پیامدهای درخواست فلسطینیان در سازمان ملل

 در این رابطه و آینده آن با سیدمحی الدین ساجدی، کارشناس مسائل خاورمیانه گفت‌وگو کرده‌ایم.

طرح محمود عباس چه تغییری در وضعیت فلسطین در مقابل رژیم صهیونیستی می‌تواند به‌وجود آورد؟

آینده این اقدام و نتیجه آن برای ملت فلسطین هنوز مورد اختلاف بسیاری از جمله خود فلسطینی‌ها قرار دارد. درصورت درخواست برای به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین 2 حالت به‌وجود خواهد آمد، درحالت اول شورای امنیت سازمان ملل متحد اجازه عضویت کامل و تمام‌عیار این کشور را می‌دهد که با توجه به وتوی آمریکا احتمال این مسئله بسیار کم است. حالت دوم رجوع تشکیلات خودگردان به مجمع عمومی سازمان ملل خواهد بود و به احتمال زیاد در آنجا اکثریت همراه آنها خواهد بود.

در این وضعیت فلسطین از موجودیت ناظر کنونی به کشور ناظر تبدیل خواهد شد. اگر کشور فلسطین به عضویت مجمع عمومی درآید وضعیتی پیش می‌آید که در آن رژیم صهیونیستی به‌عنوان عضو دیگر این سازمان بخشی از کشوری دیگر را در اشغال خود دارد. این مسئله سازمان ملل متحد را از لحاظ قانونی ملزم به دخالت در آن می‌کند و حالت نادری اتفاق می‌افتد که عضوی از سازمان ملل کشور دیگر عضو این سازمان را به اشغال خود درآورده است.

آمریکا تا به حال حتی به اتحادیه اروپا حق دخالت در موضوع فلسطین و مدیریت آن را نداده است. مداخله سازمان ملل به همین خاطر شاید شکسته شدن انحصاری به حساب آید که آمریکا مدت‌هاست در قضیه فلسطین اعمال می‌کند. فلسطینی‌ها ممکن است با استفاده از این مسئله بتوانند موضوع را به دادگاه لاهه یا مجامع بین‌المللی دیگر بکشانند.

• واقعاً سازمان ملل به‌صورت عملی اقدامی در این رابطه خواهد کرد؟

واقعیت این است که اسرائیل حدود ۲۲ سال جنوب لبنان را در اشغال خود داشت و لبنان هم از سال‌های پیش عضو کامل و تمام‌عیار سازمان ملل متحد بوده است ولی این سازمان برای وادار کردن اسرائیل به عقب‌نشینی از جنوب لبنان هیچ اقدامی نکرد. عقب‌نشینی رژیم‌صهیونیستی تنها به دست مقاومت و مردم لبنان صورت گرفت. اسرائیل همچنین چندین دهه است که بلندی‌های جولان متعلق به سوریه را در اشغال خود دارد و باز هم سازمان ملل متحد هیچ اقدامی در این رابطه انجام نداده است. صرف اینکه کشور فلسطین تشکیل شود به معنای تغییر وضعیت مردم فلسطین نخواهد بود.

• برخی گروه‌های فلسطینی مانند حماس و جنبش جهاد اسلامی با این اقدام مخالف هستند. علت آن چیست؟

محمود عباس در‌واقع با این حرکت ۸۰ درصد از سرزمین فلسطین را به اسرائیلی‌ها واگذار می‌کند و فقط به ۲۰ درصد آن (کرانه باختری و نوار غزه) بسنده می‌کند. زمانی که کشور فلسطین تشکیل شود آوارگان فلسطینی سرنوشت‌شان نامشخص خواهد شد. کسانی که در اراضی ۱۹۴۸ ساکن بودند و به کشورهای دیگر آواره شدند، دیگر امید خود را برای بازگشت از دست خواهند داد.

علاوه بر این اگر کشور فلسطین به‌صورت مستقل و تمام‌عیار تشکیل شود یک تیراندازی از داخل خاک این کشور در چارچوب مقاومت ضد‌صهیونیستی به‌عنوان عمل خصمانه از نظر حقوق بین‌الملل تلقی خواهد شد. سرنوشت سازمان آزادیبخش فلسطین هم با این اقدام در هاله‌ای از ابهام قرار خواهد گرفت و مسئله فلسطین به‌عنوان سرزمین اشغال شده به موضوع سرزمین مورد مناقشه بین‌المللی تبدیل خواهد شد.