البته این دلیلی بر تخطئه زحمات اندیشمندان علوم اجتماعی و حقوق نبوده و عالمانی که به‌دنبال پیدا کردن راه برون رفت از مشکلات بشری‌اند اهل درودند و سلام؛ ولی جست‌وجوهای پراکنده در منابع دینی و ادبی به من نشان داد که شاعر پارسی گوی چقدر بجا فرموده که «آب در کوزه و ما تشنه لبان می‌گردیم». یکی از این مصادیق آیات 19 الی 34 سوره مبارکه معارج قرآن کریم است. آنجا خداوند به ویژگی‌های اصلی و اساسی انسان پرداخته و علت رفتارها و حرکات او را شرح می‌دهد و در نهایت به خصائل رستگاران می‌پردازد. بدیهی است که جامعه متشکل و ساخته شده از این فرشتگان زمینی چه مدینه فاضله و بهشتی خواهد بود و این نکات باید سرلوحه برنامه‌ریزی سیاستگذاران، مدیران و مردم قرار گیرد.
خداوند در آیات مورد اشاره می‌فرمایند: حقا انسان به غایت «حریص» و «کم‌طاقت» آفریده شده است. چون او را ضرر و آسیب رسد، سخت بی‌تاب و چون خیری بدو رسد، سخت بخیل و نابخشنده است، مگر نمازگزاران. و برای اینکه مخاطب کلام، نمازگزاری را فقط به ظاهر عمل عبادی تعبیر نکند، ویژگی‌های امت نمازگزار را توضیح داده و بدین شرح شاخص‌سازی می‌کند: آنان کسانی‌اند که 1- بر نماز و ارتباط خود با خدا پایدارند، 2- از اموالشان سهمی برای محرومان جامعه مشخص می‌کنند، 3- به حساب و کتاب آخرت ایمان داشته و از پروردگارشان پروا دارند، 4- بر شهوات خویش حاکمند، 5- به امانات و عهدهای خود پایبندند و 6- بر شهادت‌های خود استوارند.
یک نگاه گذرا به این آیات به ما می‌گوید که بی‌شک دلیل بسیاری از کجروی‌ها و هنجارشکنی‌ها در جامعه، همین کم‌طاقتی و حریص بودن افراد است. همانطور که پروین اعتصامی می‌گوید: اگر هر لحظه سر جوید کلاهی/ زند طبع زبون هر لحظه راهی.
پس برای هم آغوش شدن با جامعه مقصد انبیای الهی باید مؤلفه‌های حرص و کم‌طاقتی را که خمیرمایه تجاوز به حقوق دیگران و خود و خدا هستند، کنترل کنیم و شاخص‌های نمازگزاری واقعی را در تربیت عملی جامعه توسعه و ترویج دهیم.
رئیس مرکز اطلاع رسانی و ارتباطات ناجا
