طهران لغت فارسی است وبه اهالی «تهران» می‌گویند، زیرا در زبان‌شان نیست و آن از قرار «ری» است و فاصله بین طهران و ری به اندازه یک فرسخ است».
تاریخ تهران در سال 1347 در دو مجلد و 1288 صفحه به قلم حجت‌الاسلام عبدالحجت بلاغی انتشار یافت و به علت وسعت و تنوع اطلاعاتی که در آن عرضه شده بود بسیار مورد توجه و استفاده اهل تحقیق قرار گرفت. گزیده تاریخ تهران خلاصه شده کتاب تاریخ تهران است.
هدف از تلخیص این کتاب چشم‌پوشی از ذکر رویدادهای تاریخ و شرح حال بسیاری از افراد مذکور در کتاب تاریخ تهران بود که با موضوع تهران ارتباط مستقیمی نداشتند و معمولا علاقه‌مندان به چنان مباحثی در منابع دیگر به دنبالشان هستند. نویسنده کتاب حجت‌الاسلام عبدالحجت بلاغی در سال 1277 در نایین به دنیا آمد.
در حوزه دینی اصفهان به تحصیل پرداخت و سپس در تهران تحصیلاتش را ادامه داد.
علاقه اصلی بلاغی بیشتر به تحقیقات تاریخ به ویژه جغرافیای تاریخی بود. از کارهای مهم دیگرش می‌توان به تالیف تاریخ زادگاهش نایین در 2 جلد اشاره کرد. بلاغی همچنین تاریخ نجف و صیره را نوشت اما در میان آثارش تاریخ تهران بیشتر از همه با استقبال روبه‌رو شد.
این کتاب سال‌های پیش سخت نایاب شد و به همین دلیل برخی از کتاب‌سازان فرصت یافتند تا مطالب آن را به یغما برند و به نام خودشان منتشر کنند. حجت‌الاسلام بلاغی در سال 1355 در قم درگذشت. کتاب گزیده تاریخ تهران را انتشارات مازیار در 367 صفحه منتشر کرده است.
مولف در ابتدا تاریخ قسمت مرکزی تهران و مضافات آن را در قالب عناوینی چون اسم تهران، تاریخ بناء بارو و برج تهران، طول و عرض و ارتفاع و انحراف تهران، جمعیت تهران قدیم و جدید و حدود تهران بررسی می‌کند.
وی سپس تهران را در عصر صفویه، افشاریه، و زندیه از نظر می‌گذراند و به سراغ تهران در عصر قاجاریه به ویژه در عهد آقامحمدخان، عصر فتحعلی شاه، محمدشاه و ناصرالدین شاه و همچنین در عهد مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و سلطان احمدشاه بررسی می‌کند و در نهایت به تهران در عهدرضاشاه پهلوی از 1299 تا 1320 شمسی می‌پردازد.
نویسنده در 4 بخش جغرافیایی قسمت شمالی تهران، قسمت غربی، قسمت جنوبی و قسمت شرقی تهران را بررسی می‌کند.
بلاغی سعی کرده است در ذکر بناها، گذرگاه‌ها، مکان‌ها، نام بانی‌ها، تاریخ ایجاد علت، نامگذاری‌شان به ویژه مکان‌های مذهبی، مسجدها، امامزاده‌ها، بقعه‌ها، زیارتگاه‌ها و اوقاف متعلق به آنها اطلاعات بسیار سودمندی که اغلب در منابع کمتری آمده در اختیار خوانندگان قرار دهد.
آخرین بخش کتاب قبل از فهرست اعلام، فرهنگ الفبایی تهران است که به توضیح آب‌انبارها، بازارها، بانک‌ها، تکایا، حسینیه‌ها، حمام‌ها، خانقاه‌ها، خیابان‌ها، میدان‌ها، چهارراه‌ها، سقاخانه‌ها، قبرستان‌ها، محله‌ها و.... می‌پردازد.
بلاغی در ابتدای هر عنوان پس از توضیح آن به سراغ شواهد و مکان‌های موجود آن عنوان در تهران می‌رود. وی در زیر عنوان بازار آورده است: اگر کسی بخواهد تاریخ صحیح تهران را بدانند باید تاریخچه گذرگاه‌ها و بازارچه‌ها و بازارها را جمع کند.
