بدیهی است انقلابی که بر پایه دین با محوریت اسلام ناب محمدی(ص) و خارج از حیطه نفوذ و سلطه دو اردوگاه بزرگ جهانی شرق و غرب رخ می‌دهد باید مسیری پرفراز و نشیب و پرچالش را بپیماید، دشمنی‌های زیادی را تحمل کرده و از تهدیدهای ویرانگری عبور کند.چنین حرکتی در ادامه مسیر، نیازمند بسیج همگانی با رویکرد ایثار، فداکاری، چشم‌پوشی از مظاهر پرزرق‌و‌برق و فریبنده دنیا و دل سپردن به لقای الهی است.
امام‌خمینی(ره) این نقش‌آفرینی را در سیمای بسیج و بسیجی تفسیر کردند. از این رو تلاش می‌کنیم تا از دریای بیکران آثار بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی و امام و مقتدای بسیجیان درس‌هایی بگیریم و آن را نصب‌العین خویش قرار دهیم.
بسیج، عامل نجات کشور
تأسیس بسیج با صدور فرمان امام‌خمینی(ره) ماه‌ها پیش از آغاز جنگ تحمیلی و در تاریخ 58/9/4 در شرایطی تحقق یافت که اصل انقلاب، ثبات و استقرار نظام جمهوری اسلامی در معرض تهدید قرار داشت و این تهدیدات محدود در عرصه‌های نظامی نبود بلکه تهدیدات و خطرهایی همه‌جانبه را به‌تصویر می‌کشید. با این توصیف حضرت امام(ره) فرمودند: «باید ما همه قوایمان را مجتمع کنیم برای نجات دادن یک کشور، باید اگر مسائلی بر ایمان پیش بیاید، هر چه هم سخت باشد، تحمل کنیم».
بسیج، سپر دفاعی کشور در برابر استکبار
تاریخ تحولات انقلاب اسلامی بیانگر این واقعیت است که سازمان بسیج، پس از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در تهران توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، به فرمان رهبرکبیر انقلاب تأسیس شد. زمانی که ابعاد و عمق توطئه‌های استکبار جهانی برای سلطه بر ملت‌های منطقه به‌ویژه ملت بزرگ ایران بیش از پیش آشکار شده و شیطان بزرگ که از دست جوانان انقلابی کشور به شدت زخمی شده بود عزم خویش را در هجمه و فشار همه‌جانبه بر کشور جزم کرده و سودای براندازی نظام را در سر می‌پروراند، در چنین فضایی تشکیل بسیج در واقع انسجام بخشی به تمامی توانمندی‌ها و دارایی‌های کشور در برابر فتنه‌گری استعمارگران قلمداد شد. بسیج تاکنون این نقش را به‌خوبی ایفا کرده است و ماندگاری، سربلندی، امنیت و اقتدار همه جانبه کشور دلیلی گویا بر این مدعاست و در آینده نیز سپر دفاعی کشور و عامل به شکست کشاندن توطئه‌ها و خنثی‌کردن فتنه‌ها و شیطنت‌های استکبار جهانی و ایادی آن خواهد بود.
تشکیل بسیج از برکات و الطاف خداوند بود
بزرگ‌ترین افتخار، آرامش و اطمینان خاطر برای بسیجیان، حمایت‌های رضایت بخش مراد و مقتدای بسیجیان بود که با تعابیر معنوی و ادبیات برانگیزاننده بیان می‌شد. امام‌خمینی(ره) در پیام خویش به بسیجیان در پایان دوران افتخارآمیز دفاع مقدس در دوم آذرماه 1367 فرمودند: «تشکیل بسیج در نظام جمهوری اسلامی ایران یقینا از برکات و الطاف جلیه خداوند تعالی بود که بر ملت عزیز و انقلاب اسلامی ایران ارزانی شد... . من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می‌خورم و از خدا می‌خواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجی‌ام».از این رو می‌توان مخالفت‌های احتمالی که از روی غفلت یا اشتباه صورت می‌پذیرد را با دیده تردید نگریست و آنها را در نقطه مقابل گفتمان امام‌راحل ارزیابی کرد.
