یکشنبه ۲۷ شهریور ۱۳۹۰ - ۱۸:۳۰
۰ نفر

مراد عنادی* نشست‌های سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد فرصتی برای اعضای این سازمان محسوب می‌شود تا مهم‌ترین چالش‌های فراروی جامعه جهانی به‌طور دسته‌جمعی مورد توجه قرار گیرد و برای آنها راهکارهایی پیدا شود.

مراد عنادی

اما شصت‌وششمین نشست سالانه مجمع عمومی از حساسیت بیشتری به ویژه برای جهان اسلام برخوردار است. این حساسیت از یکسو به روند تحولات پرشتاب در برخی کشورهای عربی خاورمیانه بازمی‌گردد که همانا از آن با عنوان بیداری اسلامی یاد می‌شود و از سوی دیگر به تقاضای عضویت فلسطینی‌ها از سازمان ملل متحد بازمی‌گردد که از مدت‌ها قبل موجب نگرانی و هراس رژیم اسرائیل شده است تا جایی که به‌صراحت اعلام کرده‌اند از آمریکا خواهند خواست با چنین تقاضایی مخالفت کرده و آن را وتو کند.

برخلاف رژیم صهیونیستی که از سال1948 در سایه حمایت آمریکا، فرانسه و انگلیس از اعضای دائم شورای امنیت بلافاصله به عضویت سازمان ملل متحد درآمده، فلسطینی‌ها به‌رغم اینکه قربانی جنایات اسرائیل شده و سرزمین‌شان اشغال شده است تاکنون برای عضویت در سازمان ملل متحد با مانع بزرگی به نام حق وتوی آمریکا روبه‌رو بوده‌اند.

در پی حمایت کشورهای اسلامی و عربی و جنبش عدم تعهد از مبارزات فلسطینی‌ها و به‌رغم ناخرسندی آمریکا و اسرائیل در سال1974 سازمان آزادیبخش فلسطین به عنوان عضو ناظر در مجمع عمومی سازمان ملل متحد پذیرفته شد. در گام بعدی در سال1998 مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اکثریت آرا موقعیت‌ هیأت ناظر فلسطین را تا حد ابرناظر ارتقا داد. قطعنامه مجمع عمومی که با 124رأی مثبت و 4رأی منفی ازجمله آرای آمریکا و اسرائیل و 10 رأی ممتنع به تصویب رسید وضعیت منحصر به فردی به هیأت ناظر فلسطینی بخشید. اما موضوع سال‌جاری متفاوت است چراکه فلسطینی‌ها تلاش می‌کنند به عنوان کشوری مستقل به یکصدونودوچهارمین عضو سازمان ملل متحد تبدیل شوند.

با توجه به موج بیداری اسلامی به‌نظر می‌رسد فلسطینی‌ها از موقعیت مناسبی برای پیوستن به سازمان ملل متحد برخوردار هستند و با وجود این نگرانی اصلی به آیین پذیرش در سازمان ملل متحد برمی‌گردد که ممکن است کار فلسطینی‌ها را دشوار سازد. براساس مقررات منشور ملل متحد (بند 2ماده4) پذیرش در سازمان ملل متحد با توصیه شورای امنیت به مجمع عمومی و تصویب این مجمع صورت می‌گیرد.

نکته مهم اینکه به لحاظ تفسیر حقوقی لفظ توصیه در ماده مذکور دارای بار معنایی فراتر از توصیه است؛ به‌عبارتی بهتر منظور از توصیه یک رأی و نظر مشورتی ساده که فاقد ارزش حقوقی باشد نیست بلکه دقیقا به معنای تصمیم است، خصوصا اینکه برای بررسی عضویت اعضای جدید روش رأی‌گیری در شورای امنیت شیوه اکثریت کیفی است که این روش به معنای برخورداری اعضای دائم شورای امنیت از حق وتو است، بدین‌ترتیب چنان‌که آمریکا مخالفت نماید در آن صورت تقاضای عضویت فلسطینی‌ها برای پیوستن به سازمان ملل متحد وتو شده و عملا کار به مجمع عمومی کشیده نمی‌شود. اما چنان‌که توصیه شورای امنیت مثبت باشد در آن صورت با اکثریت دو سوم آرای موافق اعضای مجمع عمومی درخواست عضویت پذیرفته شده و کشور مستقل فلسطینی متولد می‌شود.

صرف‌نظر از این مقررات منشور که به‌علت حق‌وتو آمیخته به اغراض سیاسی می‌شود به نظر می‌رسد جامعه جهانی به فلسطینی‌ها به عنوان ملتی مبارز و مستقل می‌نگرد که از شایستگی‌های لازم برای عضویت در سازمان ملل متحد برخوردار هستند و این موضوع پیشاپیش و قبل از شروع به کار شصت‌وششمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مواضع و دیدگاه‌های نزدیک به 140کشور عضو سازمان ملل متحد کاملا آشکار شده است، باوجود این طبق مقررات باید منتظر تصمیم مبتنی‌بر مقررات منشور ملل متحد در این زمینه ماند تا سرنوشت عضو جدید سازمان ملل متحد پس از سودان‌جنوبی که به‌تازگی به جمع 192 کشور عضو سازمان ملل پیوست نیز روشن شود.

* کارشناس سیاست خارجی

کد خبر 145980
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز