«سیاسی»، پرآوازه‌ترین رئیس دانشگاه تهران

همشهری آنلاین- شهره کیانوش راد: نصرالله حدادی، تهران پژوه با استناد بر کتاب «شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران» نوشته دکتر باقر عاقلی، می‌گوید: «علی اکبر سیاسی که ابتدا به علی اکبرخان شهرت داشت، یکی از مشاهیر ایران است. او در سال ۱۲۷۴ در جنوب تهران و در خیابان مهدی خانی متولد شد. علی اکبرخان، در دوران کودکی و در مکتب شیخ محمدحسین، آموختن را با «عم‌جزء» (جزء آخر قرآن مجید) شروع کرد. پس از تحصیل در مقطع دبستان و دبیرستان، در آزمون اعزام به اروپا قبول شد و به رغم مخالفت پدرش، برای ادامه تحصیل به پاریس رفت. پس از گرفتن درجه دکترا از دانشگاه سوربن فرانسه در رشته روان‌شناسی یا علم‌النفس به ایران برگشت و خدمات ارزنده‌ای را به قشر جویای تحصیل و علم ارائه داد.»

کوچه ای به نام «سیاسی»

نصرالله حدادی، درباره انتخاب نام فامیلی سیاسی این توضیح را می‌دهد: «علی اکبرخان در دو نوبت برای تحصیل به فرانسه رفت. نوبت اول زمانی بود که هنوز در ایران شناسنامه نیامده بود و او را با نام «علی‌اکبر خان» می شناختند. چون در سفر اول به اروپا در سال ۱۲۹۰ در رشته سیاسی تحصیل کرده بود، نام خانوادگی «سیاسی» را برای خود انتخاب کرد.»

علی اکبر سیاسی، در سال ۱۲۹۶ پس از بازگشت به ایران در مدرسه دارالفنون و در کسوت معلمی مشغول به کار می شود. او در سال ۱۲۹۸ علاوه بر تدریس به سمت مستشار و مترجم سفارت فرانسه در تهران نیز منصوب شد. از سیاسی، به عنوان پرآوازه‌ترین رئیس دانشگاه تهران یاد می شود که با تلاشش مسیر استقلال دانشگاه در ایران هموار شد. او ۱۲ سال ریاست دانشگاه تهران را عهده دار بود و تهیه و تنظیم در پیش‌نویس قانون تاسیس دانشگاه تهران نقش داشت. بر اساس طرح استقلال دانشگاه ، انتخاب رئیس دانشگاه به عهده شورای دانشگاه تهران بود. نخستین شورای دانشگاه تهران با اکثریت آرا دکتر سیاسی را به ریاست دانشگاه تهران برگزید.این پیش نویس را که ۱۵ بهمن ۱۳۱۳ در دوره وزارت فرهنگ علی‌اصغر خان حکمت در مجلس شورای ملی تصویب شد، دکتر علی‌اکبر سیاسی همراه با محمدعلی فروغی، غلامحسین رهنما و عیسی صدیق در کمیسیون ویژه در اداره تعلیمات عالیه وزارت فرهنگ تهیه و تنظیم کردند. علی اکبر سیاسی در اواخر عمر در خارج از ایران زندگی می‌کرد. سال ۱۳۶۸ به ایران برگشت و در سال ۱۳۶۹ در ۹۵ سالگی درگذشت. محل سکونت او خانه باغی بزرگ و اعیانی با کاشیکاری‌های قدیمی در خیابان بهار و پشت ورزشگاه شیرودی بود. کوچه ای که در آن خانه داشت، به یاد دکتر علی اکبر سیاسی به نام کوچه «سیاسی» نامگذاری شده است.

دکتر سیاسی به پدر روانشناسی جدید در ایران شهرت دارد.علی‌اکبر سیاسی پس از سال ها زندگی در اروپا، در سال ۱۳۶۸ به ایران بازگشت و سرانجام در خرداد ۱۳۶۹ خورشیدی در ۹۶ سالگی در تهران چشم از جهان فروبست.