بردن بسته‌های هدیه و تزییناتی «آجیل و میوه خشک» به‌عنوان هدیه‌ای معمول، می‌تواند به خوبی جا بیفتد و رقیب جدی برای گزینه‌های دیگر باشد. می‌خواهیم راه انداختن یک کسب و کار ساده خانگی با سرمایه کم را با هم مرور کنیم.
آن هم براساس یک تجربه واقعی برای تولید و بسته‌بندی و فروش چنین هدایایی؛ تا حالا به این گزینه فکر کرده‌اید؟
مینا رضایی فرخ کسی‌است که با ایده فروش بسته‌های میوه خشک و آجیل برای خودش کسب و کاری راه انداخته و سایت اینترنتی فروش محصولاتش نیز فعال است. او متولد سال۶۴ است و کارشناسی مدیریت بازرگانی دارد. مدیریت پروژه هم خوانده و حالا دوره MBA کارآفرینی دانشگاه تهران را می‌گذراند. برای تهیه مطالب این صفحه از تجربیات ایشان استفاده کرده‌ایم.
مروری بریک تجربه مشتری‌هایم را شناختم
می‌خواستم کاری را شروع کنم که اول از همه خودم مشتری‌اش باشم. در جمعیت 77میلیونی مردم ایران، مسلماً درصدی هم مثل من فکر خواهند کرد و این یعنی یک بازار بزرگ برای توسعه ایده‌ای که دارید. با حدود 100 هزار تومان شروع کردم. چون نمی‌دانستم روال ثبت کارهایم چقدر طول می‌کشد، مجوز مصارف خانگی گرفته بودم. با داشتن این مجوز در طول سال فقط 20 تن می‌توان تولید و فروش داشت.
یک تن، خرده‌فروشی است!
یک چیز بامزه برایتان تعریف کنم؛ وقتی از کار قبلی‌ام استعفا دادم و سر این کار آمدم؛ در این فکر بودم که سفارش آجیل عید کارمندهای 2 شرکت را بدهم و یک تن پسته می‌خواستم. گفتم وای چقدر خوب؛ الان به هر مغازه‌ای بروم کلی تحویلم می‌گیرند. بعد به بازار عمده فروش‌های پسته رفتم.
وقتی با هزار امید و آرزو به آنجا رفتم، گفتند ما خرده‌فروش نیستم و برای یک تن، جنس را زخمی نمی‌کنیم!
تک‌نفره نمی‌شود کار کرد
کسی که وارد بازار بسته بندی یک محصول مثل پسته می‌شود، واقعا باید سرمایه بالایی داشته باشد و اگر نداشته باشد، هیچ سازمانی نیست که از کسی که تک‌نفره آمده و می‌خواهد این کار را انجام بدهد، حمایت کند.
ولی این اتفاق، باعث خیر شد که بروم کارخانه‌ای را بشناسم. وقتی با این کارخانه کار می‌کردم، چون آنها به‌صورت کلی خرید می‌کردند، من هم می‌توانستم جنس‌هایم را با تخفیف نسبتا بهتری بگیرم.
یک تیم 3نفره هستیم
ثابت فقط یک نفر یعنی خودم هستم؛ ولی در کل ۳ نفر هستیم که داریم کار می‌کنیم. یکی کار اداری و مجوز را انجام می‌دهد، خودم هم کار بازاریابی و اجرایی را انجام می‌دهم؛ یکی هم کارهای طراحی را انجام می‌دهد. بسته‌بندی را می‌شود همان طراح انجام بدهد ولی پک‌شدن‌ها و پلمب‌های نهایی در همان کارخانه و با نظارت و کنترل وزارت بهداشت انجام می‌شود. یعنی هم آجیل از کارخانه خریده می‌شود و هم کار پک کردن را انجام می‌دهند.
شرکت تولیدی نیستیم
سود تولید خیلی زیاد است ولی من اگر کارگاه هم بگیرم و دستگاه هم بگذارم، نمی‌توانم کاری را که یک شرکت تولیدی تخصصی، با مهندس‌های صنایع انجام می‌دهد را انجام بدهم. اینکه در چه دما و با چه رطوبتی نگهداری می‌کنند هم یکی از مسئله‌هایی است که در شرکت‌های تخصصی کنترل می‌شود. چون ما بدون افزودنی کار می‌کنیم، پس خیلی مهم است که رطوبت چقدر باشد تا طعم و ویتامین‌اش از بین نرود.
اوایل، بازار خوب نبود
در اوایل کارم، شب عید هم اصلا نتوانستم فروش خوبی داشته باشم. هیچ‌کس حاضر به کمک و خرید نبود. شاید می‌ترسیدند که دست زیاد بشود. خودم می‌دیدم و کاملا معلوم بود که عمده فروش‌ها، جنسشان را با قیمت مناسب به آشناهای خودشان می‌فروشند. برای خرید کلی جنس‌ها، بازار اصلا بازار منصفانه‌ای نبود و این من را خیلی سرخورده کرد. من کسی بودم که برای این کار، شغل خوبی در پتروشیمی را کنار گذاشته بودم اما ناامید نشدم.
