اما ساخت مجموعه گردشگری در این روستا، نام آن را بر سرزبان‌ها انداخت. این مجموعه 27خردادماه امسال میزبان مراسم روز جهانی مقابله با بیابانزایی بود. سال گذشته روز مقابله با بیابانزایی در کویر میقان اراک برگزار شد. در آن روز، همزمان با برگزاری مراسم، وزش باد جایگاه مدعوین را آکنده از گردوغبار کرده بود تا شرکت‌کنندگان در مراسم به‌ویژه آنهایی که از پشت میز برای بیابان و بیابانزایی نسخه می‌پیچند، گوشه‌ای از معضل گردوغبار را تجربه کنند. مراسم امسال اما در مجموعه‌ای
سنتی -گردشگری برگزار شد.
در این مراسم علاوه بر سخنرانان از پیش تعیین شده، سیدهادی اشرف واقفی مدیر مجموعه گردشگری متین‌آباد - خارج از برنامه-به جایگاه آمد تا در چند عبارت کوتاه اما عبرت‌آموز ضرورت مقابله با بیابانزایی را یادآور شود. شاه‌بیت سخنان واقفی این جمله بی‌پیرایه بود: «کویر بدون عشق، آباد نمی‌شود»؛ عبارتی که واقفی هنگام ادای آن ناگزیر به مکثی کوتاه شد تا تأثر خود را پنهان کند؛ با این همه اشک‌های او از چشم بسیاری از شرکت‌کنندگان پنهان نماند. او از مسئولان خواست «برای جلوگیری از مهاجرت روستاییان هم که شده مهار بیابانزایی را جدی بگیرند» و برای آنکه نشان دهد تا چه اندازه دل در گرو آبادی و آبادانی کویر دارد، از همان تریبون اعلام کرد که «مسئولان می‌توانند از این مجموعه (مجموعه گردشگری متین‌آباد) به‌طور مجانی برای تمام نشست‌های مرتبط با بیابان و بیابانزایی و رفع مشکلات کشاورزی و روستاییان استفاده کنند».
مراسم امسال یک غایب بزرگ داشت و آن کسی نبود جز وزیر جهاد کشاورزی؛ مقامی که می‌توانست حضورش وزن بیشتری به مراسم بدهد و به اهمیت مقابله با بیابانزایی بیفزاید اما امسال نیز همچون سال گذشته در مراسم حاضر نشد و آنگونه که معمول است به ارسال پیامی برای مراسم بسنده کرد؛ پیامی که خوانده نشد. نماینده مقیم سازمان ملل متحد در ایران هم به بهانه مشغله فراوان عذر تقصیر خواسته و ترجیح داده بود متن سخنرانی‌‌اش را دکتر فردوسی قرائت کند. در متن پیام نماینده مقیم سازمان ملل متحد در ایران آمده بود: «امسال روزجهانی مقابله با بیابانزایی را با شعار«جنگل‌ها ضامن بقای مناطق خشک» برگزار می‌کنیم و این درحالی است که مجمع عمومی سازمان ملل سال‌جاری میلادی را سال بین‌المللی جنگل نام نهاده است.»
تهدیدات زیست‌محیطی در ایران جدی است
خانم کنسوئلو ویدال با اشاره به اینکه ایران در میان آسیب‌پذیرترین نقاط جهان از نظر بیابانزایی قرار دارد، برگزاری مراسم روز جهانی مقابله با بیابانزایی را نیز نشانه توجه جمهوری اسلامی ایران به این امر دانسته و یاد آور شده بود: «در برنامه پنجم توسعه کشور برای سال‌های 1390 تا 1394 مقابله با بیابانزایی از اولویت جدی برخوردار شده است. در راستای این اولویت، برنامه 5 ساله آتی فعالیت‌های سازمان ملل در ایران که هم‌اکنون مراحل نهایی تدوین آن در حال تکمیل است، به‌طوری جدی بر همکاری در زمینه محیط‌زیست و منابع طبیعی تمرکز یافته و نوید گسترش همکاری در این عرصه‌ها را می‌دهد.»
در بخش دیگری از پیام نماینده مقیم سازمان ملل متحد آمده بود: «تهدیدهای زیست‌محیطی جدی هستند و منطقه‌ای که ما در آن زندگی می‌کنیم(ایران) بیش از پیش و فراتر از بسیاری نقاط دیگر جهان در برابر این تهدید‌ها آسیب‌پذیر است. این شرایط جایی برای آسوده‌خیالی باقی نمی‌گذارد. هم‌اکنون آثار خشکسالی و گرمایش زمین در منطقه ما (ایران) محسوس است. عدم‌مدیریت پایدار منابع آب، خاک، پوشش گیاهی و تنوع زیستی تأثیرات این پدیده‌ها را دوچندان می‌کند. از میان‌رفتن جنگل‌های مناطق خشک، فرسایش خاک، تخریب مراتع، آلودگی آب‌ها و کاهش سطح سفره‌های زیرزمینی از جمله مسائلی هستند که با آن درگیر هستیم و باید مورد توجه جدی قرار گیرند.»
