«سیدحمزه الموسوی الکوفی»، مدیر مؤسسه دارالقرآن الکریم شهر «کوفه» عراق و رئیس مؤسسه فرهنگی «الحکمة» نجف اشرف، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با بیان این مطلب گفت: قرآن کریم نظریات و دیدگاه‌های ارزشمندی در حوزه‌های مختلف اجتماعی و موضوعات روز جامعه دارد که برگزاری نشست‌ها و همایش‌هایی با هدف تبیین این نظریات در حاشیه مسابقات بین‌المللی قرآن کریم راه‌‌کار مهم و ارزشمندی برای پاسخ به توهین‌هایی است که هر از چندگاه از سوی اسلام‌ستیزان و برخی افراد ناآگاه صورت می‌گیرد.
وی افزود: برخی غیرمسلمانان از قرآن چیزی نمی‌دانند و فکر می‌کنند که قرآن نیز همانند انجیل و تورات تاریخ مصرف آن گذشته است که باید به آنها نشان داد که قرآن با کتاب‌هایی که در طول تاریخ مورد تغییر و تحول قرار گرفته‌اند، متفاوت است و این کتاب آسمانی درباره همه روابط انسانی و ایستگاه‌های مهم زندگی بشری نظر دارد.
الکوفی تأکید کرد: همه باید تلاش کنیم تا به همگان آموزش دهیم که قرآن قانون اساسی انسان‌ها از بدو تولد تا مرگ آنان است و همه دست‌اندرکاران عرصه‌های قرآن در جهان اسلام باید برای توسعه این مسئله تلاش کنند.
مدیر مؤسسه دارالقرآن کوفه خاطرنشان کرد: چنین کتابی را که برای همه عرصه‌های زندگی بشری برنامه دارد، نمی‌توان به رشته‌های حفظ و قرائت محدود ساخت؛ بلکه باید از آن فرهنگی توسعه یافته در همه عرصه‌های اجتماعی ایجاد کرد.
این فعال قرآنی عراق در ادامه بر ضرورت تبیین جایگاه و اهمیت قرآن تأکید کرد و گفت: به عنوان مثال ما باید بتوانیم نظریات اجتماعی قرآن کریم درباره زن، کودک، جوانان، امت و سایر موضوعات اجتماعی را به جهان منتقل بکنیم و نشان بدهیم که نظر قرآن درباره این موضوعات چیست.
وی تاکید کرد: در این صورت است که جایگاه قرآن برای همه نشان داده می‌شود و دیگر کسی نمی‌تواند با توهین به قرآن نظر عموم مردم جهان را نسبت به کلام وحی منفی سازد و یا این که تصور بدی از آموزه‌های قرآن کریم ارائه دهد.
مدیر مؤسسه دارالقرآن کوفه گفت: ما در خارج امکان طرح چنین موضوعاتی را داریم و مردم جهان این موضوعات را می‌فهمند و از آنها استقبال می‌کنند و آنها باید بدانند که قرآن کریم درباره هر موضوع بزرگ و کوچکی در زندگی انسان‌ها نظریه و برنامه دارد.
نیازمند استخراج قواعد و نظریات قرآنی هستیم
به نظر الموسوی اگر بتوانیم این قواعد و نظریات قرآنی را استخراج و به جهان معرفی کنیم، کتابخانه قرآنی متحرکی به وجود آورده‌ایم که ظرفیت آشنا ساختن همه مردم جهان با نظریات قرآن را فراهم می‌سازد و می‌توانیم آن را در اختیار نسل جوان که در گذشته از آن محروم بوده است، قرار دهیم.
مدیر مؤسسه دارالقرآن کوفه در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به این که منع حضور زن در عرصه اجتماعی میراث اعتقادی غلطی است که از گذشته بر اساس فهم نادرست از اسلام به جا مانده، گفت: آموزش و مشارکت قرآنی از حقوق زن است که باید در چارچوب حجاب و عفاف اسلامی انجام شود.
وی درباره مشارکت بانوان در فعالیت‌ها و مسابقات بین‌المللی قرآن کریم در سطح بین‌المللی نیز به این مطلب اشاره کرد و گفت: مشارکت و فعالیت بانوان در عرصه قرآن کریم به طور کلی اقدام مثبتی است و همیشه پشتیبان این موضوع بوده‌ام.