بسیجیان مظهر عشق و ایثارند
واژه‌هایی چون عشق، ایثار و فداکاری در عصر کنونی جز با معرفی شهیدان، جانبازان و رزمندگان معنا پیدا نمی‌کند. امام‌خمینی(ره) که همواره علاقه و دلبستگی سرشار خویش را نسبت به بسیج و بسیجیان در مقاطع مختلف به‌طور شفاف و صریح بیان داشته‌اند، در این زمینه فرمودند: «در حوادث گوناگون پس از پیروزی انقلاب، خصوصا جنگ، بودند نهادها و گروه‌های فراوانی که با ایثار، خلوص، فداکاری و شهادت‌طلبی در این کشور، انقلاب کردند ولی حقیقتا اگر بخواهیم مصداق کاملی از ایثار، خلوص، فداکاری و عشق به ذات مقدس حق و اسلام ارائه دهیم، چه کسی سزاوارتر از بسیج و بسیجیان خواهد بود».
شکوفه‌ها و تربیت‌یافتگان بسیج رستگارند
امام‌راحل(ره) پایه‌گذاری بسیج را شجره طیبه نامیدند و شکوفه‌ها و خروجی آن را به مدرسه عشق و مکتب شاهدان تعبیر کردند. بسیج بهترین مأمن برای تربیت جوانان و نوجوانان است. کادرسازی، فرهنگسازی، انتخاب الگوی کارآمد و صحیح برای مشارکت در عرصه‌های سرنوشت‌ساز کشور به نحوی اطمینان بخش در این سازوکار مقدس صورت می‌پذیرد.امام‌راحل(ره) در این راستا فرمودند: «بسیج، شجره طبیه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفه‌های آن بوی بهار وصل و طراوت حدیث عشق می‌دهد. بسیج، مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروان آن بر گلدسته‌های رفیع آن اذان شهادت و رشادت سرداده‌اند. بسیج میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیت‌یافتگان آن نام و نشان در گمنامی و بی‌نشانی گرفته‌اند. بسیج لشکر مخلص خداست».
توصیه امام‌به تجلیل از رزمندگان و حفظ انقلاب
رهبر کبیر‌انقلاب اسلامی همواره دغدغه نفوذ فرصت‌طلبان و نااهلان و نیز به فراموشی سپردن پیشکسوتان جهاد و شهادت را گوشزد و توجه به این دو امر مهم را در وصیت‌نامه سیاسی الهی خویش تکلیف آیندگان بیان کرده‌اند. معظم له در بیاناتی ماندگار تأکید فرمودند: «آری، دیروز روز امتحان الهی بود که گذشت و فردا امتحان دیگری است که پیش می‌آید و همه ما نیز روز محاسبه بزرگ‌تری را در پیش‌رو داریم... . من در میان شما باشم و یا نباشم، به همه شما وصیت و سفارش می‌کنم که نگذارید انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد، نگذارید پیشکسوتان شهادت و خون، در پیچ‌و‌خم زندگی روزمره خود به فراموشی سپرده شوند».
بسیج پشتوانه انقلاب اسلامی است
این پشتوانه را باید روز به‌روز تقویت و شائبه‌های تضعیف و مخالفت با آن را هوشیارانه دفع کرد. امام‌راحل(ره) فرمودند: «بسیج مستضعفان که به‌حق پشتوانه انقلاب اسلامی است به کوشش ارزنده خود ادامه داده و بحمدالله با همت جوانان برومند و داوطلبانه، گروه میلیونی رزمنده را تربیت و امید آن است که با شرکت فعال قشرهای منظم و شور و شوقی که در جوانان از برکت اسلام مشاهده می‌شود ارتش بیست‌میلیونی که نگهبان جمهوری اسلامی و کشور عزیز از شر جهانخواران متجاوز است، تحقق یابد».
بسیج جهانی، پرچمدار مقابله با ظلم و بی‌عدالتی
در اندیشه بنیانگذار انقلاب اسلامی، بسیج مرز نمی‌شناسد، بسیج آرام و قرار ندارد، بسیج پرچم مقابله با استکبار و استبداد را بر دوش می‌کشد، بسیج باید عزم راسخ و همت بلند داشته باشد و چشم‌انداز آن نجات بشریت و سرکوبی استکبار است.
