این روزها در ایام عملیات غرورآفرین «الی بیت‌المقدس» قرار داریم و قاسم اکبری مقدم از سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس یادداشتی را با عنوان «نقش نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در عملیات غرورآفرین بیت المقدس» نوشته است که در ادامه می‌خوانید:
به فرمان فرماندهی کل قوا، «قرارگاه کربلا» به صورت قرارگاه فرماندهی مشترک ارتش و سپاه در تاریخ 61/1/31 تشکیل و نخستین طرح و دستور عملیاتی پذیرفته شده این قرارگاه برای آزاد سازی خرمشهر با نام «کربلای3 » انتشار یافت.
نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که در جریان عملیات"فتح‌المبین" خود را برای نبردی طولانی در این مرحله از دفاع مقدس آماده کرده بود، ضمن حفظ توان عملیاتی، طرح‌های لازم را تهیه و آماده اجرای ماموریت‌های محوله شد.
این عملیات که تنها به فاصله یک ماه پس از عملیات "فتح المبین" در منطقه‌ای به وسعت5400 کیلومتر مربع(نزدیک به سه برابر وسعت منطقه عملیاتی فتح المبین)انجام شد، عملیات "بیت المقدس" نام گرفت.
این منطقه از شمال به کرخه کور و هویزه، از جنوب به اروندرود و خرمشهر از شرق به رود کارون و از غرب به هورالعظیم والقرنه عراق محدود می‌شد.
نیروی هوایی ارتش تحت امر قرارگاه ویژه عملیات هوایی جنوب با دستور رزمی« شبح-3» در پایگاه دزفول هم‌طراز سایر قرارگاه‌های سه‌گانه « قدس، فتح و نصر» وارد کارزار شد.
یگان‌های آتش پشتیبانی نیروی هوایی در این عملیات شامل گردان‌های شکاری جنگنده بمب‌افکن"F-4"از پایگاه‌های شکاری سوم همدان، ششم بوشهر و یکم مهرآباد و گردان‌های شکاری بمب‌افکن رهگیر"F-5" از پایگاه چهارم شکاری دزفول بودند.
یگان‌های پدافند هوایی که در این عملیات بکار گرفته شدند شامل گردان شکاری "F-4" گسترش یافته به پایگاه دزفول و جنگنده رهگیر "F-14" از پایگاه‌های شکاری هفتم شیراز و هشتم اصفهان و گروه‌های پدافند هوایی دزفول و اهواز بودند. هواپیماهای "F-14" از طلوع تا غروب آفتاب با احتساب سوخت‌گیری هوایی برفراز قرارگاه‌های عملیاتی پرواز می‌کردند و از نزدیک شدن هواپیماهای دشمن به فضای منطقه عملیات جلوگیری به عمل می‌آوردند. و هواپیماهای "F-4" و "F-5" نیز فاصله‌های خالی خط دفاعی را پر می‌کردند.
یگان‌های اطلاعات شناسایی عملیاتی: شامل گردان شکاری شناسایی"RF-4" پایگاه یکم مهرآباد تهران و گردان اطلاعات و شناسایی الکترونیکی" گروه شناسایی ایلام، سربندر، بهبهان و هواپیماهای"خفاش"(هواپیماهایی که دارای تجهیزات خاص جمع‌آوری و شنود اطلاعات هستند) بودند که عکس‌های درخواستی قرارگاه کربلا و اطلاعات رادیویی، راداری و شناسایی الکترونیکی را از یک هفته قبل از شروع عملیات به طور روزانه و دقیق تهیه کرده و در طول عملیات نیز این روند را ادامه دادند.
یگان‌های خدمات پشتیبانی رزمی شامل گردان ترابری هوایی هرکولس (C-130) و فرند شیب"F-27" و گردان بوئینگ سوخت‌رسان هوایی 707 و747 پایگاه یکم مهرآباد و هفتم شیراز بودند.
