همشهری آنلاین: زبان‌هایی که در سرتاسر اروپا و آسیا در میان میلیاردها انسان رواج دارد، در زبانی باستانی ریشه دارند که در پایان عصر یخبندان در اروپای جنوبی رواج داشته‌است.

اوراسیا

براساس گزارش گاردین، دانشمندان انگلیسی برای زبان‌های متنوعی از قبیل انگلیسی،‌اردو، ژاپنی و ایتلمن (زبان قومی که در کامچاتکای روسیه ساکن است) ریشه‌ای یکسان کشف کرده‌ند. این زبان آبا و اجدادی در حدود 15 هزار سال پیش رایج بوده و منجر به شکل گیری هفت زبان اوراسیایی دیگر شده که در کنار یکدیگر یک ابرخانواده زبانی را تشکیل داده‌اند. این خانواده سپس به شکل زبانهایی که امروزه در سرتاسر اوراسیا ( اوراسیا نامی است که از ترکیب دو واژه اروپا و آسیا به وجود آمده‌است. از آنجا که دو قاره آسیا و اروپا مرز طبیعی ویژه‌ای ندارند و مرزبندی کنونی میان این دو قاره بیشتر تاریخی-فرهنگی است؛ برخی از دانشمندان این دو قاره را قاره‌ای یکپارچه دانسته و آن را اوراسیا می‌نامند) کاربرد دارند، از قبیل پرتغالی و سیبریایی از هم تجزیه شده‌اند.

به گفته مارک پاجل،  زیست‌شناس تکاملی دانشگاه ریدینگ، هر انسانی که ساکن اوراسیا است می‌تواند تبار زبانی خود را ردیابی کرده و به گروه‌،‌یا گروه‌هایی برسد که درحدود 15 هزار سال پیش در جنوب اروپا زندگی می‌کرده‌اند، دورانی که صفحات یخی درحال ازبین رفتن بوده‌اند.

زبان‌شناسان از گذشته برسر وجود ابرخانواده زبانی اروآسیایی بحث و جدل داشته‌اند. این نظریه از آن رو جنجالی است که بسیاری از واژه‌ها به اندازه‌ای سریع تکامل یافته‌اند که نتوانسته‌اند تبار باستانی خود را حفظ کنند. بیشتر واژه‌ها در هر دو هزار تا چهار هزار سال به احتمال 50 درصد توسط واژه‌ای نامربوط جایگزین می‌شوند.

اما برخی از واژه‌ها دوام بیشتری دارند، در مطالعه‌ای که پاجل در گذشته انجام داده‌بود مشخص شده‌بود که واژه‌هایی خاص،‌ که قید‌ها، ضمیر‌ها و اعداد از آن جمله هستند، برای ده‌ها هزار سال پیش از آنکه توسط واژه‌ای دیگر جایگزین شوند، توانسته‌اند خود را حفظ کنند.

پاجل برای انجام تحقیق اخیرش از مدلی رایانه‌ای برای یافتن واژه‌هایی که به ندرت دچار تغییر شده و در زبان‌های اوراسیایی مختلف  با یکدیگر یکسانند استفاده کرد. سپس لیست به دست آمده را با واژه‌های باستانی که توسط زبان‌شناسان گرد‌آوری شده‌اند مقایسه کرده و دید که واژه‌هایی که انتظار داشت با ریشه خود یکسان باشند، با واژه‌های باستانی همخوانی دارند.

محققان دست‌کم 23 واژه مشابه را در چهار زبان اوراسیایی یافتند که اکثر آنها واژه‌هایی پرکاربرد از قبیل ضمیرهایی مانند "I" و "We" و اسم‌هایی مانند Man و Mother هستند. اما دوام و بقای برخی از واژه‌ها برای دانشمندان گیج‌کننده است زیرا این واژه‌ها از تاریخی طولانی برخوردارند.

برای مثال واژه Bark به معنی پوست درخت یکی از این واژه‌های باستانی است. به گفته پاجل،‌انسان‌های اولیه از پوست درخت به عنوان عایق، هیزم و ماده اولیه ساخت الیاف استفاده می‌کرده‌اند و از این رو شاید بتوان قدمت بقای این واژه را توجیه کرد. اما واژه‌های دیگری نیز در این لیست وجود دارند که دانشمندان هیچ توجیهی برای قدمت آنها ندارند. تعداد افعالی که در این لیست وجود دارند نیز انگشت‌شمارند،‌ اما پاجل اشاره‌ای خاص به to Give دارد که در پنج زبان باستانی مشابه‌ بوده‌است.

کد خبر 213211
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار رسانه و روزنامه‌نگاری

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز