همشهری آنلاین-یکتافراهانی: گاهی ویتامین‌ها و مواد مورد نیاز برای رشد کودکان به اندازه کافی به آنها نمی‌رسد. بسیاری از والدین نمی‌دانند فرزندشان از چه زمان باید از انواع مکمل‌های غذایی استفاده کنند. ضمن اینکه این کار نباید خودسرانه و بدون تجویز متخصص انجام شود. چون مصرف مکمل راه و روش خاصی دارد که باید رعایت شود.
نیاز نوزادان به ویتامین
دکتر ناصر کلانتری، متخصص کودکان و استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مورد زمان شروع مصرف مکمل‌های غذایی می‌گوید: «همه کودکان از بدو تولد یعنی روز سوم تا پنجم، اعم از اینکه از شیر مادر تغذیه می‌کنند یا خیر، حتما باید روزانه ۴۰۰ واحد ویتامین D و ۱۵۰۰ واحد ویتامین A دریافت کنند که این میزان ویتامین در قطره‌های ساخت ایران هم وجود دارد؛ یعنی در هر یک سی‌سی همین مقدار ویتامین D و A یافت می شود.»
به گفته کلانتری، این میزان؛ یعنی هر روز یک سی‌سی که معادل همان ۴۰۰ واحد ویتامین D و ۱۵۰۰ واحد ویتامین A هست نیز تا بیست و چهار ماهگی کودک باید استمرار داشته باشد.
به‌طور معمول وقتی کودک در پایان شش‌ماهگی (البته کودکی که شرایط طبیعی دارد یعنی در طول شش ماه زندگی، وزنش بالای ۲۵۰۰ گرم باشد و مشکل خاصی در کمبود وزن و ... نداشته باشد) و همزمان با شروع تغذیه کمکی به‌ازای هر کیلو وزن خود باید روزانه ۲ میلی‌گرم مکمل آهن دریافت کند.
به گفته این متخصص، در قطره‌های ساخت کشور ۲ میلی‌گرم آهن وجود دارد که به نوعی می‌توان گفت به‌طور معمول با مصرف ۱۵ قطره می‌توان مشکل کمبود آهن در کودکان بالای ۶ ماه را برطرف کرد.
مکمل‌های ضروری کودکان زیر ۲ سال
دکتر ناصر کلانتری می‌گوید مصرف مکمل‌های آهن تا پایان دوسالگی ادامه خواهد داشت. یعنی باید از شش ماهگی آغاز و تا پایان دوسالگی ادامه پیدا کند. به‌عبارتی تنها مکمل‌هایی که فعلا به‌عنوان مکمل‌های ضروری کودکان زیر ۲ سال در کشور مطرح هستند دو مکمل آهن و ویتامین D هستند.
البته با توجه به بررسی‌هایی که در کشور انجام شده؛ به‌خصوص پژوهش در وضعیت ریز مغذی‌های کشور، کمبود روی یا زینک هم در کودکان مشاهده شده که امروزه اغلب ویتامین‌های موجود کشور که به‌عنوان مولتی‌ویتامین تولید می شوند، به مقدار ۵ تا ۱۰ میلی‌گرم زینک هم دارند. بنابراین مکمل‌های خوبی به شمار می‌روند که کودکان باید تا دوسالگی دریافت کنند.
ویتامین‌های مورد نیاز بعد از دو سالگی
به گفته استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مهم‌ترین ریز مغذی که مصرف آن بعد از دوسالگی نیز به‌عنوان مکمل باید ادامه پیدا کند، ویتامین D است.
در واقع در حال حاضر در سطح کل جهان کمبود ویتامین D به‌عنوان شایع‌ترین کمبود ویتامین در بین همه مردم مطرح است؛ نه فقط در کودکان.
پاندمی کمبود ویتامین D در سطح جهان
دکتر کلانتری می‌گوید به عبارت بهتر به دلایل متعدد در سطح جهان پاندمی کمبود ویتامین D رخ داده. بنابراین بهتر است به کودکان بعد از دو سالگی روزانه ۶۰۰ واحد ویتامین D داده شود و تا پایان سه‌سالگی نیز ادامه داشته باشد.
پس از آن هم مصرف روزانه ۸۰۰ واحد ویتامین D تا پنج‌سالگی باید ادامه یابد. چون کمبود این ویتامین موجب اختلالات زیادی در کودکان خواهد شد. از جمله شدت یافتن مشکلات مربوط به حساسیت و در بزرگسالی هم ابتلا به دیابت.
به گفته این متخصص کودکان، کمبود ویتامین D باعث افزایش توده‌های چربی در کودکان خواهد شد و این مشکل در بچه‌هایی که ویتامین D آنها کمتر از حد معینی است، بیشتر دیده می‌شود.
تضعیف سیستم ایمنی کودکان با کمبود ویتامین D
کلانتری می‌گوید کمبود ویتامین D در کودکان سبب ابتلای آنها به بیماری‌های عفونی مختلف می‌شود؛ چراکه ویتامین D یکی از ویتامین‌های بسیار مهم در تنظیم کار سیستم ایمنی کودکان به حساب می‌آید و کمبود آن باعث بروز اختلالات زیادی به‌ویژه خصوص ویروس‌های تنفسی می‌شوند.
به همین خاطر این کودکان دچار سرماخوردگی‌های مکرر و بیماری‌های تنفسی مشابه آن می‌شوند؛ به‌ویژه در حال‌حاضر که دنیا با پاندمی کرونا به‌عنوان یک معضل همگانی رو به‌رو شده است. بنابراین کمبود ویتامین D در کودکان باعث احتمال بیشتر ابتلای آنها به این بیماری و همچنین شدت یافتن آن خواهد شد. همچنین می‌تواند عوارض وخیمی به دنبال داشته باشد.
ریز مغذی‌ها
به گفته این متخصص کودکان، بقیه ریزمغذی‌ها که امروزه در سطح تجارتی به‌عنوان کلسیم، فسفر یا ویتامین‌های گروه B مطرح هستند ضرورت پزشکی برای مصرف کودکان ندارد؛ مگر در موارد خاصی که کودک در دریافت روزانه مواد غذایی مورد نیاز خود دچار اختلال شده باشد. در غیر این صورت، کودکان بالای دو سال نیاز به مکمل‌های خاص زیادی به غیر از ویتامین D ندارند.
مکمل‌یاری با آهن
دکتر کلانتری می‌گوید پیشنهاد جهانی و پروتکل ملی ایران برای پیشگیری از کم‌خونی و فقر آهن، مکمل‌یاری کودکان با آهن است. البته نه به شکل روزانه؛ بلکه سالانه ۳ ماه پی‌درپی و هر ماه نیز چهار نوبت. در هر نوبت نیز ۳۰ میلی‌گرم آهن باید به کودکان بالای ۲ سال داده شود.
به این ترتیب، انتظار می رود کودکان دچار کم‌خونی فقر آهن نشوند. مگر در موارد خاصی که کودکان به‌خاطر از دست دادن خون (چه مخفی و چه آشکار) یا کمبود دریافت منابع حیوانی که بهترین منبع دریافت آهن هستند، دچار اختلال باشند یا جذب آهن در بدن شان مشکل داشته باشد. در این صورت میزان دریافت آنها متفاوت خواهد بود که باید با تجویز پزشک انجام شود که درواقع جنبه درمانی خواهد داشت.
نظر شما