الکوفی اضافه کرد: مشارکت گسترده بانوان در عرصه‌های اجتماعی به‌ویژه عرصه فعالیت‌های قرآنی باعث ایجاد تصور مثبتی از دین مبین اسلام در میان غیر مسلمانان می‌شود؛ همچنان که آثار مثبت زیادی جز این دارد و ما امیدواریم که مشارکت بانوان در حوزه‌های قرآنی به رقابت‌های قرآنی محدود نشود.
وی تصریح کرد: مشارکت زنان در مسابقات قرآن جزئیات فراوانی دارد که باید مورد بحث قرار گیرد اما همه این مسائل نباید مانع از مشارکت زنان در مسابقات شود.
این فعال قرآنی عراق در ادامه اظهار داشت: کسانی هستند که با استناد به برخی متون دینی استنتاج می‌کنند که زنان نباید در عرصه اجتماعی و از جمله مسابقات قرآنی و یا دیگر فعالیت‌های قرآنی حضور داشته باشند، اما اگر در متون دینی، احادیث و روایات بیشتر دقت شود، خواهیم دید که زنان در صدر اسلام نیز حضور اجتماعی داشته‌اند و کسانی که ادعاهای مخالف را مطرح می‌کنند؛ تنها به دنبال خانه‌نشین کردن بانوان هستند.
مدیر مؤسسه دارالقرآن کوفه گفت: آموزش برای زنان به عنوان یک انسان دارای حقوق مختلف، یک حق تلقی می‌شود اما این آموزش باید در چارچوب حجاب و عفاف اسلامی صورت بگیرد تا به فساد اجتماعی منجر نشود و حتی علمای بزرگ شیعه نیز به این امر اذعان دارند.
ضرورت توجه بانوان به آموزه‌های قرآنی در پرورش نسل‌ها
سیدحمزه الموسوی الکوفی در ادامه با اشاره به اینکه اسلام از زن می‌خواهد که آگاه باشد، نسلی را پرورش بدهد و به مثابه یک مدرسه برای جامعه باشد، خاطرنشان کرد: چگونه ممکن است زن بتواند از عهده همه مسئولیت‌های خود برآید بدون اینکه با سواد و مسلط به آموزه‌های قرآنی باشد؟ زن بیش از مرد به آشنایی با آموزه‌های قرآن نیاز دارد و به همین خاطر است که به دنبال یادگیری قرآن کریم است اما برخی عقاید و هنجارهای اجتماعی مانع آن می‌شوند.
الموسوی درباره توسعه فرهنگ قرآنی در میان مسلمانان و به‌ویژه شیعیان و نقش مسابقات بین‌المللی در توسعه گسترده فعالیت‌های قرآنی تصریح کرد: در حقیقت هجوم فرهنگی با سرعتی خارق‌العاده در حال پیشرفت در میان مسلمانان است و هرچه هم تلاش کنیم تا با آن مقابله کنیم، نخواهیم توانست خود را با سرعت و شتاب آن هماهنگ سازیم.
رئیس مؤسسه فرهنگی «الحکمة» در نجف اشرف افزود: خوشبختانه در زمانی که هجوم فرهنگی با بالاترین سرعت ممکن علیه ما در حال پیشرفت است، شاهدیم که فرهنگ قرآن کریم نیز به سرعت در میان مسلمانان و به‌ویژه در میان شیعیان در حال رشد و توسعه است.
الموسوی توضیح داد: شیعیان در طول تاریخ در حوزه قرآنی ابداع‌ها و نوآوری‌های زیادی داشته‌اند و در عراق استعدادها و ظرفیت‌های فراوانی پس از سقوط رژیم بعث بروز پیدا کرده است که نظاره‌گران خارجی را شگفت‌زده کرده است و آنها در تعجب و حیرتند که این همه استعداد چگونه نتوانسته بود سر برآورد و خود را نمایان سازد.
وی با اشاره به وجود ظرفیت‌های قرآنی فراوان در عرصه جهان اسلام گفت: آنچه ما را نگران می‌سازد، این امر است که فعالیت‌ها قرآنی به قرائت و حفظ محدود نشود و ما با وجود این که از این رشته‌ها حمایت می‌کنیم اما خواستار پرداختن به دیگر حوزه‌ها و رشته‌های قرآنی نیز هستیم.