امام‌راحل(ره) در این خصوص فرمودند: «بسیج تنها منحصر به ایران اسلامی نیست باید هسته‌های مقاومت در تمامی جهان به‌وجود آید و باید در مقابل شرق و غرب ایستاد».و در مقطعی نیز تصریح کردند که «... بار دیگر تأکید می‌کنم که غفلت از ارتش بیست میلیونی سقوط در دام دو ابر قدرت جهانی را به‌دنبال خواهد داشت».
بسیج در چنین فرهنگ و گفتمانی آمادگی کامل را برای حفظ انقلاب و حراست از دستاوردهای حیاتبخش و انسان‌ساز انقلاب اسلامی داراست، آغوش پرمهر و محبت خویش را با اخلاص و صداقت برای جذب و تربیت نوجوانان و جوانان باز نگه‌داشته و صلح و صفای خویش را با آنان تقسیم می‌کند. بسیج بهترین الگو برای مشارکت در عرصه‌های سرنوشت‌ساز کشور، در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، امنیتی، علمی و... است. بدیهی است که ایفای چنین نقشی منوط به داشتن بصیرت، آگاهی و هوشیاری عمیق و همه‌جانبه است. مهم‌ترین رمز موفقیت و ماندگاری بسیج و بسیجیان اتصال به کانون مشروعیت نظام، یعنی مقام ولایت مطلقه فقیه است.
بسیج بازوی پرتوان ولی امر و امامت امت است؛ بر این باور ثابت قدم خواهد ماند، ملامت ملامت‌گران و سرزنش خناسان در عزم و اراده آن تأثیر نمی‌گذارد، خستگی نمی‌شناسد، بارهای برزمین مانده را بر دوش می‌کشد، در هر میدانی که نیاز به حضور او احساس شود سر از پا نشناخته حضور هوشمندانه و مؤثر پیدا می‌کند. بسیجی اهل خطر است و غبارها را از چهره انقلاب و انقلابیون پاک می‌کند. بسیج خار چشم دشمنان و ایادی وابسته به استکبار است و با بینش و بصیرت نافذ خویش قله‌های ترقی را می‌پیماید و گام به گام با ولی امر و مقتدای خویش، مقام معظم رهبری حرکت می‌کند.
بسیج از دیدگاه مقام‌معظم رهبری
بسیج همزاد با انقلاب اسلامی و همراز آن و همگام با تحولات و رخدادهای انقلاب است. بسیج آشکارتر و معروف‌تر از آن است که تعریف شود. در واقع واژه‌ای شفاف‌تر و دوست داشتنی‌تر از آن در ادبیات رایج پیدا نمی‌شود تا بدان توصیف شود و بسیجیان شناخته شده‌تر از آن هستند که نیازمند معرفی باشند. از این رو، با عبور از مقدمات مرسوم، به زلال بیانات ولی امر مسلمین و امامت امت می‌پردازیم تا سیمای بسیجیان را در نگاه مقتدای خویش به نظاره بنشینیم و دل‌ها را بدان بسپاریم.
در فضای سیاسی و رسانه‌ای موجود و تکاپوی جریان‌ها و نخبگان برای دستیابی به فرصت‌های خدمت به جامعه و تهدیدها و فرصت‌های پیش روی، بسیج همچنان و بدون وقفه نقش خویش را در حراست از انقلاب اسلامی، حفاظت از دستاوردهای انقلاب اسلامی، پشتیبانی از ولایت مطلقه فقیه، مقابله با تهدیدها و توطئه‌های گوناگون دشمنان و جذب و سازماندهی آحاد مردم ایفا می‌کند و در این مسیر با استقبال عمومی نیز مواجه می‌شود و اعتماد زایدالوصف جوانان و آحاد مردم در اقشار مختلف، بسیجیان را در انجام وظیفه سنگین خویش راسخ‌تر و ثابت قدم‌تر می‌سازد. بسیج در عین حال با بی‌مهری‌ها و چالش‌هایی نیز مواجه می‌شود که عاشقانه آنها را تحمل می‌کند و چون مقتدای خویش دم فرومی‌بندد.مطالب این نوشتار برای عموم مردم به‌ویژه بسیجیان عزیز پیام‌های امیدوارکننده‌ای دارد و آینده‌ای روشن و چشم‌اندازی شفاف را تصویر می‌کند و مسیر را از لسان مقام عظمای ولایت باز تعریف می‌کند.
