پیشگیری از این بیماری خانمانسوز نیازمند کار فرهنگی و فعالیت‌های بهداشتی در سطح جامعه به‌ویژه در مدارس است. نوشته حاضر با تاکید بر نقش مؤثر مر بیان بهداشت در مدارس بر همین فعالیت‌ها تأکید دارد.
از زمان پیدایش مدارس جدید در ایران، نقش این کانون‌های آموزشی در برنامه‌های کلان بهداشتی بیش از پیش اهمیت یافته و جمعیت دانش‌آموزی ایران به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامت و بهداشت جامعه مورد توجه قرار گرفته است.
در گــذشته‌ای نــه‌چندان دور، قانونگذاران با عنایت به اهمیت حفظ سلامتی و بهداشت دانش‌آموزان به‌عنوان مهم‌ترین هسته اجتماعی، جایگاه مربیان بهداشت را در مدارس به مثابه یک ضرورت حیاتی تثبیت کردند.
مربیان بهداشت که پس از فراگیری دوره‌های آموزشی و مهارت‌های لازم در تمام طول سال تحصیلی نقش پراهمیت کنترل بهداشت و سلامتی دانش‌آموزان را عهده‌دار بودند، سهم عمده‌ای در پیشگیری از بیماری‌های مسری در مدارس، شناسایی بیماری‌های نهفته دانش‌آموزان و همچنین پیشگیری از بروز و گسترش آفات خطرناکی مثل شپش در مدارس داشتند.
متأسفانه و به دلایل نامعلوم، جایگاه قانونی مربیان بهداشت در مدارس حذف شد و سال‌هاست که دانش‌آموزان از داشتن مربی بهداشت محروم مانده‌اند و هیچ تدبیر و اقدام دیگری نتوانسته این کمبود حیاتی را در مدارس برطرف کند.
اخباری مبنی بر شیوع شپش در بعضی از مدارس کشور و حتی تهران نشان‌دهنده مشکلاتی است که پس از حذف جایگاه مربیان بهداشت در مدارس ایران شکل گرفته است.
طرح غربالگری برای شناسایی بیمــاری‌ها و آسیب‌هــای جسمی دانش‌آموزان که سال‌هاست وزارت بهداشت و درمان بر آن تأکید می‌ورزد، بدون حضور مؤثر و مداوم مربیان بهداشت، بازدهی لازم را ندارد و نتایج این کاستی را در رشد بیماری‌های دهان و دندان نیز در مدارس می‌توان پیگیری کرد.
در هفته اخیر و همزمان با روز جهانی مبارزه با بیماری ایدز بر ضرورت مبارزه با این بیماری خانمانسوز در مدارس نیز تأکید شده است و کارشناسان نسبت به پیش‌آمدن وضعیت ناهنجار ایدز در آینده، ابراز نگرانی کرده‌اند. اینک فرصتی پدید آمده تا وزارت آموزش و پرورش و قانونگذاران با بازنگری در طرح برچیدن جایگاه مربیان بهداشت در مدارس که سال‌ها پیش به اجرا درآمده، نسبت به احیای این جایگاه اقدام کنند.
مربیان بهداشت مدارس می‌توانند از میان جوانان علاقه‌مند و مستعد برگزیده شوند و پس از فراگیری تمامی دوره‌های آموزشی و مهارت‌های لازم، ازجمله روش‌های شناسایی و مقابله با بیماری هولناک ایدز، سهم ارزنده‌ای در کنترل بیماری‌های جامعه و ازجمله بیماری ایدز داشته باشند.
