به‌عنوان مثال دست به قطع یارانه دهک‌های بالا بزند و صرفا بخواهد با کاهش میزان پرداختی، کسری بودجه را تا حدودی برطرف کند؛ به این مفهوم که یک دید حسابداری نه دید اقتصادی را دنبال کند. قطع یارانه‌ها در وضعیت موجود به صلاح کشور نیست. قطعا زیانی که مردم می‌کنند بسیار کمتر از سودی است که دولت می‌برد اما باید دید هم‌اکنون که فقر گسترش پیدا کرده مردم تحمل این زیان را دارند و آن را می‌پذیرند؟ مسلما جواب منفی است.
در واقع چنین تغییرات پله‌ای مشکلی را حل نمی‌کند و ما چندین دهه است که در این جریانات گیر کرده‌ایم. بدون اینکه متوجه باشیم چرا این اتفاق برای ما می‌افتد و برای سایر کشورها نمی‌افتد. شاید اگر این تغییرات یا اصلاحات در سال‌های ۹۲و ۹۳ شروع می‌شد دولت الان در وضعیت مناسب‌تری قرار داشت ولی این اقدامات، اکنون مورد استقبال سیاستگذاران مجلس نیست.
لذا بیش از در نظر داشتن اصلاح یارانه‌ها به‌عنوان یک راهکار برون‌رفت از اوضاع نابسامان اقتصادی، دولت باید نقش خود را در اقتصاد باز تعریف کند و ببیند اساسا چه نقشی را می‌خواهد ایفا کند. اگر می‌خواهد نقش کنونی‌اش را ادامه دهد و در جز جز تصمیم‌های اقتصادی دخالت و به جای نظارت تصمیم‌گیری کند و همچنان در بخش تولید و عرضه به‌طور مستقیم وارد عمل شود خواه یا ناخواه باید در بازار پرداخت یارانه و پرداخت نقدی نیز همچنان حضور داشته باشد و هیچ تغییر یا اصلاحی در این زمینه عملا ممکن نخواهد بود. اما اگر بخواهد نقش کمتری در پرداخت یارانه‌ها ایفا کند طبیعتا باید نقشش را در سایر زمینه‌ها بازتعریف کند.
دولت باید روی بحث درآمدزایی متمرکز شود که جدا از درآمد نفت، بحث مالیات‌ها مطرح است. یعنی اقتصاد باید به سمت عرضه برود تا تولید درآمد کند و دولت بتواند بخشی از آن را به‌عنوان مالیات بگیرد. اما در عمل دولت چنان با کنترل بازار و تسلط بر قیمت‌گذاری‌ها حاکمیت را در دست دارد که خصوصی‌سازی جز انتقال مالکیت نتوانسته نقش مهم و تأثیرگذاری داشته باشد. چون بازاری شکل نگرفته که تصمیمات بر مبنای همان بازار اتخاذ شود. در اینجا این سؤال مطرح می‌شود که دولت چرا در این بازار اقتصاد، پخش بنزین و فراورده‌های نفتی حضور دارد؟
تا وقتی چنین رویکردی(کشتن بازار) در دولت حاکم است طبعا نمی‌توان انتظار داشت بخش خصوصی خلق ثروت کند. وقتی خلق ثروت نباشد مالیاتی هم در کار نیست. درست در همین نقطه است که باید با خود بگوید که می‌خواهم در اینجا باشم یا نمی‌خواهم؟
حمایت، فقط دادن یارانه نیست و خیلی وقت‌ها دولت می‌تواند با تصمیم صحیح اقتصادی بسیاری از افراد را در اقتصاد مشارکت دهد تا افراد نیازی به گرفتن یارانه نداشته باشند.
نظر شما