‌رسیم. بنای فعلی موزه ثبت احوال کشور در اواخر دوره سلطنت قاجاریان ساخته شده و در ابتدا متعلق به مجلل‌الدوله، شاهزاده قاجار بوده که ۵فرزند داشته است.

ماجرای پیدا شدن جمجمه‌ها و ساخت اولین ایستگاه آتش‌نشانی | نخستین گورستان تهران کجا بود؟

قبرستان حسن‌آباد به عنوان نخستین گورستان تهران از دیرباز خارج از محدوده خندق شاه‌طهماسبی، در میدان حسن‌آباد فعلی و به جای ایستگاه آتش‌نشانی کنونی بود، اما از آذر ماه سال۱۲۴۶ شمسی وقتی خندق قدیم پر شد و خندق ناصری شکل گرفت، قبرستان هم جزو محدوده داخلی شهر شد.

خانه مجللی که متعلق به قاتل امیرکبیر بود

خانه موزه مهندس محسن مقدم (از استادان باستان‌شناسی دانشگاه تهران) که در خیابان امام خمینی(ره) بعد از خیابان شیخ هادی قرار دارد از جمله خانه‌های مجلل دوران قاجار و متعلق به یکی از درباریان آن زمان به نام «محمدتقی خان احتساب‌الملک» بوده است.

بازارچه نازی‌آباد هزار آرزو را برآورده می‌کرد!

خیلی‌ها ممکن است با شنیدن نام «دردشت» به یاد یکی از ایستگاه‌های مترو بیفتند؛ ایستگاهی در شرق تهران که فرسنگ‌ها با منطقه۱۶ و نازی‌آبادفاصله دارد. اما برای ساکنان خیابان شهید «قاسم رستمی» چنین نامی آشناتر از این حرف‌هاست؛ به‌ویژه برای موسفیدانی که گذشته‌ها را خوب به یاد می‌آورند.

میدان «هشت‌گنبد» تهران چگونه شکل گرفت؟

میدان حسن‌آباد که به چهارراه حسن‌آباد معروف بود، برخلاف امروز که در جنوب غربی تهران واقع است، در قدیم منطقه‌ای در شمال غرب تهران محسوب می‌شد.