جام جهانی ۲۰۱۴ با یوزپلنگ ایرانی

به گزارش ایرنا، بیستمین دوره مسابقات فوتبال جام جهانی در 13 ژوئن 2014 (خرداد 93 ) همزمان در 12 شهر برزیل برگزار می‌شود.

قرار است تیم ملی ایران برای نخستین بار دراین مسابقات جهانی با لباسی مزین به طرحی از یوزپلنگ ایرانی و پیامی زیست محیطی در حمایت از این حیوان کمیاب شرکت کند.

علاوه بر ایران همچنین بسیاری از کشورهای دنیا نیز قرار است نمادهایی از یک گونه جانوری در حال انقراض و یا در حال حمایت را در جریان این مسابقات به مردم دیگر کشورها معرفی کنند.

هومن جوکار روز دوشنبه در مورد اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست دراین زمینه گفت: تاکنون چند جلسه برای انتخاب طرح یوزپلنگ ایرانی بر روی لباس بازیکنان تیم ملی برگزار شده است که در آخرین جلسه ، چند طرح ارایه و مورد بررسی قرار گرفت و قرار است طرح نهایی تا دو هفته آینده معرفی شود.

جوکار در مورد اینکه قالب کلی این طرح، به شکل گلدوزی، چاپی یا لوگویی قابل دوخت بر روی لباس خواهد بود، گفت که هنوز درمورد این موضوع تصمیم گیری نشده است.

وی درباره محل قرار گیری این طرح نیز بر روی لباس ورزشی تیم ملی توضیح داد: مسوول حقوقی فدراسیون فوتبال ایران قوانین فیفا را بررسی کرد و براساس گزارش‌های ارائه شده دراین زمینه، به احتمال زیاد این طرح در یک مربع به ابعاد 10در 10 سانتی متر بر روی پیراهن بازیکنان ( روی سینه) نصب خواهد شد.

جوکار گفت: برخی کشورهای دیگر هم از حیوانات به عنوان نماد در مسابقات فوتبال جام جهانی 2014 استفاده می کنند، مثلا برزیل میزبان این بازی‌ها نیز یک پستاندار در حال انقراض با نام ˈ آرمادیلو ˈ را به عنوان نماد بازی‌ها انتخاب کرده و در پوسترهای بازی آورده است.

آرمادیلو به اسپانیایی armadillos‏ که معنی لغوی آن به اسپانیایی ˈ زره دار کوچکˈ است، پستاندار بچه زای کوچک و نادری است که به خاطر پوسته سخت بدنش آن را به این نام می‌خوانند. آرمادیلو از راسته کمربند داران (Cingulata)، بالا راسته شگفت بندان (Xenarthra) است. این جانور به خاطر پوشش زرهی خود معروف است.

مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در مورد روند تصویب طرح نهایی یوزپلنگ ایرانی در ایران و فیفا توضیح داد: پس از اینکه کارگروه طرح یوزپلنگ آسیایی ( ایرانی) به عنوان نماد بازی‌های المپیک 2014، طرح اولیه را انتخاب کرد، آنرا برای تصویب به فدراسیون فوتبال و اجازه نهایی به فیفا یا فدراسیون فوتبال آسیا ارسال می کند و پس از کسب تایید در این دو مرحله، اقدام به نصب طرح بر روی لباس فوتبالیست‌های ایرانی می‌شود.

وی افزود: همچنین کمیته پیگیری این کار قرار است پیامی با متنی زیست محیطی مبنی بر اینکه با چه هدفی از یوزپلنگ ایرانی به عنوان نماد استفاده شده، تهیه کند که این اقدام مراحل اداری خود را طی می‌کند.

جوکار با بیان اینکه مسابقات انتخابی جام ملت‌های آسیا اسفند ماه در ایران برگزار می‌شودˈ گفت: تلاش می‌کنیم این طرح و پیام برای آن بازی‌ها آماده شود.

نصب طرح یوزپلنگ آسیایی بر روی لباس بازیکنان تیم ملی کشور در بازی‌های جهانی 2014 چندی پیش از سوی سازمان حفاظت محیط زیست مطرح شد که مورد موافقت فدراسیون فوتبال نیز قرار گرفت.

