به گزارش مهر، منوچهر متکی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران صبح روز دوشنبه 28 دی در نوزدهمین همایش بین المللی خلیج فارس با اشاره به اینکه امروز منطقه استراتژیک خلیج فارس بیش از هر زمان دیگری مورد طمع قدرت‌های فرامنطقه‌ای است، گفت: این قدرت‌ها به قصد تسلط برمنابع حیاتی منطقه خلیج فارس، در پی ایجاد نا امنی، بدبینی و سوء ظن در میان کشورهای منطقه‌اند و حضور و دخالت قدرت‌های بیگانه خریدهای انبوه تسلیحاتی، حمایت از گروه‌های افراطی و دامن زدن به اختلافات طایفه‌ای و قومی چالش‌هایی است که به بی ثباتی و مشکلات در منطقه خیلج فارس کمک می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه ملت ایران اولین قربانی توسعه طلبی‌های رژیم صدام و جنگ 8 ساله تحمیلی بوده است، تصریح کرد: سقوط آن رژیم برای ما و مردم منطقه می‌توانست خوشایند باشد اما پس از گذشت 6 سال به دلیل حضور قدرت‌های بیگانه مشکلات و سختی‌های فراوانی به ملت‌های منطقه تحمیل شده است.
متکی مشکل دیگر خلیج فارس را توسعه طلبی و رفتار تجاوزگرانه رژیم صهیونیستی عنوان کرد و گفت: وجود رژیم صهیونیستی با ناامنی و بی‌ثباتی در منطقه گره خورده و سیاستمداران آمریکا، سیاست خارجی خود را بر اساس امنیت این رژیم دنبال می‌کنند.
رئیس دستگاه دیپلماسی با انتقاد از سیاست‌های قدرت‌های بزرگ در رابطه با موضوع هسته‌ای ایران یادآور شد: بی‌توجهی به صدها کلاهک هسته‌ای و همکاری‌های اتمی آمریکا با رژیم صهیونیستی در حالی صورت می‌گیرد که برای کشور عضو پیمان ان پی تی، محدودیت‌های غیر قانونی در استفاده از انرژی صلح آمیز هسته‌ای وضع می‌شود.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در خصوص موضوع فلسطین نیز گفت: ملت فلسطین با درک درست واقعیت‌ها و الهام از تجربه 60 ساله رویارویی با رژیم صهیونیستی راه خود را در استقرار مقاومت تا احقاق حقوقش یافته است.
وی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره مقاومت مشروع تمامی ملت‌های مظلوم در برابر قدرت‌های تجاوزگر حمایت کرده است.
متکی افزود: ایران در جهت تکریم شهدای غزه و پاسداشت مقاومت جانانه مردم نوار غزه فردا 29 دی ماه را به عنوان نماد مقاومت و روز غزه تعیین کرده است.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با اشاره به پایداری ملت ایران در حقوق غیر قانون انکارش در موضوع هسته‌ای، تصریح کرد: این پایداری ایران سبب شد که راه برای ملت‌های در حال توسعه به ویژه کشورهای خلیج فارس در استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای گشوده شود و امروز کشورهایی که تا کنون نفت را بهانه‌ای برای جلوگیری دستیابی کشورهای منطقه به انرژی صلح آمیز هسته‌ای بهانه می‌کردند برای عقد قرارداد احداث نیروگاه‌های هسته‌ای از یکدیگر سبقت می‌گیرند و این نشان می‌دهد انحصار طلبی غربی‌ها در بهره برداری ملت‌ها از حقوق هسته‌ای در برابر ایستادگی ملت‌ها تاب مقاومت ندارد.
وی افراط گرایی و تروریسم در خاورمیانه را ناشی از سیاست‌های تبعیض آمیز و دخالت‌های زیاده خواهانه در کشورهای منطقه دانست و یادآور شد: ما معتقدیم باید علل اصلی تروریست و عوامل افراط گرایی را شناسایی کرد و با آن مبارزه کنیم.
متکی در بخش دیگری از سخنانش مسئله محیط زیست را یکی از نگرانی‌های منطقه خلیج فارس برشمرد و در این باره بیان داشت: منطقه خلیج فارس به دلیل داشتن منابع انرژی و ترافیک حمل و نقل و تجارت از اهمیت بالایی برخوردار است.
وزیر خارجه در ادامه از احداث جزایر مصنوعی در خلیج فارس انتقاد کرد و گفت: احداث جزایر مصنوعی تبعات زیست - محیطی فراوانی برای منطقه خلیج فارس به دنبال دارد و موجب کندی گردش آب خلیج فارس می‌شود.
وی تاکید کرد: بر اساس محاسبات علمی فاصله گردش آب در حوزه خلیج فارس از بدو ورود تا خروج و آمدن آب جدید به خلیج فارس به بیش 20 درصد افزایش یافته است و در صورت ادامه این روند خلیج فارس ممکن است به یک باتلاق تبدیل شود بنابراین باید با دقت بیشتری به موضوع ایجاد جزایر مصنوعی نگریسته شود.