خلبانان هرکولس"C-130" و فرندشیب"F-27" به طور شبانه‌روزی نیروهای نظامی و مردمی را از اقصی نقاط کشور به فرودگاه‌های اهواز، امیدیه و دزفول می‌رساندند و مجروحین را به پشت صحنه عملیات حمل می‌کردند. خلبانان هواپیماهای سوخت‌رسان "بوئینگ-707 و747" نیز در تمام طول روز در شمال غرب دزفول و در شمال امیدیه پرواز می‌کردند تا هواپیماهای شکاری رهگیر و بمب‌افکن از آنها سوخت دریافت دارند تا وقفه‌ای در عملیات هوایی جنگنده‌ها ایجاد نشود.
با توجه به استعداد و ترکیب جدید نیروی زمینی رژیم بعثی صدام که به انواع تجهیزات دفاع هوایی در رده‌های مختلف مجهز شده بود، ضرورت بکار گیری حجم وسیع‌تری از امکانات آفندی و پدافند هوایی به خوبی احساس می‌شد.
در این منطقه پنج لشکر زرهی و دو لشکر پیاده و یک لشکر مکانیزه دشمن با تجهیزات کامل به همراه 14 تیپ مستقل پیاده و زرهی، سه تیپ گارد مرزی و سه یپ نیروی مخصوص مسلح به انواع تجهیزات پدافند هوایی موشکی ارتفاع بالا، متوسط و کم و توپخانه ضدهوایی در منطقه مستقر بود.
دشمن با تجربه تلخی که از شکست مفتضحانه خود در عملیات"فتح‌المبین" بدست آورده بود برای بر طرف کردن ضعف‌های نیروی هوایی خود اقدام به انتقال هواپیماهای پیشرفته "میراژ اف-1" و"میگ-23" از پایگاه‌های مستقر در عمق خاک عراق به پایگاه‌های مقدم جبهه مانند پایگاه"شعیبیه" کرد و با وجود ضعف‌های آشکار در آموزش خلبانان خود به مقابله با تهدیدات نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران پرداخت.
علیرغم تهدیدات پدافند هوایی و هواپیماهای پوششی دشمن، خلبانان جان برکف نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران عملیات مربوط به شناسایی تاکتیکی و عکسبرداری هوایی از ترکیب و استعداد نیروهای عراقی مستقر در صحنه عملیات را به طور مستمر و موفقیت‌آمیزی انجام دادند.
به محض تطبیق آخرین اطلاعات دریافت شده با طرح‌های در دست اجرا، مرحله اول عملیات بیت المقدس در روز دهم اردبیهشت 61 آغاز شد.
دشمن که جنگندگی و قدرت عمل نیروی هوایی ایران را در عملیات" فتح‌المبین" به خوبی مشاهده کرده بود، با اتخاذ تمهیداتی از طریق افزایش کارآیی رادارهای دوربرد خود سعی کرد تا پرواز هواپیماهای بمباران کننده ارتفاع بالای ایران را هر چه سریعتر کشف و با اجرای شیوه‌ها و تاکتیک‌های پروازی مناسب، هواپیماهای"میراژ اف-1" را به منظور خنثی‌سازی حملات هواپیماهای ایران بکار گیرد.
نیروی هوایی رژیم بعثی صدام همچنین با اختصاص تعداد زیادی از هواپیماهای رهگیر تلاش وسیعی را برای مقابله با هواپیماهای اف-14 آغاز کرد تا بدین وسیله در اقتدار هوایی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران بر آسمان منطقه عملیات، ایجاد اخلال کند.
این تمهیدات دشمن، با اتخاذ تدابیر مناسب و تغییر تاکتیک خنثی شد و عملیات پشتیبانی نزدیک هوایی از رزمندگان اسلام بطور قاطع و مستمر انجام و در نهایت منجر به بازپس‌گیری بخش عظیمی از خاک کشورمان و آزادی خرمشهر عزیز شد.
احداث سایت‌های تاکتیکی موشک‌های «هاگ» و همچنین هدایت و کنترل عملیاتی آنها از طریق ایستگاه‌های رادار نیروی هوایی و بهره‌گیری از اطلاعات دریافتی از پست‌های شنود الکترونیکی مستقر در منطقه، عاملی کم نظیر در تاریخ نیروی هوایی بود.
