همشهری محله
-
«شگون نوروزی» طرشتیها با غذاهای مخصوص شب عید | عیددیدنی برای زنان کنی قدغن بود | چرا کنیها سر صاحبخانه را لگد میکردند؟
رسم «شگون نوروز» طرشتیها و عیدیهای خاص بچههای محله کن خاطراتی است که همچنان میان اهالی قدیمی این محلهها نقل به نقل میچرخد و روزهای خوش گذشته را تداعی میکند.
-
همه دعوتیم به پویش قرآنی ستارههای زمینی
وقتی قرآن می خوانیم خانه مان مثل یک ستاره برای آسمانی ها می درخشد. رمضان ماه نزول قرآن است و محافل قرآنی در مساجد و مراکز مذهبی بیشتر از هر ماه دیگری رونق دارد. از رسول خدا روایت شده است : «کسی که در ماه مبارک رمضان یک آیه قرآن بخواند پاداش او همانند کسی است که قرآن را در ماه های دیگر ختم کرده است.»
-
روزه نزدیک است میباید کلوخانداز کرد | تهرانیها با اجرای این رسم به استقبال ماه رمضان میرفتند
مردم تهران قدیم با اجرای رسم کهن «کلوخاندازان» به استقبال ماه رمضان میرفتند. این رسم در بیشتر شهرهای کشور اجرا میشد و تهرانیها هم در این بین مستثنی نبودند و چند روز مانده به ماه مبارک رمضان، برای شرکت در این مراسم قدیمی که در اشعار کهن ایرانزمین ریشه داشت آماده میشدند.
-
جای خالی یادمان شاهقاسم فیضبخش در طرشت
کمی بالاتر از بقعه شیخ عبدالله طرشتی، کوچهای در خیابان شهید صالحی طرشت قرار دارد که به نام کوچه "شاه قاسم" پلاک خورده است. شاید کمتر کسی در تهران و طرشت بداند فلسفه نامگذاری کوچه شاه قاسم چیست
-
زندگی با آیههای نورانی | کلیپهای ویژه طرح مسطورا برای نوجوانان
قرآن کتاب هدایت است؛ یک راهنمای جامع برای زندگی بشر که در گردنههای زندگی راهگشای انسان است. در طرح ملی قرآنی مسطورا که با هدف ترویج گفتمان زندگی با آیههای نورانی کلیپهایی ویژه نوجوانان ساخته شده که با بیانی ساده و کاربردی نوجوانان را به بهرهگیری از کلام خدا در تصمیمات روزمره دعوت میکند
-
طرح ملی زندگی با آیهها و رازهای سفر بزرگی که در پیش است
مفاهیم قرآنی، باید تبدیل به ادبیات گفتمانی، اجتماعی و مسلمات فکری تمامی اقشار جامعه شود و این یک هدف مهم در سیر تمدنی جامعه اسلامی است.طرح ملی مسطورا با هدف زندگی با آیههای قرآن بهطور ویژه در ماه مبارک رمضان اجرا میشود.
-
به بهانه سالروز تولد بانوی شعر ایران
یادگار پروین اعتصامی در محله عودلاجان
تنها یادگار پروین اعتصامی در تهران، خانه پدری اوست. اعتصامالملک، پدر پروین اعتصامی اولین نشریه ادبی ایران را منتشر کرد او در زمان خود مردی فهیم و دانشمند بود و در محله عودلاجان زندگی می کرد.
-
ازگیلیه گیلی گیلیه! | چرا این میوه بین تهرانیها طرفدار ندارد؟
ازگیل یا آنگونه که اهالی کن تلفظ میکنند« اِزگیل»، نام درختی است با تنهای نه چندان قطور که در شرایط آب و هوایی سرد به خوبی رشد میکند. شمیرانیهای قدیم به ازگیل «کونوس یا کنوس» هم میگفتند؛ نامی که در گویش گیلانیها هم رایج است.
-
دوره مجازی تربیت مربی اندیشه اسلامی
در طرح ملی قرآنی مسطور که با هدف ترویج گفتمان زندگی با آیههای قرآنی اجرا میشود، دورههای آموزشی متعددی در نظر گرفته شده است؛ از دوره مجازی تربیت مربی طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن تا دوره تبیین و حفظ فرازها، دوره عمومی و دوره توجیهی مبلغین. در ادامه به جزئیات این طرحها اشاره کردهایم.
-
این میوه کام تهرانیها را شیرین میکند | اولین درختی که در بهار جوانه میزند
درخت توت از معروفترین درختهای تهران است. آبوهوای قریههای تهران بسیار برای این درخت مناسب است.