متکی همچنین گرد و غبار و طوفان شن را یکی دیگر از نگرانی‌های زیست - محیطی منطقه دانست و گفت: عربستان سعودی بیشترین تولیدگر غبار و شن و کشورهای دیگر مثل عراق، سوریه، مصر و اردن منابع دیگری از تولید گرد و غبار هستند و بر اساس مکاتباتی که با وزیران خارجه کشورهای منطقه انجام شد با موافقت آنان به زودی نشست کارشناسان منطقه‌ای برای یافتن راهکارهای مقابله با بحران گرد و غبار برپا می‌شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران افزود: منطقه ما با مشکلات زیادی مواجه است و ما معتقدیم مشکلات منطقه خلیج فارس راه حل منطقه‌ای دارد و قدرت‌های فرا منطقه‌ای تنها به مشکلات می‌افزایند و ثبات و امنیت در منطقه با پایداری صادقانه کشورهای منطقه بر اصل عدم مداخله در امور داخلی کشورها قابل تحقق است.
وی اضافه کرد: این موضع ما در خصوص تحولات عراق و یمن بوده و ورود برخی کشورها به درگیری‌های یمن منطقه را در معرض ناامنی قرار داده است.
متکی گفت: جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که یمن می‌تواند مشکلات داخلی خود را از راه گفتگو و عدم مداخله دیگر کشورها حل و فصل نماید.
وی ظرفیت دیگر منطقه خلیج فارس را اتصال و ارتباط و همکاری آن با آسیای میانه و قفقاز عنوان کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران از اینکه محور این ارتباط است خوشحال است و در این راه سرمایه گذاری‌ها در حوزه راه، انرژی، سوآپ گاز، گندم، پنبه و راه آهن از یک سو و مشارکت فعال کشورهای خلیج فارس درحوزه‌های اقتصادی می‌تواند جاده تاریخی ابریشم را بروز کند.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران ضرورت همگرایی بین کشورهای خلیج فارس را مورد اشاره قرار داد و گفت: کشورهای خلیج فارس سرنشینان یک کشور محسوب می‌شوند و جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که کشورهای منطقه ظرفیت بالایی برای همکاری دارند.
متکی با تاکید بر اینکه گسترش همکاری در منطقه به سود جهان اسلام است، خاطر نشان کرد: دیگران سعی می‌کنند بذر سوء ظن را در منطقه بپاشند و بکارند.
وی یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران همواره توانایی‌های خود را در راه ایجاد صلح و امنیت منطقه به کار گرفته و اکنون با پیشرفت‌های علمی در عرصه‌های مختلف آمادگی دارد با کمک سایر کشورهای همسایه در خلیج فارس ورای مستحکم امنیتی و اقتصادی ایجاد کند.
وزیر خارجه تاکید کرد: ایران پیشنهاد پیمان امنیت منطقه‌ای را به کشورهای منطقه ارائه داده و ما معتقدیم در خلیج فارس دو رویکرد و دو گزینه بیشتر نداریم یکی گزینه‌ای که دیگران در خارج از منطقه با اهداف سوء و مبتنی بر واگرایی کشورهای منطقه القا می‌کنند و دیگری رویکرد همگرایی منطقه‌ای است و ما معتقدیم در مقابله با چالش‌های منطقه‌ای باید رویکرد منطقه‌ای دنبال شود و برای حل بحران‌های منطقه‌ای مناسب ترین، واقع بینانه ترین و طبیعی ترین و درست ترین رویکرد همان رویکرد منطقه‌ای است.
متکی با اشاره به بحران لبنان تاکید کرد: ما رویکردهای خارج از منطقه برای حل بحران لبنان درست نمی‌دانستیم اما وقتی کشورهای منطقه راهکاری را ارائه کردند و نشست‌های مقدماتی با این رویکرد برگزار شد ملاحظه کردیم که امروز شاهد حل مسئله لبنان و تشکیل دولت لبنان هستیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به برگزاری نشست پاکستان با حضور وزرای خارجه افغانستان، پاکستان و ایران اشاره کرد و گفت: ما در مسئله افغانستان از مدت‌ها قبل تاکید داشتیم که مشکل افغانستان منطقه‌ای است و حل آن می بایست مبتنی بر راهکارهای منطقه‌ای باشد.
متکی اضافه کرد: بعد از برگزاری اجلاس سران 3 کشور درتهران در یک سال گذشته تصمیم سازی برای اجلاس‌های مختلف و اجلاس وزرا و استفاده از ظرفیت 3 کشور رویکرد واقع بینانه‌ای بود که همسایگان ما به افغانستان و پاکستان بر آن صحه گذاشتند.
رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد: به زودی نشست همسایگان افغانستان در تهران برگزار می‌شود و ما سازوکارهای منطقه ای را برای حل مشکلات افغانستان در دست تهیه داریم و مدعیان کمک به افغانستان باید از این رویکرد حمایت کنند.
وی به بحران گرجستان اشاره کرد و گفت: در این باره وقتی بحران در این کشور ایجاد شد، مقامات ایران با سفر به کشورهای روسیه، قفقاز و اروپا بر رویکرد منطقه‌ای برای حل بحران تاکید کرد و امروز نیز ادامه مذاکرات را در سفر وزیر امور خارجه گرجستان به تهران پی‌خواهیم گرفت.
متکی در پایان گفت: بازدارندگی در برابر تهدیدات دیگران باید برای کشورهای منطقه اصل باشد و در صورت بروز سوء تفاهمات نیز باید خود به فکر چاره باشیم چنانکه گفته شده "کس نخارد پشت من جز ناخن انگشت من."
