و سن شروع این بیماری هم از دهه ششم و هفتم به دهه سوم کاهش پیدا کرده است.
دکتر سید جلیل حسینی، متخصص اورولوژی و رئیس انجمن اورولوژی ایران معتقد است: با توجه به افزایش شیوع سرطان مثانه در کل کشور، بیمارانی که تومور مثانه دارند عمدتاً با علائم پیشرفته به ما مراجعه می‌کنند، یعنی موقعی که تومور بزرگ شده یا از دیواره مثانه فراتر رفته و به غده‌های لنفاوی و نقاط دیگری از بدن سرایت کرده است.
وی در ادامه با اشاره به مهم‌ترین علت ابتلا به این سرطان می‌افزاید: تومور مثانه جزو تومورهای شایع دستگاه ادراری است. یکی از علل مهم ابتلا به سرطان مثانه و در واقع مهم‌ترین علت آن‌که در همه منابع علمی به آن اشاره شده، کشیدن سیگار است و اکثریت کسانی که با این تومور به ما مراجعه می‌کنند سابقه مصرف سیگار در درجات بالا در آنها مشاهده می‌شود.
رئیس انجمن اورولوژی ایران ادامه می‌دهد: سیگاری‌ها 4 تا 7 برابر افراد غیرسیگاری به این نوع سرطان دچار می‌شوند. چون مواد سمی تولید شده به واسطه کشیدن سیگار باید از راه ادرار دفع شود، بنابراین، این مواد سمی برای مدت زیادی در ادرار جمع می‌شود که میزان غلظت آن هزار برابر خون است و با تحلیل جداره مثانه باعث ایجاد سرطان مثانه می‌شود.
وی معتقد است: می‌توان گفت افزایش مصرف سیگار در ایران به‌خصوص در سنین پایین باعث کاهش سن ابتلا به تومور مثانه شده است.
همراهی سیگار و مواد‌مخدر
برخی دیگر از متخصصان، بر مصرف توأمان سیگار و تریاک به‌عنوان علت افزایش شیوع این سرطان تأکید می‌کنند.دکتر ناصر سیم‌فروش،اورولوژیست و عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران با اشاره به این موضوع می‌گوید: مطالعات در بین بعضی مشاغل مثل رانندگان کامیون نشان داده که این افراد به‌علت اینکه سیگار و تریاک را با هم مصرف می‌کنند، شانس بیشتری برای ابتلا به تومور مثانه دارند خصوصاً چون سیگار 15سال بعد عوارض خود را نشان می‌دهد،
بعد از گذشت این زمان ترک سیگار فایده ندارد و سرطان مثانه هم در این افراد از نوع سرطان مهاجم خواهد بود.
3 دهه جلوتریم!
دکتر علی رازی دانشیاراورولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران در رابطه با پایین آمدن سن شیوع این تومور به‌خصوص در ایران می‌گوید: سن شایع این سرطان در کل دنیا دهه ششم و هفتم زندگی است، یعنی بین سنین 60 تا 70سال.
درحالی‌که در ایران ما متأسفانه چندین سال است با بیمارانی مواجه می‌شویم که در سنین پایین‌تر به سرطان مثانه مبتلا می‌شوند و متأسفانه در سابقه این بیماران مصرف مواد‌مخدر به‌خصوص تریاک به کرات دیده شده است.
البته به گفته وی رابطه سرطان مثانه با مصرف تریاک و تأثیر آن روی سن بیمار نیازمند یک کار تحقیقاتی است. متأسفانه ما در کلینیک‌ها با بیماران 25 سال به بالا نیز مواجه هستیم که تعداد آنها کم نیست البته تریاک جزء ریسک فاکتورهای شناخته شده جهانی نیست ولی در کشور ما به وفور افراد مبتلا به تومور مثانه با سابقه مصرف تریاک دیده شده است.
وی ادامه می‌دهد: این بیماری در واقع در محیط‌های صنعتی، کشورها و شهرهای صنعتی شیوع بالاتری را دارد. اگر چه امروز ثابت شده که سیگار عامل سرطانزایی مثانه است ولی قرار گرفتن در معرض انگل «شیستوزوماهماتوبیوم» در محیط‌های صنعتی که با لانه‌گزینی در بافت مثانه سبب افزایش احتمال بروز سرطان مثانه می‌شود، نیز بسیار حائز اهمیت است.
دکتر رازی با بیان این مطالب با اشاره به عوامل خطرناک دیگر تومور مثانه ادامه می‌دهد: به‌طور کلی قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی از قبیل مواد شیمیایی موجود در پارچه، لاستیک، رنگ و نقاشی و همچنین مواد شیمیایی موسوم به آمین‌های آروماتیک ریسک ابتلا به این نوع سرطان را بالاتر می‌برد.
همچنین قرار گرفتن در معرض داروی شیمیایی «سیکلوفسفامید» که در شیمی‌درمانی از آن استفاده می‌شود از عوامل ابتلا به این بیماری به شمار می‌رود.