-
در باره قدیمیترین میوه دنیا در تهران چه میدانید؟
خرمالو یکی از محبوبترین درختهایی است که در اغلب خانههای مردم تهران کاشته میشد. این هم به دلیل مقاومت بالای این درخت در برابر آفتها، سرما و گرمای زیاد و البته باردهی در فصل پاییز که تنوع میوهها در این فصل بسیار محدود است.
-
عجیبترین هلویی که فقط در تهران رشد میکند | ماجرای «هلو دوباره» روستای کشار با طعمی خاص
درخت هلو گونههای متفاوتی دارد اما یکی از متفاوتترین گونههای آن مختص روستای کشار در حاشیههای غربی تهران است که حاصل شرایط آب و هوایی این منطقه است. اهالی اسم آن را «درخت هلو دوباره» گذاشتهاند.
-
در جستوجوی رد شکوفهها؛ از کند علیا تا بازار کشورهای عربی
باغهای گیلاس اکنون دیگر به شناسنامه برخی از روستاهای شمیران تبدیل شده است. بهار که از راه میرسد شکوفههای گیلاس، باغهای وسیع روستای کند علیا را به منظرهای بهشتی تبدیل میکند. شمیران دومین تولیدکننده گیلاس در کشور است که این خود نشان از اهمیت این درخت در تامین معیشت باغداران این گستره دارد.
-
حقایقی درباره جوز مرغوب جوزستان
درخت گرودو یا به قول شمیرانیها درخت جوز برای اهالی این گستره نامی آشناست.این نام یادآور درختانی تنومند و پرتعداد است که با شاخههای بلندشان روزگاری روی بسیاری از کوچهها و معابر آبادیهای شمیران سایه میانداختند. در ادامه به فراوانی باغهای گردو یا جوز شمیران در آبادیها و محلههای شمیران پرداختیم.
-
تهک؛ قاتل سنگ و سنگلاخ | به دنیال ردپای درخت مورد احترام «تا»
ردپای درخت «تا» را باید در محلههای شمال شهر پیدا کرد. همان محلههایی که روزگاری آبادیهایی خوشآبوهوا بودند در گستره وسیع شمیران. درخت تا یا همان داغداغان که به گویش محلی «تهک» نیز نامیده میشود، پیوندی عمیق با کشاورزی و فراهم کردن زمینه برای حاصلخیز شدن زمینهای سنگلاخی داشت.
-
کاشت ۵ درخت به یاد ۵ هنرمند فقید
همزمان با هفته منابع طبیعی، چند درخت به یاد هنرمندان هنرهای نمایشی با حضور مدرسان کلاسهای آموزش بازیگری و تعدادی از هنرجویان در پردیس تئاتر تهران کاشته شد.
-
اوینیها در گذشته چطور آب را تقسیم میکردند؟ | رمزگشایی از چند واژه رایج میان میرآبهای اوین
هراش، خوره، وهنگ؛ فقط یک شمیرانی اصیل که اهل اوین باشد از معنای این سه واژه غریب باخبر است. برای اهالی اوین که با دامداری و کشاورزی روزگار میگذراندند، آب به معنای واقعی مایه حیات بود که معیشت زندگیشان را تامین میکرد. در ادامه به قوانین تقسیم آب در اوین قدیم پرداختیم.
-
یادش بهخیر! سیب قرمز شمیران | چگونه این میوه به مراسم نخلگردانی راه یافت؟
چند دهه پیش که در محلههای شمال تهران از برج، آپارتمان و بزرگراه خبری نبود، این محلهها آبادیهایی بودند با انبوهی از زمینهای زراعی و باغهای میوه. در میان انواع درختان میوه روستاهای شمیران، درخت سیب شمیرانی، یکی متفاوتترین درختان بود.
-
شاهمیوه خوشرنگ و گرانقیمت در کوهستانهای پایتخت
درخت شاهتوت یکی از درختهایی است که در بسیاری از باغات حاشیه تهران ازجمله درکه، سولقان، فرحزاد و ... کاشته میشود. سخت بودن چینش میوه این درخت برخلاف توت سفید و همچنین محصول کم آن موجب شده است از نظر تجاری بسیار پرسود و گرانقیمت باشد.
-
همه آنچه باید درباره تبار، دیرینگی و گستره دار و درختهای تهران بدانید
فیلم | شجرهنامه درختان خاص پایتخت
از روزی که گذر پیترو دلاواله، جهانگرد و سفرنامهنویس شهیر ایتالیایی، به تهران کوچک دوران صفوی افتاد و شیفته باغهای سرسبز آن شد و این روستای جمعوجور را چنارستان نامید، بیش از ۴قرن میگذرد.
-
معروفترین طایفههای اوین را بشناسید | خوشنشینهای اوین چه کسانی بودند؟
شمیرانیها یک امتیاز ویژه دارند؛ آنها با شنیدن نام فامیل هر یک از اهالی قدیمی شمیران، به اصل و نسب و آبادی محل زندگی او و اجدادش پی میبرند. آبادی اوین به عنوان یکی از آبادیهای کهن شمیران نیز طوایف قدیمی و معروفی داشت که هنوز در این محله زندگی میکنند.
