همشهری آنلاین: کنان اورن، رئیس‌جمهوری اسبق ترکیه که در سال ۱۹۸۰ طی یک کودتا به قدرت رسیده بود، در سن ۹۷ سالگی درگذشت.

کنان اورن، رئیس‌جمهوری اسبق ترکیه درگذشت

به گزارش بي بي سي، در جریان آن کودتا، صدها هزار نفر زندانی شدند و دهها نفر به دار آویخته شدند. او در سال ۲۰۱۴ به علت کودتا و اقدام علیه نظام و کشورش، دادگاهی و به حبس ابد محکوم شده بود.

اورن تیمسار ارتش ترکیه بود. او در دوازدهم سپتامبر سال ۱۹۸۰ پس از کودتا و انحلال مجلس ابتدا تحت عنوان فرمانده ارتش و رئیس شورای امنیت ملی به قدرت رسید و سپس تا سال ۱۹۸۹ به عنوان رئیس جمهوری در قدرت ماند.

وی روز شنبه، ۹ مه، در بیمارستانی در شهر آنکارا درگذشت. در چند سال اخیر، وضع جسمانی او خوب نبود و به همین علت نتوانست حتی در دادگاهی که حکم حبس ابد برایش تعیین کرد حضور یابد.

در جریان کوتادی سپتامبر ۱۹۸۰، حدود ۶۰۰ هزار نفر بازداشت و زندانی شدند؛ ۵۰ نفر در ملاء عام به دار آویخته شدند؛ فعالیت تمامی احزاب سیاسی ممنوع اعلام شد و چپ‌گرایان ترکیه به شدت تحت فشار قرار گرفتند.

از کودتای ۱۹۸۰ به عنوان آخرین و خونین‌ترین کودتای تاریخ ترکیه یاد می‌شود. با وجود این، کنان اورن تا پایان عمرش هیچ گاه نسبت به اعمالش در آن ایام، اظهار پشیمانی نکرد.

او معتقد بود کودتا در آن زمان ضروری بوده و وی توانسته ترکیه را از هرج و مرج و آشوب در ایامی که احزاب سیاسی به صورت افراط‌گرایانه با هم در نبرد بودند، نجات دهد.

کنان اورن در سال ۱۹۸۴ طی اظهار نظری از اعدام رهبران احزاب سیاسی در ایام کودتا دفاع کرد و گفت: "آیا به جای دار زدن باید در زندان به آنها می‌رسیدیم؟"

با وجود همه اتهام‌ها در مورد شکنجه، اعدام و سرکوب مخالفان در دوران کنان اورن، تا همین چند سال پیش هیچ کس در ترکیه به برپا شدن دادگاهی برای رسیدگی به "اعمال" او امید نداشت.

اما در سال ۲۰۱۰ و طی یک همه پرسی، با لغو مصونیت قضایی فرماندهان ارتش، زمینه برای دادگاهی کردن کنان اورن که دیگر مرز ۹۰ سالگی را هم گذرانده بود، فراهم شد.

ژنرال اورن کار خود را تحت عنوان یک افسر ساده در ارتش ترکیه آغاز کرد و طی چند سال به درجات بالا رسید تا هنگامی که فرمانده ارتش ترکیه شد.

در سالهای منتهی به کودتا ترکیه شاهد ناآرامی‌ها و مبارزات خونین فعالان افراطی احزاب راست و چپ بود. شدت ناآرامی‌ها به حدی بود که ارتش مدعی شد دولت از کنترل آن عاجز مانده است.

کنان اورن، پس از کودتا، پارلمان را منحل کرد و به عنوان رئیس شورای امنیت ملی، رهبری کشور را در دست گرفت. پس از آن تغییراتی در قانون اساسی ایجاد شد و به همه‌پرسی گذاشته شد. سپس او به عنوان رئیس جمهوری قدرت را دست گرفت و تا سال ۱۹۸۹ در کاخ ریاست جمهوری ماند.

در زمان ریاست جمهوری او، انتخابات پارلمانی دوباره برگزار شد و ترکیه درخواست عضویت در جامعه اقتصادی اروپا را طرح کرد. نهادی که بعدا به تشکیل اتحادیه اروپا و ایجاد منطقه یورو انجامید.

پس از کنار رفتن از قدرت، کنان اورن دو بار مورد سوء قصد قرار گرفت اما جان به در برد و در ایام بازنشستگی به نقاشی پرداخت.

کد خبر 294688

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha