یکی از غرفه‌های فعال در این جشنواره که مورد استقبال پژوهشگران و بازدیدکنندگان قرار گرفت غرفه دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران بود.
در گزارشی که پیش رو دارید به مهم‌ترین فعالیت‌های علمی و پژوهشی این مرکز پرداخته شده است.در حال حاضر جوامع بشری چنان رشد و گسترش یافته‌اند که برنامه‌ریزی و سیاستگذاری در شهرها بدون مطالعه و پژوهش موجب بروز مسائل عدیده فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی برای شهر و شهروندان خواهد شد.
شهرداری تهران در پی احساس چنین ضرورتی دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی را در مجموعه معاونت امور اجتماعی و فرهنگی با هدف انجام پژوهش‌های توسعه‌ای و کاربردی در حوزه اجتماعی و فرهنگی و ترسیم وضعیت اجتماعی و فرهنگی شهر تهران تاسیس کرد.
این دفتر همچنین موضوعاتی همچون توسعه و بسط پژوهش در مورد مسائل اجتماعی و فرهنگی شهر تهران، تدوین راهبردهای معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران و ارائه پیشنهادهایی برای کاهش تنش‌ها و پیامدهای منبعث از مسائل اجتماعی شهر تهران را بر عهده دارد.
به گفته سیدرضا مصطفوی، مدیرکل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری دفتر مطالعات در سال 1387، 40 عنوان پژوهش، 25عنوان فراتحلیل و 124نظر سنجی ( جمعا حدود 190 مورد ) را برنامه‌ریزی کرده است که در دومین جشنواره انتخاب برترین‌های پژوهش و نوآوری در حوزه مدیریت شهری، این دفتر با 57عنوان کتاب، 23عنوان مقاله فارسی، 35 عنوان مقاله انگلیسی، 51 عنوان نظرسنجی، 45عنوان طرح پژوهشی و 40عنوان پایان‌نامه دانشجویی کارشناسی ارشد و دکتری و یک مورد طرح جامع توسعه فرهنگی و اجتماعی شهر تهران شرکت کردند.
با توجه به اهمیت ارزیابی اجتماعی و فرهنگی طرح‌ها و طرح‌های شهری، یکی دیگر از وظایف مهم این دفتر بررسی و تدوین پیوست اجتماعی کلیه طرح‌هاست. این پیوست اجتماعی و فرهنگی، ملاحظات و الزاماتی را به مدیران و مجریان طرح‌ها ابلاغ می‌کند تا با به کارگیری آنها از مشکلات و معضلات آتی بکاهند.
تهیه شناسنامه اطلاعات اجتماعی و فرهنگی محلات و مناطق شهر تهران، تالیف و ترجمه کتاب‌های مرتبط با حوزه اجتماعی و فرهنگی، چاپ و انتشار فصلنامه و برگزاری همایش‌های محله‌ای و منطقه‌ای از دیگر برنامه‌ها و سیاست‌های پیش‌بینی شده در دفتر مطالعات است.
احمد نوریان معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران می‌گوید: تحقیق و پژوهش، قادر است ارتباط بین مسائل، راه‌حل‌ها، نخبگان، مدیران و سیاستگذاران را برقرار کند.
عبدالکریم بابارضا، قائم مقام معاونت امور اجتماعی و فرهنگی می‌گوید: نظرات علمی و کارشناسی در قالب پژوهش می‌تواند فرضیات و پرسش‌های مختلف را مورد آزمون و تحقیق قرار دهد.
فصلنامه مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهر
مهدی امینی رئیس دبیرخانه همایش‌ها و فصلنامه می‌گوید: این واحد مسئولیت برگزاری و حسن اجرای همایش‌های منطقه‌ای و محله‌ای و گردآوری و آماده‌سازی فصلنامه را عهده‌دار است. در واقع این واحد با هدف ارائه نتایج و خروجی‌های طرح‌ها و مطالعات این دفتر در قالب همایش‌ها، نشست‌ها و فصلنامه‌های علمی تشکیل شده است.
همایش‌ها با هدف تبادلات علمی در شهرداری تهران و معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری و ارائه آخرین دستاوردها در 3سطح همایش‌های محلی، همایش‌های داخلی و سمینارها و کنفرانس‌های شهری طراحی شده است.
