همشهری آنلاین- رابعه تیموری:اما نه این اتفاق اولین سانحه در ورزشهای هوایی کشور است و نه بحث ایمنی این رشتههای تفریحی پرطرفدار برای اولینبار به موضوع مناقشه و گفتگوی کارشناسان و مسئولان تبدیل شده است:
ابیش از نیم قرن سابقه
از روزی که نمایش چتربازی تیپ نیروی مخصوص ارتش، ولع و اشتیاق از زمین کنده شدن را در ایرانیان دامن زد، ۵٤ سال میگذرد و از آن زمان تاکنون پرواز با پاراگلایدر، بالنسواری، پرواز با لباس خفاشی، جابروکوپتر و دهها رشته دیگر در قالب ورزشهای هوایی در ایران رواج پیدا کرده و علاقهمندان پروپاقرصی پیدا کرده است. به موازات گسترش و پرخواهان شدن این رشتهها، بحث ایمنی تجهیزات و امکانات آنها هم هر از چند گاهی داغ میشود و بدون رسیدگی اصولی و بنیادین دوباره به اغما میرود تا با سانحهای ورزشی و مصدومیت یکی از ورزشکاران دوباره به صدر اول مباحث رسانهای و کارشناسی برگردد.
اتفاقات نو و کهنه
درحالیکه از سقوط خلبان پاراگلایدر در ارتفاعات شمال غرب تهران، فقط چند ماه گذشته، شاهد تکرار این سانحه برای رضا امیرخانی، نویسنده مطرح ایرانی هستیم. این خلبان پنجشنبه ۸ خردادماه امسال دچار مصدومیت شد. در همین ماه هم در ١٠ کیلومتری شهر رازمیان و در ارتفاعات الموت، سقوط پاراگلایدر برای یک مرد میانسال رخ داد که او بهاندازه خلبان سانحه دیده، خوش عاقبت نبود و این اتفاق به مرگش منجر شد. اواخر اسفند سال ١٤٠٠ هم در سایت شهید عسگری، یک خلبان پاراگلایدر و مسافرش سقوط کردند که منجر به فوت خلبان و قطع نخاع مسافرش شد. در استان گلستان شهرستان رامیان هم اتفاق مشابهی رخ داد و مسافر پاراگلایدری بر اثر سقوط، جان خود را از دست داد. در همان روزها در مریوان استان کردستان هم شاهد سقوط پاراگلایدر بودیم که در آن حادثه مسافر جان میبازد و خلبان نیز آسیب جدی میبیند. حوادث ورزشهای تفریحی هوایی به پرواز با پاراگلایدر محدود نمیشود و از باند خارج شدن سرنشینان یک فروند هواپیمای فوق سبک ٢ نفره که ماه گذشته در مازندران رخ داد، نشان میدهد نهفقط رشته پرواز با پاراگلایدر، بلکه همه رشتههای ورزشهای هوایی که قرار است با افزایش آدرنالین طرفدارانش را سرخوش و قبراق کند، به توجه و بازبینی ویژه نیاز دارد.

عواملی که دست بهدست هم میدهند
اگر چه ورزشهای تفریحی در تمام دنیا، سازوکار و مکانهای مشخصی دارد و برخی ارگانها بر آنها نظارت میکند، اما در کشور ما قصه پرتکرار تعدد و موازیکاری نهادهای ناظر بر قوانین و باید و نبایدهای این ورزشها به چشم میخورد.
انجمن ورزشهای هوایی، سازمان هواپیمایی و دهها مرکز دیگر در نظارت بر مراکز ورزشهای هوایی سهیم هستند که باید بر عوامل موثر بر امنیت جان ورزشکاران و ایمنی فضای پروازی آنها نظارت داشته باشند.
نظارتی بر تجهیزات پاراگلایدرها نیست
کوروش کیماسی، دکترای مدیریت ورزشی و عضو کمیته حقوق ورزشی، در بررسی عوامل این سوانح میزان کاربلدی مربیان را تاثیرگذار میداند و میگوید: «میزان مهارت مربیان ورزشهای هوایی در کاهش این اتفاقات نقشی اساس دارد و اگر مربیانی که به ورزشکاران آموزش میدهند، با استانداردهای آموزشی فاصله زیادی داشته باشند یا از توانایی اجرای آموختههای نظری خود برخوردار نباشند، نمیتوانند ورزشکاران را بهدرستی هدایت کنند.»
ناایمن بودن تجهیزات و در نظر نگرفتن عمر مفید قطعات مستهلک عامل دیگری است که او به آنها اشاره میکند: «هنوز برای نظارت بر این تجهیزات، برنامهای مدون تعریف نشده و بر شیوه اجرای سازوکارهای موجود هم نظارت نمیشود، به طوری که گاهی قطعهای را که عمر مفید آن بهپایان رسیده به دلیل گرانقیمت بودنش به تعویق میاندازند و این تاخیر به قیمت بهخطرافتادن جان انسانها تمام میشود.» ناپایداری شرایط جوی و اقلیمهای هوایی زنجیره بروز این حوادث را کامل میکند: «گاهی شرایط آبوهوایی نقاط پروازی بهاندازهای ناپایدار است که هواشناسی هم نمیتواند بهصورت مطلق و دقیق این تغییرات را پیشبینی کند و درهم پیچیدگی شرایط پروازی زمینه بروز سوانح را به وجود میآورد.»
بیشتر بخوانید:پرواز با اعمال شاقه!
نظر شما