15 آبان ماه که سپ بلاتر رییس فیفا به ایران سفر کرده بود با معصومه ابتکار معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست دیدار کرد و آنها در گفت و گوهای مشترکی درباره استفاده از نقش یوزپلنگ بر روی لباس بازیکنان به تفاهم رسیدند و رییس فیفا حضور یوزپلنگ روی لباس تیم ملی را تایید کرد.

دراین دیدار ابتکار گفت: ما به دنبال برقراری ارتباط مناسب بین فوتبال و محیط زیست هستیم. سازمان حفاظت محیط زیست در قالب یک پروژه بین المللی تلاش کرد تا از انقراض یوزپلنگ آسیایی جلوگیری کند، کارهای زیادی انجام شده، اما این گونه نادر هنوز در معرض تهدید است از این رو در نظر داریم از آن به عنوان نماد بر روی لباس بازیکنان تیم ملی استفاده کنیم.

حیوانات به عنوان نماد در کشورهای مختلف

حیوانات مدت‌های زیادی است که به عنوان نماد مسابقات ورزشی در کشورها به کار گرفته می‌شوند تا آنجا که در رویدادهای عمدتا ورزشی، حیوانی که منحصر به آن کشور یا منطقه است به عنوان نماد معرفی می‌شود. مثلا پاندا به عنوان خرسی که تنها زیستگاه آن چین است، در اکثر رویدادهای ورزشی این کشور به عنوان نماد به کار گرفته می‌شود و قطری‌ها در مسابقات اخیرجام ملت‌های آسیا از اوریکس (نوعی بز) به عنوان نماد خود استفاده کردند.

برخی کشورها هستند که نماد دایمی آنها حیوانات است مثلا نماد فرانسه، انگلستان، نیجریه و ساحل عاج به ترتیب خروس، شیر، عقاب و فیل است و در تمام برنامه‌های رسمی آنها جای دارد، تمام این نمادها ریشه در فرهنگ و جغرافیای کشورها دارد و با این نماد در تمام دنیا شناخته می‌شوند.

اکنون که قرار است کشور ما برای اولین بار نمادی برای بازی‌های جام جهانی برگزیند، بهتر است مسوولان با برنامه ریزی صحیح و روشی درخور یوزپلنگ آسیایی را که از آن به عنوان یوزپلنگ ایرانی نیز یاد می‌شود، به سایر ملل معرفی کنند.

یوزپلنگ آسیایی یا ایرانی

یوزپلنگ یا یوز با نام علمی: Acinonyx jubatus، جانوری مهره دار و پستاندار از راسته گوشتخواران، خانواده گربه سانان است. این جانور در گذشته در بیشتر مناطق آفریقا و گستره وسیعی از آسیای مرکزی و شبه قاره هند وجود داشت، اما امروزه با کاهش شدید جمعیت روبرو شده است.

از میان دو زیرگونه اصلی یوزپلنگ، یکی از زیرگونه‌ها که با نام یوزپلنگ آسیایی یا یوزپلنگ ایرانی شناخته می‌شود در خطر جدی انقراض است و تعداد کمی از آن در دشت‌های مرکزی ایران یافت می‌شود.

طعمه معمول یوزها، آهوها (به ویژه آهوی تامسون)، ایمپالا ( ایمپالا گاوسانی با جثه متوسط است که در آفریقا زندگی می‌کند) و دیگر پستانداران سم دار حداکثر تا 40 کیلوگرم وزن هستند.

یوزپلنگ آسیایی یا یوزپلنگ ایرانی به شدت در معرض خطر انقراض است که اکنون تنها چند ده قلاده از آن در ایران یافت می‌شود. بر اساس آخرین اطلاعات حدود 50 قلاده یوزپلنگ در ایران وجود دارد.

شکار بی رویه، از بین رفتن زیستگاه یوزها توسط انسان، کاهش منایع غذایی این حیوان مانند آهو و غزال و جاده سازی‌های غیر اصولی عوامل اصلی تهدید کننده حیات این گربه سان است.

از این رو با هدف حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی با همکاری برنامه توسعه سازمان ملل متحد و سازمان حفاظت محیط زیست در سال 2001 در کشور شروع به کار کرد امری که سبب شد این حیوان از خطر انقراض نجات یابد، اما به دلیل کاهش شدید جمعیت ،همچنان در معرض تهدید قرار دارد.