در این عملیات با ابتکار و نوآوری، تلفیقی از موشک‌های زمین به هوای هاگ در صحنه نبرد با هواپیماهای رهگیر F-14 و موشک‌های هوا به هوا در حقیقت دفاع موشکی صحنه نبرد به شکل بسیار نو ودقیق و کارآمد برقرار شده بود. در این شیوه دفاع هوایی هیچ یک از هواپیماهای دشمن در هیچ ارتفاعی برفراز منطقه نبرد ایمن نبودند.اگر هواپیمایی از چنگ سایت موشکی هاگ می‌گریخت بی درنگ با هواپیمای رهگیر"F-14" روبرو بود.
در طول عملیات بیت‌المقدس در حالی که کلیه تلاش‌های هوایی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در منطقه نبرد از طریق "ستاد قرارگاه عملیات هوایی جنوب" هماهنگ، هدایت و کنترل می‌شد، تیزپروازان نیروی هوایی با بمباران پی‌در‌پی نیروهای دشمن در محورهای شط علی، جفیر، شلمچه، طلائیه، کوشک، حمید، حسینیه و گرمدشت قوای عراقی را کاملاً زیر فشار قرار دادند.
در عملیات بیت‌المقدس با کار مشترک و گروهی فرماندهی پدافند هوایی و پایگا‌های شکاری عملیاتی تعداد 931 سورتی پرواز مراقبت هوایی مسلحانه و «اسکرامبل» توسط خلبانان هواپیماهای "F-14" و"F-5" انجام گرفت. در طول این عملیات 130 سورتی پرواز بمباران هوایی توسط خلبانان هواپیماهای"F-4" و"F-5" انجام گرفت و در حدود 200 تن مهمات جنگی هوایی بر دشمن فرو ریخته شد.
در این عملیات 22 سورتی پرواز عکسبرداری و شناسایی هوایی انجام گرفت که رقم بسیار بالایی بود و در هیچ عملیات مشترکی دیگر تکرار نشد.
اجرای تعداد 2494 سورتی پرواز ترابری هوایی در این عملیات شامل سوخت‌گیری، حمل نیرو و مجروح و... یکی از وسیعترین عملیات‌های ترابری بود.
در این عملیات 55 فروند از هواپیماهای دشمن هدف هواپیماها و آتشبارهای موشکی صحنه نبرد خودی قرار گرفت.
بدنبال متلاشی شدن سازمان رزمی و کاهش توان نیروهای نظامی دشمن در عملیات" الی بیت‌المقدس" ، رژیم بعثی صدام برای نجات خود مذبوحانه دست به تلاش‌های سیاسی زد و به طور عجولانه درخواست تشکیل اجلاس شورای همکاری کشورهای خلیج فارس را کرد و از کشورهای عرب منطقه درخواست کمک کرد. همچنین بدنبال تجاوز رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان صدام اعلام کرد که نیروهایش را از اراضی ایران خارج می‌کند تا با اسرائیل مبارزه کند. درخواست تشکیل اجلاس سران غیرمتعهدها در بغداد را هم در سر می‌پروراند که ایران با انجام یک عملیات هوایی آن را برهم زد.
رهبر کبیر و معمار انقلاب اسلامی حضرت امام(ره) فرمودند:"خرمشهر را خدا آزاد کرد".
و همچنین رهبر انقلاب و فرمانده کل قوا فرموده‌اند:"فتح خرمشهر، فتح خاک نیست بلکه به حقیقت فتح ارزش‌های اسلامی است".
در راه حصول این اهداف و پیروزی‌ها، شهدای گرانقدری از قبیل شهیدان سرلشکر خلبان جهانگیر انقطاع، حسن طالب مهر، علی امجدیان و ...تقدیم انقلاب اسلامی شدند.
یاد و خاطره این شهیدان و سایر شهدای عملیات غرور آفرین بیت‌المقدس و هشت سال دفاع مقدس را گرامی می‌داریم و امیدواریم که رهروان صدیق و شایسته‌ای برای آنان باشیم.
منبع: ایسنا