رئیس مؤسسه فرهنگی «الحکمة» در نجف اشرف تأکید کرد: حفظ کردن قرآن بدون آگاهی یافتن از آموزه‌های آن و پایبندی به اخلاق قرآنی سودی نخواهد داشت.
وی خواستار فعالیت مدارس، آموزشکده‌ها و برگزاری دوره‌های آموزشی و پرورشی در زمینه‌های قرآنی شد و افزود: در این مدارس که خواستار تأسیس آنها هستم نباید فقط به قرائت و حفظ قرآن کریم پرداخت هر چند پرداختن به این دو رشته ضروری است، اما امروزه بسیاری مراکز هستند که به آنها می‌پردازند و از آینده‌ای می‌ترسیم که در آن همه حافظ قرآن باشند اما کسی رفتار و اخلاق قرآنی در جامعه نداشته باشد.
مدیر مؤسسه دارالقرآن کوفه همچنین درباره امکان توسعه فرهنگ قرآنی در جوامع از طریق برگزاری مسابقات و دیگر برنامه‌های قرآن در سطح بین‌المللی خاطرنشان کرد: برگزاری مسابقات بین‌المللی قرآن کریم در کشورهای شیعی مانند عراق و ایران پاسخی به این تهمت که شیعیان از قرآن به دور هستند، بود اما هیچ وقت این مسابقات نمی‌تواند پاسخی به عدم پایبندی مسلمانان جهان به اخلاق و رفتار قرآنی باشد.
الموسوی الکوفی در ادامه افزود: پیشرفت جوانان شیعه در حفظ و قرائت قرآن کریم امر بسیار زیبایی است به گونه‌ای که امروزه همانند مسلمانان سایر کشورها می‌توانند در مسابقات بین‌المللی قرآن کریم رقابت کنند، اما ما باید تلاش کنیم تا قرآن را در رفتار و اخلاق اجتماعی خود نمایان سازیم.
وی تصریح کرد: امروزه جهان غرب و غیر مسلمانان به ما به خاطر داشتن قرآن کریم حسادت می‌ورزند، بنابراین نباید اجازه بدهیم که فعالیت در حوزه این کتاب به دو رشته حفظ و قرائت محدود شود بلکه باید سعی کنیم در زمینه اجرای آموزه‌های قرآنی در سطح جامعه تلاش کنیم و مدارس قرآنی برای رسیدن به این هدف تأسیس و از آنها حمایت و پشتیبانی بکنیم.
نقش حوزه علمیه در زمینه عملی کردن آموزه‌های قرآنی
رئیس موسسه فرهنگی «الحکمة» در نجف اشرف به حوزه علمیه و وظیفه این نهاد علمی و دینی در زمینه‌های قرآنی اشاره کرد و گفت: حوزه باید در زمینه عملی شدن معانی و مفاهیم قرآنی تلاش کند و به آموزش آموزه‌های قرآنی بپردازد و این نکته را که هر آنچه داریم از قرآن داریم در عمل نشان دهد.
الموسوی وحی قرآنی را پایه و اساس رفتار و روابط مسلمانان دانست و افزود: قرآن کریم قانون اساسی مسلمانان است و جایز نیست که به قوانین آن عمل نکنیم ولی برای عمل به قرآن هم به مدارسی نیازمندیم که ما را در زمینه عمل به قرآن توانا و آگاه بسازند.
وی درباره اهمیت پرداختن همزمان به قرآن کریم و آموزه‌های اهل بیت(ع) و تدارک دیدن برنامه‌هایی برای این منظور در حاشیه مسابقات بین‌المللی قرآن کریم گفت: آموزه‌های مورد تأکید اهل بیت(ع) و احادیث و روایت‌های منتسب به آنها همه منبع و منشأ قرآنی دارند و همه از وحی سرچشمه می‌گیرند و هر آنچه ایشان فرموده‌اند دارای ارتباط تنگاتنگ با قرآن کریم و وحی الهی است.
وی در پایان گفت: قرآن کریم و احادیث اهل بیت(ع) در یک راه راست و به موازات هم حرکت می‌کنند و نمی‌توان به قرآن کریم بدون در نظر گرفتن تعالیم اهل بیت(ع) پرداخت؛ کما اینکه برعکس این معادله نیز درست نیست، بنابراین ما امروزه نیازمند توسعه این باور هستیم اما متأسفانه زیرساخت‌های لازم برای آن را به وجود نیاورده‌ایم.