اکوسیستم‌های مناطق خشک بیش از گذشته در خطرند
نماینده سوری‌تبار فائو در ایران نیز در این مراسم، ابتدا به اختصار به پیشینه مهار بیابانزایی در ایران اشاره کرد، سپس با این عبارت سخنان خود را پی گرفت: «فقر و فقدان فرصتهای اجتماعی و اقتصادی، جمعیت روستایی را وادار به بهره‌برداری بیش از حد از منابع آسیب‌پذیر خود می‌کند. قطع بی‌رویه درختان و محو جنگل‌ها توسط بخش خصوصی جهت ساخت‌وساز، برداشت ناپایدار چوب به‌عنوان سوخت و چرای بی‌رویه از رخدادهای شایع در ایران است و در عین حال کمبود منابع آبی کافی از توسعه کاشت درختان در مناطق خشک جلوگیری می‌کند، تغییرات آب و هوا، فشار بیشتری وارد می‌کند و آسیب‌پذیری مردم، اکوسیستم‌های جنگلی و گونه‌های زنده در این مناطق خشک را تشدید می‌کند.»
نورالدین مونا با اشاره به تجارب فائو در زمینه مقابله با بیابانزایی و پیشروی شن، به آمادگی این نهاد بین‌المللی برای پاسخگویی به چالش‌های موجود در زمینه بیابانزایی تأکید کرد و گفت: «در همین راستا، اخیرا تسهیلات زیست‌محیطی جهانی (جف) با مشارکت فائو، سازمان جنگل‌ها و مراتع و آبخیزداری و دیگر مؤسسات کشاورزی مرتبط، پروژه‌ای جامع را تصویب کرده که رویکرد آن، اقدامات مشارکتی یکپارچه مدیریت پایدار جنگل‌ها و اراضی را در حوزه آبخیزداری 2 استان هدف (خراسان جنوبی و کرمان) ترویج می‌دهد و ظرفیت‌های ملی و محلی برای حمایت از اجرای گسترده این اقدامات را در سراسر مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران افزایش می‌بخشد.»
تدوین 10 پروژه بین‌المللی بزرگ
رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور ، هنگامی که برای ادای سخنرانی در جایگاه قرار گرفت به شعار امسال روز جهانی مقابله با بیابانزایی (جنگل‌ها ضامن بقای مناطق خشک) اشاره کرد و گفت: «در حال حاضر، پوشش جنگلی حدود 18درصد از مناطق خشک که قریب به 2میلیارد نفر از جمعیت جهان را در خود جای داده به‌خصوص در مواجهه با عواملی همچون تغییرات آب و هوایی وابسته به احیا، توسعه و نحوه مدیریت جنگل‌های خشک و نیمه خشک است.»
علی سلاجقه در بخش دیگری از سخنان خود افزود: «در جمهوری اسلامی ایران نیز که حدود 85درصد سطح آن را مناطق بیابانی به‌خود اختصاص داده است، سازمان جنگل‌ها و مراتع و آبخیزداری به‌عنوان یک وظیفه حاکمیتی حفظ، احیا، توسعه و بهره‌برداری از این منابع را بر‌عهده دارد. این سازمان توانسته است با 1/2میلیون هکتار نهال‌کاری، 4/6دهم میلیون هکتار بذرپاشی و 235 هزار هکتار مالچ پاشی در مناطق بیابانی بیش از 5/2میلیون هکتار جنگل دست‌کاشت ایجاد کند.»
وی در ادامه به بستر‌سازی سازمان جنگل‌ها برای ایجاد مشارکت مردمی در طرح‌های مقابله با بیابانزایی اشاره کرد و گفت: «سپردن کارها به مردم، رویکردی است که سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور با هدف ارتقای فرهنگ منابع طبیعی در دستور کار قرار داده و یکی از اولویت‌های این سازمان است.»
سلاجقه در زمینه همکاری‌های بین‌المللی نیز از سازمان متبوع خود به‌عنوان یکی از دستگاه‌های موفق کشور در اجرای پروژه‌های بین‌المللی یاد کرد و افزود: «این سازمان از طریق تعامل با وزارت امورخارجه و آژانس‌های تخصصی بین‌المللی
و زیر برنامه عمران ملل متحد(UNDP) و برنامه تغذیه سازمان خواربار کشاورزی(فائو) موفق به تدوین 10 پروژه بین‌المللی بزرگ در بخش منابع طبیعی شده است.»
در پایان مراسم، پروتکلی به امضای رئیس سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور و نماینده فائو رسید که براساس آن قرار است طی 5 سال، بزرگ‌ترین پروژه کنترل فرسایش بادی و مقابله با بیابانزایی با مشارکت مردمی در خراسان جنوبی و کرمان و در عرصه‌ای به وسعت 700هزار هکتار به اجرا درآید. هزینه این پروژه 11میلیون دلار اعلام شده که 30درصد آن را فائو تأمین می‌کند.
