گزارش‌ها حکایت از آن دارد که کاهش ورود آب رودخانه جراحی، شادگان یکی از بزرگ‌ترین تالاب‌های کشور را در معرض نابودی قرار داده است.
تالاب شادگان با مساحتی حدود 400 هزار هکتار از جمله تالاب‌های پر اهمیتی است که نقش حیاتی در معیشت هزاران نفر دارد.
از سوی دیگر، حیات برخی پرندگان مهاجر از قبیل اردک مرمری و شماری از مرغابی‌سانان که نامشان در فهرست پرندگان در معرض انقراض ثبت شده متکی به همین تالاب است، با این حال احداث سدهایی در بالادست رودخانه جراحی که عمده‌ترین منبع تامین‌کننده آب این تالاب است سبب شده حیات این زیستبوم بی‌نظیر با خطرجدی مواجه شود تا آنجا که نماینده مردم شادگان در مجلس شورای اسلامی هم با اعلام اینکه شادگان وضعیت وخیمی دارد نسبت به مهاجرت روستاییان به‌دلیل خشک شدن این تالاب هشدار داده است.
دکتر برهان ریاضی، استاد محیط‌زیست دراین باره به همشهری گفت: رودخانه جراحی تامین‌کننده اصلی آب تالاب شادگان است که سرچشمه آن در بهبهان و رودخانه‌های« زهره» و«الله» است اما از آنجایی که طی سال‌های اخیر سدهای متعددی در بالادست حوزه رودخانه زهره، الله و جراحی احداث شده درفصل تابستان تا پاییز آب کمی به تالاب وارد می‌شود در نتیجه زندگی روستانشینانی چون خورد ورق را که معیشت‌شان وابسته به گاومیش‌هایی است که در آب زندگی می‌کنند با دشواری مواجه می‌سازد.
این محقق تالاب‌ها افزود: شهر شادگان و روستاهای جنوبی این شهر به‌طور سنتی و طی هزاران سال شیوه‌های معیشت شان کاملا وابسته به تالاب شادگان بوده از جمله با صید سنتی پرنده و ماهی، کشاورزی و دامداری امرار معاش می‌کنند، بنابراین خشک شدن یا تهدید شادگان به معنای تهدید امرار معاش و معیشت حاشیه‌نشینان این تالاب است.
ریاضی با اشاره به اینکه بحث انسانی تنها یک بعد قضیه است اما این سکه روی دیگری هم دارد. تصریح کرد: شادگان پناهگاه حیات وحش ویکی از مناطقی است که هرساله پذیرای پرندگان مهاجر کم نظیری است که حیاتشان به این زیستبوم وابسته است از جمله اردک مرمری و برخی مرغابی‌سانان که در معرض انقراض اعلام شده‌اند هر سال به شادگان می‌آیند.
از سوی دیگر نیزارهای شادگان، انواع گیاهان آبزی و انواع گونه‌های ماهی، دوزیستان و پرندگانی که در این زیستگاه وجود دارند با خطر جدی مواجهند.این استاد دانشگاه در باره دیگر عوامل تهدید‌کننده شادگان گفت: طی 8 سال گذشته پساب‌های ناشی از شیرین کردن زمین‌های شور بالادست که به کشت نیشکر اختصاص می‌یابد به شادگان می‌ریزد ؛ پساب‌هایی که اغلب به سموم و کودهای شیمیایی آمیخته است.
از سوی دیگر بعضی از لوله‌های انتقال نفتی که از منطقه می‌گذرد به‌دلیل پوسیدگی نشت می‌کند که نفت ناشی از آن به شادگان راه‌می‌یابد، در این شرایط اگر آب جراحی هم قطع شود این تالاب با دشواری‌های بزرگ و جبران‌ناپذیری مواجه خواهد شد، دشواری‌هایی که ممکن است در نهایت به بحران زیست‌محیطی بینجامد.
وضعیت بحرانی تالاب شادگان
نماینده مردم شادگان در مجلس شورای اسلامی گفت: با وجود آنکه اقدامات مختلفی در بخش کشاورزی شادگان صورت گرفته، اما مشکل عمده‌ای همچون بحران آب در این شهر به چشم می‌خورد.
به گزارش ایسنا، حجت‌الاسلام والمسلمین مجید ناصری‌نژاد، در جلسه شورای برنامه‌ریزی استان، بیان کرد: مشکل آب به بخش کشاورزی ارتباط زیادی ندارد، اما با توجه به اینکه در این شهر، کشاورزی نقش بسزایی در اشتغال مردم دارد، وزارت کشاورزی باید به تامین آب در این شهر توجه ویژه داشته باشد.
وی افزود: شهرستان‌های بسیاری از نبود آب متضرر شده‌اند که شادگان نیز یکی از این شهرستان‌هاست.
بی‌آبی در این شهرستان، مشکلات را چند برابر کرده و از شهریور ماه سال گذشته رودخانه جراحی در شادگان خشک شده است، با خشک شدن این رودخانه، کار بعضی از مردم شادگان تعطیل شده و هر چه تلاش شد که این بحران مدیریت شود، اما به نتیجه مطلوب نرسید. تالاب شادگان نیز در وضعیت وخیمی به سر می‌برد و دام‌های بسیاری از جمله گاومیش در این شهرستان تلف شده‌اند.
