جریان‌های گدازه‌ای بر سطح مریخ

به گزارش خبرگزاری مهر، طرح‌های مارپیچی آتشفشانی در سیاره زمین در کف اقیانوس آرام قابل مشاهده است، در حالی که این جریان گدازه‌ای در نقاط بسیاری در سیاره مریخ مشاهده شده است و هیچ کدام شباهتی به جریان‌های گدازه‌ای که پیش از این مشاهده شده، ندارد.

اندرو رایان فارغ التحصیل دانشگاه ایالتی آریزونا که این جریان‌های گدازه‌ای را در سطح مریخ مشاهده کرده، می‌گوید: از مشاهده این حلقه‌های مارپیچ مانند شگفت زده شدم.

ابعاد این جریان‌های گدازه‌ای مارپیچ مریخ به 30 متر می‌رسد که بزرگ‌تر از نمونه‌های مشابه در زمین است و نشان می‌دهد که در مریخ فعالیت‌های آتشفشانی وجود داشته است، از نظر زمین شناسی این فعالیت آتشفشانی طی 20 میلیون سال گذشته رخ داده است.

بیش از یک دهه است که دانشمندان درباره این دره‌های پرپیچ و خم نزدیک خط استوای مریخ بحث و گفتگو کرده‌اند که آیا این فرآیندها ناشی از فعالیت‌های آتشفشانی است یا توسط یخ به وجود آمده است.

ریان به عنوان بخشی از یک پروژه دانشگاهی خود 100 تصویر با وضوح بالا را که توسط مدارپیمای اکتشافی مریخ گرفته شده را مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد. این مدارپیما سطح مریخ را از سال 2006 رصد کرده و از آن عکاسی کرده است. وقتی ریان تصویری را برای دومین بار مورد بررسی قرار می‌داد به طرح‌هایی باقی مانده از جریان‌های مارپیچ گدازه‌ای برخورد که ابعاد آنها بین 4 تا 30 متر تخمین زده می‌شود.

وی با اشاره به این که ممکن است این طرح‌ها روی سطح مریخ، به دلیل این که شبیه بافت زمینی بوده، نادیده گرفته شده باشد، گفت: این طرح‌های مارپیچی شبیه جریان‌های گدازه‌ای هاوایی است، از این رو می‌توان گدازه را عامل ایجاد آن دانست، نه یخ.

تصویر منتشر شده ناسا که نشان دهنده جریان‌های گدازه‌ای مارپیچ روی سطح مریخ است، این جریان‌های گدازه‌ای عامل ایجاد دره‌هایی روی سطح سیاره سرخ شده‌اند

دیوید پیج از دانشمندان نجومی دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس اظهار داشت: این تحقیقات جدید شواهد متقاعدکننده‌ای ارائه داده است که طرح‌های عجیب مریخ به واسطه فعالیت آتشفشانی ایجاد شده است.

وی افزود: این تصاویر نشان دهنده تاریخ زمین شناسی پیچیده مریخ است.

دانشمندان اعتقاد دارند که رودخانه‌هایی از مواد مذاب از دره‌های مریخی عبور کرده و این طرح‌های مارپیچی را شکل داده‌اند و این گدازه‌ها وقتی سرد شدند طرح‌های مارپیچی را شکل داده‌اند.

درحال حاضر هیچ شواهدی از فعالیت‌های آتشفشانی امروز مریخ وجود ندارد اما براساس اظهارات ریان این احتمال وجود دارد که این جریان‌های گدازه‌ای در نقاط دیگری از این سیاره سرخ وجود داشته باشد.