به‌نظر می‌رسد یکی از محورهای مذاکرات آینده ایران و گروه 1+5 همان طرح موسوم به گام به گام باشد که روسیه مدتی پیش برای برون رفت از بن بست مذاکرات هسته‌ای مطرح کرده بود. در این باره با مهدی سنایی رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران- روسیه گفت‌وگو کرده‌ایم:
- آیا طرح‌گام به گام می‌تواند مبنای مذاکرات ایران و 1+5 قرار بگیرد؟
در واقع بزرگ‌ترین ویژگی طرح گام به گام این است که بن بست موجود در مذاکرات را برطرف می‌کند. در مذاکراتی که تا به حال صورت گرفته است از یک طرف ایران بر حق مسلم هسته‌ای خود تاکید می‌کند و در هیچ شرایطی هم حاضر نیست که از حقوق هسته‌ای خود عقب نشینی کند اما 1+5 همچنان بر سیاست ناکارآمد چماق و هویج تاکید می‌کند یعنی همزمان هم مذاکرات را می‌خواهد انجام دهد هم تحریم‌ها را پیش ببرد.
از طرف دیگر به بهانه عدم‌اعتماد و ضرورت ایجاد اعتماد 1+5 از ایران می‌خواسته که غنی‌سازی را متوقف کند درحالی‌که اعتماد یک موضوع طرفینی است. ویژگی طرح گام به گام این است که این مسائل را برطرف می‌کند. اولا بحث توقف غنی‌سازی در آن مطرح نیست و در نهایت هم گام‌های آخر به رفع تحریم‌ها و برداشتن تحریم‌ها از ایران منجر می‌شود. در شرایط حاضر اروپا مایل به تداوم مذاکرات است و ایران هم که هیچ منعی برای تداوم مذاکرات نمی‌دیده طبیعتا در چارچوب مناسب برای مذاکرات اعلام آمادگی کرده است و طرح گام به گام می‌تواند مبنای مذاکرات باشد.
- چرا غربی‌ها نسبت به طرح گام به گام روسیه خیلی تمایل نشان نمی‌دهند؟
عدم‌استقبال غرب از طرح گام به گام مثل عدم‌استقبال‌شان از طرح‌های روسیه و چین برای حل مسائل سوریه است. به هر حال آمریکا و شرکای اروپایی‌اش نسخه خاص خودشان را برای کشورهای مختلف می‌پیچند و نیت خودشان را امنیت جهانی تصور می‌کنند و درصدد دیکته کردن شرایط خودشان هستند.
- آیا تاکید بیش از حد بر این طرح درست است؟
به هر حال روسیه هم منافع خودش را پیش می‌برد و در این موضوع شکی نیست با نگاه به منافع ملی خودش به مسائل ایران ورود پیدا می‌کند اما در مجموع حضور روسیه در مباحث ایران حضور نامفیدی نبوده است. روسیه هم در زمینه فشارهایی که به ایران وارد می‌شود نقش تعدیل‌کننده داشته و هم در دراز مدت روابطش با ایران می‌تواند شکل راهبردی پیدا کند و منافع متقابل بیشتری برای هر دو کشور داشته باشد؛ هر چند ما حفظ تنوع در سیاست خارجی را نباید فراموش کنیم.