بسیج متن ملت است
«بسیج متن ملتی است که در مراکز نظامی و اجتماعی و دینی و آموزشی حضور دارد. بسیج متن ملتی است که در سایه آموزش، سلاح به دست گرفته و در وقت نیاز کشور، همراه نیروهای مسلح بیشترین و سنگین‌ترین بار را به‌دوش می‌گیرد، چنانچه در دوران جنگ دیده شد».
بسیج تکلیف گرا و وظیفه محور
«بسیج یعنی حضور در میدان‌هایی که نظام اسلامی، وظیفه انسانی و الهی و نیازهای کشور، حضور او را در آن میدان‌ها، لازم می‌داند و او را به آنها فرا می‌خواند».
بسیج الگوی ملت های دیگر است
«بسیج یکی از برجسته‌ترین مسائلی است که حکمت امام بزرگوار در آن، آشکار شد و بی‌تردید بسیج مانند هر حرکت خردمندانه ملت ایران که بر اسلام و مبانی منطقی استوار باشد، برای ملت‌های دیگر یک الگو و سرمشق خواهد بود و تبلیغات خصمانه استکبار نمی‌تواند مانع از الگوپذیری ملت‌ها از انقلاب اسلامی شود».
عرصه حضور بسیج، نیاز و مصالح کشور است
ولی امر مسلمین در مقاطع مختلف ویژگی‌های بسیج و مصادیق شایسته آن را مورد اشاره قرار داده و چنین توصیف می‌کنند: «بسیجی هر یک از آحاد ملت است که در هر جایی که به حضور او نیاز هست آماده باشد». «بسیجی بودن، یعنی فعال بودن، در میدان عمل رفتن، تن به حادثه دادن، خالص بودن، برای اهداف متعالی کارکردن، سرما و گرما را تحمل می‌کند و از لذت‌های شیرین زیر دندان هر انسان به‌راحتی چشم می‌پوشد. بسیجی آرمانگرا و بااخلاص و باگذشت و در هر میدانی تن به کار بده است».
بسیج یعنی آمادگی برای جهاد و فداکاری
«آماده بودن برای فداکاری در راه خدا در جایی که خداوند متعال اراده فرموده است کار اصلی بسیج محسوب می‌شود و برای این منظور، نیروهای بسیجی باید دشمنان گوناگون خارجی و داخلی خود را که چهره نفاق‌آلودی دارند به خوبی بشناسند و مانند بنیان مستحکمی در برابر آن بایستند».
بسیجی مدافع اسلام و نظام
«دفاع از این نظام، نخستین و مقدس‌ترین و واجب‌ترین فرائض ملت ایران است و بسیجی کسی است که سینه‌‌اش را سپر می‌کند و با هر وسیله‌ای که در اختیارش باشد، دفاع از انقلاب را به‌عهده می‌گیرد، چون در حقیقت، از اسلام و قرآن دفاع کرده است».
بسیجی نجات بخش است
«بسیجی بلند همت است، خواسته‌های او بزرگ، در حد اعتلای کشور است. خواسته او نجات همه آحاد بشر در رفع فساد و فقر و تبعیض و بی‌عدالتی و سلطه دشمن است. او از اینکه زیر پرچم آمریکا یا دیگر قدرت‌های بیگانه زندگی بکند و مثل حیوانات بچرد، بیزار است. برای او فرق می‌کند و مهم است که چه کسی به کشور او فرمان براند؛ یک انسان فاسد و فاسق و فاجر و مزدور بیگانه یا بندگان صالح خدا. او به اینکه در خانه و در محیط زندگی او حکومت الله مستقر باشد یا حکومت دشمنان الله اهمیت می‌دهد؛ لذا برای این‌کار می‌ایستد».
سیراب کننده روح هیجان طلب جوانان
«روح هیجان‌طلب جوان، اگر بنا باشد در راه سازنده، در راه ایمانی، در راه سالم، در راهی که می‌تواند برای کشور مفید واقع بشود، به‌کار بیفتد، چه سازمانی مهم‌تر و مطمئن‌تر از سازمان بسیج است».