-
نگین درخشان اوین | خلوتگاه راز و نیاز اوینیها کجاست؟
اهالی اوین احترام ویژهای برای امامزاده مطیب(ع) قائلند. آستان مقدس این امامزاده از گذشته تا امروز با زندگی اوینیها گره خورده و میزبان بسیاری از مراسم مذهبی و آیینی آنها بوده است. در ادامه به تاریخچه و ویژگیهای بنا و نقش محوری امامزاده مطیب(ع) در زندگی اهالی اوین پرداختهایم.
-
این مسجد را یک کارآفرین قجری ساخت
اینجا میعادگاه چند نسل از اهالی اوین است؛ از روزهایی که اوین آبادی خوش آب و هوایی بود در قلب شمیران تا اکنون که اوین محلهای در شمال تهران است، اوینیها بسیاری از مراسم مذهبی خود را در این مسجد برگزار کردهاند. در ادامه به تاریخچه مسجد جامع اوین و نقش یک کارآفرین قجری در ساخت آن پرداختهایم.
-
فیلم | رسم عجیب ازدواج قنات
ازدواج قنات آئینی است برای روزهایی که قناتها کم آب میشدند. در ایام خشکسالی مردمان شهرهایی که قنات داشتند همچون تهران که بیش از ۳۰۰ قنات را در خود جایداده بود عروسی برای قنات کم آب برمیگزیدند.
-
ریشه نام اوین چیست؟ | از ازون تا اوین
برای بسیاری از ساکنان اوین ریشه نام این محله محل بحث و و تبادل نظر است. علاوه بر نقل و قولهای شفاهی و روایتهایی که سینه به سینه میان ساکنان قدیمی اوین رایج است، ریشههای نام این آبادی شمیران را باید در منابع مکتوب جستوجو کرد.
-
در بیستمین نشست مرکز تهران پژوهی همشهری با موضوع «معماری تهران از صفویه تا امروز» مطرح شد
فاخرترین خانههای تهران متعلق به کدام دوره است؟ | روایتی از معماری پایتخت در گذر زمان
«تهران جاذبه خاصی دارد. هرکسی آمده دیگر نتوانسته برود.» این جملات را عبدالحسن میرعماد، معمار و عضو هیئت مدیر انجمن مفاخر معماری ایران، میگوید. از نظر او تهران، آن قریه ۴ و نیم کیلومتری دوره صفویه با سرعتی باورنکردنی به ابر شهری ۷۵۰ کیلومتری تبدیل شده است.
-
راز سر به مهر تپهسرباز | دیگر صدای پوتینها از تپه تاریخی اوین به گوش نمیرسد
دیگر خبری از مراسم صبحگاه سربازها و صدای منظم کوبیدن شدن پوتینها به زمین نیست. تپه سرباز، آن تپه تاریخی اراضی جنوب اوین اکنون دیگر جای خود را به ردیف آپارتمانها و برجها داده و هیچ نشانی از ایام گذشته ندارد.
-
ببینید | قصههای پلاک ۶۸
اوین، روزگاری روستایی بود در دل شمیران بزرگ و تکیه داده به ارتفاعات البرز که با پلاک ثبتی ۶۸ شمیران شناخته میشده ، اما اکنون سالهاست مانند دیگر آبادیهای شمیران رخت نو به تن کرده و به یکی از محلههای سرشناس شمال شهر تبدیل شده است.
-
در بیست و پنجمین نشست مرکز تهران پژوهی همشهری با موضوع حرمت و بحرانهای تاریخی آب تهران مطرح شد
مسیر گردشگری آب، جذابترین مسیر توریستی پایتخت
قنوات، آبانبارها و شبکههای آبرسانی تهران قدیم جذابترین مسیر گردشگری پایتخت خواهد شد. گردشگری آب میتواند بهانه خوبی برای حفظ ارزش منابع آبی پایتخت باشد.
-
در بیست و سومین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری با موضوع حمل و نقل در تهران از قاجاریه تا کنون مطرح شد
نخستین ایستگاههای ماشین دودی و واگن اسبی تهران کجا بود؟ | پولدارهای تهران قدیم با چه وسیلهای در شهر سفر میکردند؟
پس ورود کالسکه به تهران، ماشیندودی و واگنهای اسبی دومین و سومین وسایل حمل و نقل عمومی تهران بودند. سفر با این وسایل حمل ونقل مدرن دوران قاجار اما با معضلات و اتفاقات اجتماعی جالبی همراه بود. در ادامه به قوانین، هزینه حمل ونقل با واگن اسبی و ماشیندودی و اتفاقات جالب پیرامون آن پرداختهایم.