این ابتکار از سخنان خزاعی نماینده دائم ایران در سازمان ملل، نامه سعید جلیلی دبیر شورای امنیت ملی کشورمان به اشتون و مواضع رئیسجمهور در نیویورک کاملا مشخص است.ارائه طرح روسیه با عنوان گام بهگام برای حل مسئله هستهای ایران، این شایعه را در برخی محافل رواجداد که پیشنهاددهنده اصلی این طرح به روسها غربیها بودهاند؛ زیرا آنان معتقدند طرحهایی که برای مذاکره از سوی غربیها پیشنهاد شود، ایران با بدبینی به آن نگاه میکند.بررسی مواضع مقامات رسمی ایران درخصوص مسائل هستهای این مطلب را آشکار میکند که ایران در موضوع هستهای پیش قدم است .در این جهت کندی تلاشهای غیرمعقول غرب علیه ایران در 3 علت خلاصه میشود.
1- بحران اوستیای جنوبی که با حمله گرجستان به این منطقه آغاز شد، روابط روسیه با غربیها را دچار تیرگی کرد؛ زیرا غربیها قصد داشتند از طریق گرجستان ناتو را به شرق گسترش دهند که عملا با ایجاد تغییرات در گرجستان این کار غیرممکن شده است.
2- بحران اقتصادی غرب که از سال 2007 آغاز و بر ابعاد آن افزوده شده است.
3- وقوع انقلابهای عربی در منطقه از یک طرف و ناتوانی غربیها برای ورود به این بحران با توجه به اینکه با مشکلات بسیاری در موازات آن دست و پنجه نرم میکنند.این سه علت عاملی شده تا غربیها نتوانند در برابر مواضع منطقی ایران ایستادگی بیشتری از خود نشاندهند و ناگزیرند حق ایران را در دستیابی به انرژی صلح آمیز هستهای به رسمیت بشناسند.
اما با وجود این غربیها بر این نکته واقف هستند که در سالهای آینده انرژی هستهای کاربرد زیادی در سطح جهانی پیدا خواهد کرد از اینرو تمایل ندارند که انحصار این موضوع از دست آنان خارج شده و ایران بهعنوان الگویی در این رابطه مطرح شود.در این راستا ورود ایران با دست پر به مذاکرات و تاکید بر حق مسلم خود، عامل مهمی در بیان حقانیتش برای دستیابی به انرژی صلح آمیز هستهای است.
* استاد دانشگاه