فصلنامه مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهر با چشم‌انداز یک نشریه علمی پژوهشی و برای ارائه آخرین مقالات علمی حوزه اجتماعی و فرهنگی شهر در آستانه انتشار قرار دارد.
مصطفی‌پاکدل‌نژاد،مدیر برنامه‌ریزی و کنترل عملکرد این معاونت نیز می‌گوید: در راستای تحقق بهینه برنامه‌ها و اهداف معاونت اجتماعی و فرهنگی، واحد برنامه‌ریزی و کنترل عملکرد، در برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت و بلندمدت یکساله تا5ساله همکاری داشته و نسبت به تهیه و تدوین دستورالعمل‌های اجرایی، طرح‌ها و برنامه‌ها و کنترل عملکرد، اقدامات لازم را انجام می‌دهد.
مهم‌ترین فعالیت‌های این واحد در سال 1387 تدوین طرح جامع فرهنگی و اجتماعی شهر تهران، تهیه برنامه و بودجه سال 1387، تدوین برنامه 5 ساله دفتر مطالعات، همکاری در تدوین راهبردها و استراتژی‌های معاونت اجتماعی و فرهنگی بوده است.
همچنین به‌منظور بررسی و شناخت دیدگاه و نگرش شهروندان تهرانی درباره اثربخشی برنامه‌های معاونت امور اجتماعی و فرهنگی و فعالیت‌های شهرداری تهران در حوزه‌های مختلف شهری در طول سال، نظرسنجی‌های طولی و مقطعی توسط اداره افکارسنجی طراحی و اجرا می‌شود.
پایگاه داده‌های اجتماعی و فرهنگی
برنامه‌ریزی و سیاستگذاری در عرصه عمومی شهر همواره مستلزم آگاهی از مسائل و امکانات شهری و آگاهی از عوامل تاثیرگذار بر آن است. از این رو در نیمه دوم سال 85 با هدف ترسیم وضعیت اجتماعی و فرهنگی شهر تهران پایگاه داده‌ها راه‌اندازی شده است.
پایگاه داده‌های اجتماعی و فرهنگی در آینده نزدیک قادر خواهد بود داده‌های پایه مورد نیاز جهت سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در حوزه‌های زیر را فراهم آورد.
موارد زیر از جمله این داده‌هاست: آسیب‌های اجتماعی شهر به تفکیک مناطق، نواحی و محلات تهران؛ مصرف کالاهای فرهنگی شهروندان در مقیاس منطقه‌ای، ناحیه‌ای و محله‌ای؛
سرمایه اجتماعی شهر شامل اعتماد و میزان مشارکت شهروندان در سطح مناطق، نواحی و محله‌ها؛ توزیع فراوانی و پراکندگی فضاهای فرهنگی و اجتماعی به تفکیک مناطق، نواحی و محلات؛
ارزش‌ها و نگرش‌های شهروندان به تفکیک مناطق، نواحی و محلات تهران و بررسی سلامت اجتماعی شهروندان در سطح مناطق، نواحی و محله‌های تهران.
پیمان ضیایی، رئیس اداره خدمات پژوهشی این معاونت می‌گوید: این اداره به‌منظور ایجاد و توسعه زیرساخت‌های مطالعاتی و پشتیبانی علمی و تخصصی پژوهشگران حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی باساختاری متشکل از واحدهای کتابخانه و مرکز اسناد، تالیف و ترجمه و سایت آموزش به فعالیت می‌پردازد.
همچنین به گفته سمانه زمانی، اداره پژوهش معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، یکی از واحدهایی است که در تعامل نزدیک با پژوهشگران و صاحب‌نظران حوزه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی است و به رصد علمی و تخصصی چالش‌ها و تنگناهای موجود در حوزه‌های مرتبط می‌پردازد و جهت رفع و یا اصلاح وضعیت موجود راهکارهایی ارائه می‌نماید.
این اداره از نظرات متخصصان و اساتید عالیرتبه دانشگاهی در قالب شورای پژوهشی و گروه‌های پژوهشی بهره می‌برد.