متفاوت باشید| می‌شود با بسته‌های کوچک ۱۰۰ گرمی شروع کرد. لازم نیست خیلی هزینه بسته‌بندی بدهیم و درنتیجه برای کسی که برای مصرف روزمره‌اش میوه می‌خرد، مناسب است. کیفیت، ظاهر و شکل میوه‌های خشک شده شما باید متفاوت با سایر بسته‌بندی‌ها باشد. یک کار خوشمزه و جذاب و البته خلاقانه، چون با وجود بسته‌بندی متفاوت، باز هم باید قیمت را پایین‌تر از سطح بازار نگه داشت. باید بتوانید برای سازمان‌ها، مثلا در بسته‌های ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰گرمی میوه خشک یا غیرخشک بدهید.
با مغازه‌دار کار نکنید| کار کردن با مغازه‌دارها سخت است. وقتی هوا خنک می‌شود، خیلی در شیوه نگهداری این بسته‌ها دقت نمی‌کنند. لازم است که فقط چند پاتوق ویژه و مطمئن برای این کار داشته باشید؛ آن هم شیرینی و آجیل‌فروشی‌های شیک و مجلسی تا برایتان به‌طور ضمنی هم تبلیغ شده باشد. این را هم بدانید اگر بخواهید کسب و کارتان را با عنوان «مشاغل خانگی» گسترش بدهید و از مزایای آن استفاده کنید، مجوز فعالیت تجاری شما تنها برای ۲۰تن فروش در سال است؛ با این حساب، بعد از اینکه کارتان روی ریل افتاد، به فکر ثبت شرکت و فعالیت تولید و اقتصادی کلان باشید!
فروش را اینترنتی کنید| می‌توانید از یک وب‌سایت فروش شروع کنید. اینترنتی خرید کردن، یکی از کارهایی است که به‌تدریج دارد رونق می‌گیرد. به‌ویژه برای کالاهایی که جنبه فانتزی و هدیه دارند و به مشتری امکان انتخاب و دریافت کالا را به راحت‌ترین شکل می‌دهند. حتی می‌توانید برای مشتری‌هایتان امکان انتخاب قرار بدهید. یعنی او بتواند ترکیب آجیل یا میوه خشکی که می‌خواهد و نوع بسته‌بندی آن را سفارش بدهد و از طریق پیک یا پست تحویل بگیرد. یک فروشنده خوب باید تمام توان خودش را روی پاسخگویی به نیازهای مشتری و اعتمادسازی بگذارد.
روی خارج‌نشین‌ها حساب کنید| تمرکزتان را برای فروش روی کسانی بگذارید که در ایران زندگی نمی‌کنند و درآمدشان هم به دلار است. حتی می‌شود به ایرانی‌هایی که وابستگانشان می‌خواهند به مناسبتی برایشان هدیه بفرستند، خدمات ویژه‌ای داد. مثلا می‌شود علاوه بر ارسال محصول و بسته‌بندی آن، پیام صوتی و تصویریشان را با کارت تبریکی که طراحی می‌شود مثل ارسال عکس و... انجام داد. با این کار می‌توانید فروش و ارسال مستقیم محصول به خارج از کشور به دلار داشته باشید.
دو‌دوتا چهارتا
بعضی‌ها به ما می‌گویند که قیمت‌های سایتتان گران است اما گران‌ترین سبد ما 5 محصول دارد؛ 2 کیلو آجیل و میوه خشک در 4بسته نیم‌کیلویی به همراه یک میوه طبیعی مانند آناناس که در مجموع قیمتش حدود 150000 تومان می‌شود. علاوه بر آن، سبدهایمان هم سبدهای خوبی است.
در سبدمان مقدار زیادی ساتن کار شده. ساتن متری 18هزار تومان است. به هرحال اگر کسی دو‌دوتا چهارتا می‌کند، باید دو دو تا چهار‌تای درستی بکند و همه‌چیز را درنظر بگیرد. الان خرمای طارم را مردم کیلویی ۲۲۰۰۰ تومان می‌خرند. خیلی اوقات هم به آن تازگی که باید باشد نیست. چون وقتی می‌خواهید فله بفروشید، برای اینکه خراب نشود، مجبورید رطوبت را پایین بیاورید. به‌خاطر همین است که مردم می‌گویند میوه خشک شما خیلی با کیفیت‌تر از جاهای دیگر است.
مسئله نگهداری برای ما در اولویت قرار دارد. مطمئنم اگر ما معروف شویم، دیگر کسی این حرف را نمی‌زند که گران است. الان هنوز درآمد خیلی خوبی ندارم ولی می‌دانم تازه اول کار هستم و باید با تمام سختی‌هایش هزینه کنم و تحمل کنم تا به جاهای خوبی برسد.