بسیج، مایه امید و دلگرمی رهبر و ملت
مقام‌معظم رهبری با برشمردن ویژگی‌های برجسته فرهنگ و تفکر بسیجی و توصیف محبت‌آمیز و امیدوار‌کننده بسیجیان در این راستا تصریح کردند: «بسیجیان جوان، گل‌های بوستان انقلاب، نیروی حیاتبخش انقلاب و مایه امید و دلگرمی ملت و رهبر انقلابند».
بسیج و حفظ فضای سالم و دفع پلیدی‌ها از کشور
«حضور مردم و بسیج حقیقی دل‌ها و جسم‌‌ها و جان‌ها می‌تواند پشتوانه این حرکت عظیم جهانی باشد. این مسئولیت عظیم بسیج است، امروز وظیفه بسیج، حفظ فضای سالم در کشور و منزوی کردن زشتی‌ها و آلودگی و غفلت و ریا و نفاق و شرک است». بر این اساس از آنجا که زشتی‌ها و پلیدی‌ها و نفاق محصور در عرصه خاصی نشده است بسیج وظیفه دارد با مظاهر نفاق سیاسی، فرهنگی و... و انحرافات و علائم گمراهی و غفلت مقابله کند و در این راه فرهنگسازی، شفاف‌سازی و روشنگری کارآمدترین راهبرد بسیجیان است و تاکنون نیز در مقاطع مختلف بدین رسالت مبادرت ورزیده است.
فرهنگ بسیجی
مقام‌معظم رهبری در تبیین فرهنگ و تفکر بسیجی فرمودند: «فرهنگ بسیجی، فرهنگ معنویت است، فرهنگ شجاعت است، فرهنگ غیرت است، فرهنگ استقلال و آزادگی است. فرهنگ اسیر خواست‌های حقیر نشدن است، خواست‌های زندگی برای همه مهم است، اما آنچه مهم‌تر است آرمان‌هاست، ارزش‌ها، هدف است، آنها را باید مقدم داشت».«فرهنگ بسیجی یعنی آن چیزی که ما برای هر یک از آحاد جامعه اسلامی، آن را آرزو می‌کنیم؛ اینکه می‌گوییم همه باید بسیجی باشند، معنایش این است».
نقش الگودهی فرهنگ بسیجی
مقام‌معظم رهبری در مقاطع مختلف به این مهم اشاره کرده و مصادیقی برای الگو‌گیری جنبش‌ها و نهضت‌های اسلامی در منطقه و جهان اسلام ذکر کرده‌اند. معظم‌له در اجتماع جوانان و فرهنگیان استان گیلان این مقوله را یادآور شدند. از دیدگاه ایشان، بسیج با عملکرد خود و بسیجیان با ویژگی‌های تفکر درخشان خود نظر بسیاری از جوانان غیرتمند و خواهان عزت و استقلال و آزادی از سلطه بیگانگان را به خود جلب کردند. رفتار و فداکاری بسیجیان، الگو و پرچمی برای دنیای اسلام شد، به‌ویژه در نقاطی چون فلسطین و لبنان که مستقیما درگیر با خطرناک‌ترین دشمن جهان اسلام، رژیم صهیونیستی بودند این تأثیرگذاری
بیش از سایر جاها خود را نشان داد. تأسی بر الگوی بسیج برای آنان جهان اسلام آبرو و پیروزی به ارمغان آورد. پیروزی حزب الله لبنان و تداوم انتفاضه فلسطین از رهگذر این الگو شدن به دست آمده است. پرچم اسلام در دنیا به‌واسطه همین بسیجیان برافراشته شد.
ولی امر مسلمین تصریح کردند: «الگوی جوانان لبنان چه کسی است؟ حزب الله لبنان از کجا جوشید؟ او روی کدام سرزمین رویید؟ الگوی او شمایید. او همین شعارهای شما را می‌دهد، همین کارهای شما را می‌کند، همان پیشانی بند شما را به پیشانی‌اش می‌بندد. مثل رژه نظامی و بسیج، رژه می‌رود؛ بنابراین الگوی آن، جوانان، سرداران و رزمندگان شهیدی هستند که در خود ایران بودند. آنها فداکاری و برای خدا حرف زدن و برای خداکار کردن را از اینها یاد گرفتند».
