موضوع این داستان عشقی- حماسی که در قرن شانزدهم در هند در زمان حکمرانی امپراطور مغول «اکبر» روایت شده، علاقه و نهایتا ازدواج او با شاهزاده خانواده راج پوت، جودا است؛ یک پیوند بحث برانگیز که بیشتر به منظور اتحاد 2فرهنگ و دین مختلف برای رسیدن به مقاصد سیاسی انجام می‌گیرد.
پیروزی‌های متعدد این سلطان، برای او لقب اکبر یا بزرگ را به ارمغان می‌آورد، اما دستمایه اصلی فیلم، داستان علاقه این پادشاه مقتدر به یک شاهزاده هندوی سرکش(جودا) است.
جودا به ازدواج با سلطان اکبر بزرگ رضایت می‌دهد به شرطی که اجباری برای تغییر دین وی در کار نباشد و او بتواند بدون توجه به مذهب درباریان، اعمال دینی خود را به پا دارد و این آغاز داستان است.
اکبر به دلیل موفقیت‌های بیشمارش در حکمرانی، یکی از برجسته‌ترین فرمانروایان مغول محسوب می‌شود. وی در سن 13سالگی به تخت نشست و در 14سالگی اولین نبرد را پیروز شد، و حتی در آن زمان به عنوان فرمانروایی عاقل، نیک اندیش و خیرخواه شناخته شد.
در ابتدای فیلم می‌بینیم که سربازان اکبر، ارتش مجهز و برتر همو ویکرام آدیتیا را در جنگ دوم پانی‌پات در سال 1556 شکست می‌دهند. هنگامی که همو(سردار دشمن) بیهوش و زخمی به قصر آورده می‌شود، سلطان اکبر در قصر حضور ندارد و جانشین امپراطور دستور سربریدن او را صادر می‌کند، اما پادشاه این دستور را بی‌عدالتی، بی‌تمدنی و برخلاف قوانین جنگ می‌خواند که این نشان دهنده وجدان قوی این امپراطور و یک امتیاز برجسته در پیروزی‌های جنگی است.
در همان حال که کشورگشایان مغول به سمت ایران و ممالک عربی پیش می‌آورند، جنگ‌های خونینی رخ داد و ایالت‌های فراوانی به شبه قاره هند اضافه شد و تحت کنترل آنها درآمد. در شرایطی مشابه جنگ‌های صلیبی در اروپا ، جنگ‌های خونین در مشرق زمین در مقابل نیروهای افغان و ترک پیشرونده در گرفت.
پیشینیان چنگیزخان از قرن 16 بر جنوب آسیا، از افغانستان تا دورترین قسمت‌های هند را اشغال کرده و تا 2 قرن بر آنها حکم راندند.
به عنوان یک پادشاه مسلمان در هند، سیاست سلطان جلال الدین اکبر یکی از روشنفکرانه‌ترین سیاست‌ها در زمینه سازش با مذاهب مختلف است. وی بی‌شباهت به پیشینیان و شاهان پس از خود، با دیگر ادیان به خوبی مدارا می‌کرد.
در جامعه‌ای متشکل از گروه‌های مختلف، اکبرخان جو مدارا و احترام به تمام عقاید و ادیان مردم را برانگیخت و مناظراتی با سران تمام ادیان ترتیب داد. او تلاش کرد تمایز موجود میان مسلمان و غیر مسلمان را در کشورش از میان بردارد تا حدی که برای ایجاد و حفظ صلح و اتحاد و به خاطر صلاح مردم کشورش تصمیم به ازدواج با شاهزاده هندوی خانواده راج پوت گرفت. اکبر یک شخصیت بسیار قدرتمند بود. او از عواقب احتمالی کارها و تصمیماتش – و میدان جنگ- واهمه نداشت.
این فیلم با هر مقیاسی که سنجیده شود یک فیلم حماسی تمام عیار است. هر سکانس سرشار از رنگ‌های بسیار جذاب، منظره‌های زیبا و پراحساس است و در یک کلام باید گفت که کارگردان به خوبی از پس تعریف کردن داستان برآمده است.
اغراق نیست که آغاز فیلم را شگفت‌آور بخوانیم چون به هر حال جودا - اکبر یکی از پرهزینه‌ترین فیلم‌های هندی است که تا به حال ساخته شده؛ از زینت آلات ارزشمند و گران قیمت ( به عنوان مثال یک جواهر 40کیلویی از طلای خالص به قیمت 7/5 میلیون پوند) و قلعه‌های مزین به جواهرات و قصرهای مجلل گرفته تا ارتش‌های مجهز به انواع ابزار آلات جنگی و با هزاران سرباز. جودا - اکبر همه اینها را دارد، به علاوه یک داستان عاشقانه که بخش رسمی از فیلم است.
توجه خاصی به جزئیات معطوف شده که البته از کارگردان «لاگان» نمی‌توان کمتر از این انتظار داشت. کارگردان در تعریف داستان صبر و حوصله زیادی به خرج داده و به حق هم آن را بسیار جذاب به تصویر کشیده است. شاید بتوان زمان 3ساعت و نیم این فیلم را اینچنین توجیه کرد.
البته این زمان طولانی محاسنی هم دارد. باوجود سکانس‌های بی‌نقص (یا کم نقص) جنگی،نبردهای تن به تن، توطئه‌های درون قصر و یک تصنیف فوق‌العاده هیچ صحنه خسته کننده‌ای وجود ندارد و البته ما تاریخ را برای مقایسه در پیش‌رو داریم.
«آشواریا رای» در نقش جودا، مهربان اما مردد است (همانطور که باید باشد) و نبرد درونی خود را به خوبی به تصویر می‌کشد.«هرتیک روشن» به حق در خور نقش «اکبر» است و نقش خود را با تمام وجود و با به کارگرفتن تمام جذابیت‌هایی که بر ایفای تمام و کمال این نقش شاهانه مورد نیاز است بازی می‌کند. گزینش سایر هنرمندان نیز با دقت خاصی انجام شده و در کل، گروه انتخابی برای کار، گروه بی‌نقصی است.
آمیتاب باچان – بازیگر سینمای هند- در مورد این فیلم گفته است: باتوجه به منابع متعدد تاریخی نمی‌توان این فیلم را صددرصد مستند دانست... اما آنچه در آن تردیدی نیست شأن و مقامی است که ما همواره برای «اکبر» قائل بوده‌ایم و هستیم، امتیازات او به عنوان یک جنگاور بزرگ و یک پادشاه مقتدر که تمام ایالت‌هایی که امروزه به نام هند می‌شناسیم را یکپارچه کرد ، غیر قابل انکار است.
این فیلم او را واقع گرایانه، بخشنده، شریف و در عین حال تا حدی ظالم و سنگ دل به تصویر کشیده. با تمام این اوصاف این فیلم تمام جنبه‌های شخصیتی او را به تصویر نکشیده، مانند علاقه او به هنر و حمایت از هنرمندان یا این حقیقت که او با ترکیب بخش‌هایی از صوفی‌گری هندو و مسیحیت، مذهبی به نام «دین الهی» را بنیان نهاده است. شقاوت و ظلم‌ذاتی او در جنگ‌ها نیز از دید تماشاگر پنهان مانده است. اکبر خان اغلب از سرهای بریده شده مردمان سرزمینی که اشغال می‌کرد هرم می‌ساخت.
قصد ما مقایسه «جودا –اکبر» با لاگان نیست ولی از این طریق می‌توان به پیشرفت چشمگیر کارگردان (آشوتوش گواریکر) در این چند سال اخیر پی برد، زیرا آخرین اثر او «سوادس»( وطن در نسخه دوبله شده به فارسی) اصلا قابل مقایسه با این فیلم‌ها نیست.
جودا- اکبر یک فیلم عالی و سرگرم کننده است، از آن دسته فیلم‌ها که باید حضور آن بر پرده نقره‌ای را مغتنم و قابل قدردانی دانست. اگر شما بتوانید از زمان طولانی فیلم و پایان آن (اگرچه خوشایند است) چشم بپوشید جودا- اکبر حداقل ارزش یک نگاه اجمالی را دارد. آن را بسیار باشکوه خواهید یافت، اما بهتر است یک بالش همراه خود داشته باشید!
فوتون مووی
فوریه 2008