افزایش شیوع در زنان
دکتر محمد علی زرگر، نایب رئیس انجمن اورولوژی ایران با اشاره به اینکه تا چند سال قبل آمار زنان سیگاری خیلی کمتر از مردان بود و تعداد مردان مبتلا 5 تا 6 برابر زنان گزارش می‌شد ولی اکنون با بالا رفتن تعداد زنان سیگاری بروز این سرطان در آنها نیز افزایش یافته است، می‌گوید: حدود یک پنجم بیماران مبتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
همچنین افرادی که یک بار به این سرطان دچار شده‌اند شانس بیشتری برای ابتلای دوباره به آن را دارند.وی در ادامه با اشاره به انواع سرطان مثانه عنوان می‌کند: سرطان‌های مثانه به سطحی، مهاجم و متاستاتیک تقسیم می‌شوند.
خوشبختانه اغلب سرطان‌های مثانه سطحی هستند یعنی در سطح مثانه رشد می‌کنند و معمولاً به درمان‌های تراش و سوزاندن جواب می‌دهند ولی متأسفانه 50 درصد از این سرطان‌ها در سال اول پس از تراشیدن یا سوزاندن مجدداً رشد می‌کنند، همچنین 15 درصد از این تومورهای سطحی بعد از عود عمیق می‌شوند و به داخل مثانه فرو می‌روند.
وی ادامه می‌دهد: برای ایجاد سرطان مثانه 2 تئوری وجود دارد. اگر ما فکر کنیم موادی در ادرار وجود دارد که این مواد به هر علتی سرطان‌زا هستند چون با تمام سطح مثانه سر و کار دارند بنابراین تمام قسمت‌های مثانه را گرفتار می‌کنند، ولی به‌تدریج سرطان را در مثانه پخش می‌کنند، یعنی وقتی به قسمت A نفوذ پیدا کردند و آن قسمت توسط جراح تراشیده شد تومور در مرحله بعد دیگر آن قسمت را گرفتار نمی‌کند و به سراغ سطوح دیگر مثانه می‌رود.
این یک تئوری بود و تئوری دیگر این است که یک سلول سرطانی ممکن است از نقطه سرطانی مثانه کنده شده و به قسمت سالم آن برود و در آنجا هم رشد کند.
همین یک علامت کافی‌است
مشاهده خون در ادرار می‌تواند نخستین علامت سرطان باشد. دکتر سید جلیل حسینی در مورد تنها علامت این بیماری تأکید می‌کند: علامت تومور مثانه خونریزی است و بیمار هیچ درد و ناراحتی را احساس نمی‌کند.
فقط در مواردی ممکن است تکرر ادرار نیز دیده شود. این خونریزی چون با ادرار ترکیب می‌شود کمی تغییر رنگ می‌دهد که ممکن است فرد به این مسئله توجه نکند چون در طول زندگی با مصرف آب یا عدم‌مصرف آن رنگ ادرار ممکن است تغییر کند.
وی اضافه می‌کند: در مراحل اولیه این خونریزی کم است و با ادرار رقیق می‌شود ولی این بیماری واقعاً علامت دیگری ندارد.رئیس انجمن اورولوژی ایران با اشاره به اینکه اگر بیمار با دیدن نخستین علامت خون در ادرار به پزشک مراجعه کند، تومور در مرحله اولیه تشخیص داده می‌شود و اقدامات درمانی روی بیمار صورت می‌گیرد، می‌گوید: در این صورت بیمار می‌تواند طول عمر کاملاً طبیعی داشته باشد.
ما برای درمان تومورهای سطحی با یک آندوسکوپی یعنی با فرستادن دستگاهی داخل مثانه تومور را کاملاً درمان می‌کنیم ولی در مراحل پیشرفته در اغلب اوقات یا باید کل مثانه را برداریم یا مجرای ادراری را. گاهی نیز باید از روده، مثانه بسازیم که این برای بیمار بسیار مشکل خواهد بود.
چهارمین سرطان شایع در مردان
سرطان مثانه چهارمین سرطان شایع در میان مردان و هشتمین سرطان شایع در میان زنان است. تخمین زده شده در کشوری که 250میلیون جمعیت دارد سالانه حدود 65هزار مورد جدید ابتلا به سرطان مثانه گزارش می‌شود که 13هزار نفر از آنها به‌علت ابتلا به این تومور جان خود را از دست می‌دهند.
این سرطان تقریباً در مردان 5/2 برابر بیشتر از زنان گزارش شده است ولی زنان بیشتر در اثر این بیماری می‌میرند.متخصصان اورولوژی تأکید می‌کنند که تاکنون در منابع علمی در مورد ریسک فاکتورهای ابتلا به این تومور عوامل متعددی ذکر شده است که هنوز تأثیر آنها در ابتلا به سرطان مثانه به اثبات نرسیده است.
