محمد باریکانی: وجود بنای ساسانی طاق‌کسری در عراق، ایلخانان مسلمان را در قرن هشتم هجری به صرافت انداخت که در شهر تبریز بنایی شبیه به آن ایجاد کنند و با این اقدام هنر خود را به رخ معماران ساسانی بکشند

ارگ علیشاه

اما ۲ روز است که طاق‌کسرای ‌ایران دستخوش تخریب و ویرانی شده تا به بهانه احداث پارکینگ این بنای تاریخی عظیم که میراث برجای مانده از دوران ایلخانی در ایران است نابود شود.

در اقدامي ناگهاني در 2 شب گذشته لودرها به مسجد تاج‌الدين عليشاه‌گيلاني معروف به ارگ عليشاه كه از آن با عنوان طاق‌كسراي ايران نام برده‌اند هجوم بردند و اقدام به گودبرداري بدون حضور كارشناسان ميراث فرهنگي كردند. پروژه تخريب و گودبرداري ضلع جنوبي اين بناي تاريخي به بهانه ساخت پاركينگ طبقاتي در شرايطي آغاز شده است كه ديروز رئيس جديد سازمان ميراث فرهنگي نخستين سفر كاري خود در سمت جديد را به استان سيستان و بلوچستان و در شهر زابل آغاز كرد و تاكنون هيچ اظهارنظري در اين خصوص نداشته است.

  • پيگيري از رم

اما محمد حسن طالبيان، معاون ميراث فرهنگي كشور كه 2 روز پيش براي حضور در نشست مركز بين‌المللي مطالعه، حفاظت و مرمت آثار تاريخي فرهنگي (ايكروم) به رم رفته است با اطلاع از ماجراي تخريب ارگ عليشاه تبريز از ايتاليا اعلام كرد كه به‌دنبال پيگيري‌هاي معاونت ميراث فرهنگي و مذاكره با مقامات استاني و ارسال نامه به مسئولان مصلاي‌اعظم امام‌خميني تبريز و شهرداري اين شهر پروژه ساخت پاركينگ در حريم ارگ عليشاه از سوي مديركل ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان آذربايجان‌شرقي، متوقف شد.

معاون ميراث فرهنگي كشور گفت: درحال حاضر هيأتي از كارشناسان به استان تبريز اعزام شده‌اند تا نتايج كامل گزارش‌ها به شوراي‌عالي شهرسازي و معماري براي حفاظت از اين بناي ارزشمند تاريخي ارائه شود.

روابط عمومي معاونت ميراث فرهنگي نيز اعلام كرد كه چندي پيش خاكبرداري عميق و احداث پاركينگ در عرصه خانه فتح‌الله‌ و حريم مسجدعليشاه درحالي نگراني كارشناسان، دوستداران و فعالان ميراث فرهنگي را برانگيخته بود كه برخي از دوستداران ميراث فرهنگي تبريز در نامه‌اي از معاونت ميراث‌فرهنگي خواستند اقدامي فوري براي جلوگيري از تخريب اين ارگ تاريخي به بهانه ساخت پاركينگ طبقاتي انجام دهد.

محمدحسن طالبيان، معاون ميراث فرهنگي كشور نيز پس از بررسي و پيگيري‌ها در 2 روز گذشته به نقل از مقامات استاني تبريز اعلام كرد كه پروژه احداث پاركينگ در محوطه ارگ عليشاه تبريز اكنون متوقف شده است. آنطور كه طالبيان خبر داده است، قرار است گزارش كارشناسان پس از بررسي، هفته آينده به شوراي‌عالي شهرسازي و معماري ارسال ‌شود تا تصميم دقيق و همه‌جانبه در جهت حفاظت از ارگ عليشاه گرفته شود.

مسجد تاج‌الدين عليشاه‌گيلاني معروف به ارگ عليشاه تبريز در تاريخ ۱۵ دي ۱۳۱۰ هجري به شماره ۱۷۰ در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است. مسجد تاج‌الدين عليشاه از بناهاي مربوط به دوره ايلخاني و يكي از بناهاي منحصر به فرد است كه توانست آرزوي ديرينه مسلمانان براي ساخت بنايي شبيه طاق‌كسري را جامه عمل بپوشاند و الگوي جديد از مساجد را در زمان خود معرفي كند.

همزمان با اعلام معاون ميراث فرهنگي، دوستداران ميراث فرهنگي از تبريز خبر داده‌اند كه مديركل ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري تبريز توانسته است براي توقف تخريب‌ها و گودبرداري در محوطه ارگ تاريخي عليشاه با مجري طرح توافق كند.

  • سكوت رئيس سازمان‌ميراث‌فرهنگي در ماجراي ارگ عليشاه

ارگ عليشاه تبريز نماد ايستادگي اين شهر از قرن هشتم هجري است. از 700سال پيش تاكنون 5زلزله بزرگ در تبريز به وقوع پيوسته كه يكي از آنها اين شهر را با خاك يكسان كرد و در سفرنامه ناصرخسرو هم اشاره شده كه ارگ عليشاه در اين شهر پابرجا مانده است. اين ارگ به گفته دوستداران ميراث فرهنگي شهر تبريز از گلوله‌باران توپخانه روس‌ها و حتي از كشمكش‌هاي مسلحانه هنگام گلوله‌باران توپخانه‌ها در ماجراي مشروطه نيز در امان ماند و حالا پس از قرن‌ها در امان ماندن اين ارگ تاريخي لودرهاي شهر به بهانه احداث پاركينگ طبقاتي اقدام به گودبرداري غيراصولي كرده‌ و كانال‌هاي آب زيرين محوطه ارگ عليشاه را تخريب كرده‌اند. به گفته دوستداران ميراث فرهنگي شهر تبريز، اين اقدام موجب خسارت بسيار به ارگ تاريخي عليشاه مي‌شود و با نفوذ آب به پايه‌هاي ارگ احتمال ريزش ارگ تشديد شده است. زهرا احمدي‌پور، رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري كشور كه نخستين روز كاري خود را با بحران ايجاد شده در حوزه ميراث فرهنگي تبريز آغاز كرد همين ديروز در حال آزمودن نخستين تجربه سفر به استان سيستان‌وبلوچستان در كسوت رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري بود تا در نشست با مسئولين اين استان ظرفيت‌هاي گردشگري سيستان و بلوچستان را بررسي كند. رئيس سازمان ميراث فرهنگي تماس‌هاي مكرر روزنامه همشهري براي اظهارنظر درخصوص وضعيت ارگ عليشاه تبريز را نيز تا لحظه انتشار گزارش و تا عصر ديروز بي‌پاسخ گذاشت.

کد خبر 352145

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار فرهنگ عمومی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha