طالبان در همان روزی که برای صلح اعلام آمادگی و از تاسیس دفتر در قطر استقبال می‌کنند، در حمله‌ای به قندهار 12 نفر را می‌کشند. درباره این موضوعات با وحید مژده از تحلیلگران افغان در کابل گفت‌وگو کرده‌ایم.
- چند مدت قبل یک تیم تروریستی که قصد ترور آقای کرزی را داشتند در کابل دستگیر شدند و در جریان هستید که آنها خود را از وابستگان شبکه حقانی معرفی کرده‌اند. نقش شبکه حقانی را در تحولات اخیر افغانستان چگونه می‌بینید؟
اصولا هر زمان که از شبکه حقانی بحث می‌کنید باید به 2نکته توجه داشته باشید: نکته اول، عنوان شبکه حقانی از سوی آمریکایی‌ها برای این گروه گذاشته شده است وگر نه در میان طالبان گروه مستقلی تحت عنوان شبکه حقانی وجود ندارد. شبکه حقانی در حقیقت به آن دسته از نیروهای طالبان اطلاق می‌شود که در جنوب افغانستان زندگی می‌کنند و فرق آنان با طالبان دیگر که عمدتا در نواحی جنوب غربی افغانستان مستقر هستند، به لباس و لهجه آنان مرتبط می‌شود. نکته دوم در فهم جریان حقانی این است که این جریان ساخته دست آمریکایی‌هاست چرا که با این روش خواستند گروه طالبان را چند دسته کنند. اصطلاحات طالبان تندرو، میانه‌رو، شبکه حقانی و... همه ساخته و پرداخته آمریکایی‌هاست. آمریکایی‌ها می‌خواهند بگویند که طالبان طیف‌های مختلفی درون خود دارند و آنهایی که از زندان آزاد می‌شوند طالبان خوب هستند و مذاکره با آنان صورت می‌گیرد و در مقابل طیفی از آنان را جنایتکار می‌نامند که عبارت است از وابستگان گروه القاعده و برخی هم در این میان شبکه حقانی نام گرفته‌اند.
- دولت افغانستان اخیرا یک پیمان استراتژیک با هندوستان امضا کرده است. به‌نظر شما این اقدام مشترک کابل و دهلی چه پیامدهایی را می‌تواند در سطح منطقه به‌دنبال داشته باشد؟ برخورد پاکستانی‌ها با این پیمان استراتژیک چگونه بوده است؟
واقعیت این است که آمریکایی‌ها در امضای این پیمان نقش مهمی داشتند. آمریکایی‌ها می‌خواهند هند را در افغانستان در برابر چین قرار دهند. حتی چندی قبل اوباما سفری به هندوستان داشت و رسما اعلام کرد که از عضویت دائم هند در شورای امنیت حمایت می‌کند. امضای این پیمان استراتژیک در بسیاری موارد به نفع افغانستان است و بر مبنای این پیمان زمینه تحصیل برای جوانان افغانستان در هند مهیا شده و کمک‌های بشردوستانه هندوستان به افغانستان بهتر از گذشته ادامه پیدا خواهد کرد. ولی این پیمان با تمام فوایدی که برای افغانستان دارد، برای پاکستانی‌ها نگرانی‌های زیادی را به‌دنبال داشته است.
دلیل اصلی نگرانی پاکستانی‌ها از انعقاد این پیمان این است که قرار است بخشی از نیروهای امنیتی افغانستان را هندی‌ها آموزش دهند. هر چند دولت افغانستان اعلام کرده که امضای این پیمان هیچ اثر منفی‌ای بر کشورهای منطقه ندارد، لکن واقعیت امر این است که امضای این پیمان در این وضع حساس باعث تحریک و مداخله هر چه بیشتر پاکستان در افغانستان شده است. اما در کل از این پیمان انتظار نمی‌رود که تحول مهمی در شرایط فعلی افغانستان ایجاد کند چرا که افغانستان مرز مشترک تدارکاتی با هند ندارد و راه تدارکاتی عمده فعلی، پاکستان است و گمان نمی‌رود پاکستانی‌ها این اجازه را بدهند.
- آمریکایی‌ها اعلام کرده‌اند که تا سال 2014 از افغانستان خارج خواهند شد اما بارها نیز اشاره داشته‌اند که این خروج به معنای خروج کامل نخواهد بود. احتمالا منظور آنها از عدم‌خروج کامل ایجاد پایگاه‌های دائمی در افغانستان است. چشم‌انداز استقرار این پایگاه‌ها را در افغانستان چگونه می‌بینید؟
آمریکایی‌ها اعلام کرده‌اند که از افغانستان بیرون می‌روند. ولی واقعیت این است که این خروج به معنای یک خروج همه جانبه و تمام عیار نخواهد بود. در داخل افغانستان علیه ایجاد پایگاه‌های دائمی موضع گیری‌های زیادی صورت گرفته است. من شخصا بر این عقیده‌ام که حتی حضور یک سرباز خارجی در افغانستان ادامه جنگ طولانی مدت را در افغانستان مساعد می‌کند و در نتیجه تمام داشته‌های این کشور نابود خواهد شد. گروه طالبان بارها اعلام کرده‌اند که حتی اگر یک سرباز خارجی در افغانستان باشد به مبارزه‌شان ادامه خواهند داد. بنابراین قوای خارجی به هر نحو و تحت هر عنوانی بخواهند در افغانستان باقی بمانند، باعث طولانی شدن جنگ در افغانستان خواهند شد و کشورهای همسایه هم از این وضع احساس خطر خواهند کرد و در نهایت مداخله کشورهای منطقه و همسایه در امور افغانستان بیشتر خواهد شد.
