خرمشهر امروز نشانی از عروس خوزستان ندارد. هنوز جای زخم‌های جنگ را می‌توان بر در و دیوار این شهر مشاهده کرد؛ زخم‌هایی که هرچه می‌گذرد کهنه‌تر می‌شوند و گویی اراده‌ای هم برای درمان آن نیست. 2سال پیش و در آستانه انتخابات دهمین دوره ریاست‌جمهوری، در سوم خرداد و سالروز آزادسازی خرمشهر احمدی‌نژاد در یک حرکت نمادین خودش را به عنوان فرماندار شهر خرمشهر معرفی کرد؛ با این حال خرمشهر هنوز خونین شهر است. در همین رابطه پای صحبت‌های مصطفی مطورزاده، نماینده مردم خرمشهر در مجلس شورای اسلامی نشسته‌ایم.
- خرمشهر در جنگ تحمیلی نقش تعیین‌کننده‌ای داشت. اهمیت خرمشهر به چه دلیل بود؟
اول اجازه می‌خواهم یک نکته‌ای را یادآوری کنم. متاسفانه آن چیزی که دارد از تاریخ حذف و کم‌کم به فراموشی سپرده می‌شود، مقاومت دلیرانه 40روزه مردم خرمشهر در ابتدای جنگ تحمیلی و تجاوز عراق است. اگر این مقاومت نبود چه بسا صدام به هدف خود که فتح 3روزه خوزستان بود می‌رسید. اما در شرایطی که دولت و نیروهای مسلح ما آمادگی ورود به یک جنگ بزرگ مانند جنگ 8ساله را نداشتند، این مردم خرمشهر بودند که با دست خالی و با قربانی کردن جوانان رشید و فداکار خودشان و با کمک تکاوران نیروی دریایی ارتش جمهوری‌اسلامی که در اینجا جا دارد یاد و خاطره این شهیدان گرامی داشته شود، خدمت بزرگی به کشور کردند؛ به طوری که پس از 6روز مقاومت در ابتدای جنگ و در مهرماه سال 1359 حزب بعث عراق با اذعان به مقاومت بزرگ مردم خرمشهر تن به قبول آتش‌بس داد؛ البته تحت شرایطی که به نفع کشور نبود. منتها این اعلام آمادگی برای پایان دادن به تهاجمات، نشان‌دهنده این است که نیروهای متجاوز با دیوار مقاومت و ایثار مردم خرمشهر مواجه شدند.
- خرمشهر قبل از جنگ عروس خوزستان خوانده می‌شد. الان پس از 30سال از آزادسازی، این شهر چه وضعیتی دارد؟
همانگونه که فرمودید خرمشهر جزو معدود شهرهای کشور ایران بوده که تقریبا از مزیت‌های زندگی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی قابل قبولی برخوردار بوده اما با تجاوز دشمن بعثی، تمام این زیرساخت‌ها و امکانات از بین رفت و شهر کاملا با خاک یکسان شد و به گونه‌ای عمل کردند که آثاری از شهر خرمشهر روی نقشه جغرافیایی کشور باقی نماند و آن را به تلی از خاک مبدل کردند. الان بعد از گذشت حدود 23سال از پایان جنگ تحمیلی و بازگشت مردم خرمشهر علاوه بر اینکه اقدامات بسیار خوبی صورت گرفته و به هر حال حضور جمعیت 185هزارنفری در خرمشهر حکایت از انجام اقدامات موثر خدماتی و عمرانی دارد، با این حال خرمشهر فعلی با خرمشهر نیمه اول سال 1359 هنوز فاصله بسیار زیادی دارد و انتظار مردم خرمشهر از ملت ایران و سایر دستگاه‌ها این است که هر آنچه در توان دارند با یک بسیج ملی، خرمشهر را به نحو احسن بازسازی کنند؛ بازسازی‌ای که درخورشأن و منزلت مردم خرمشهر، شهیدانی که در خرمشهر شهید شدند و رزمندگانی باشد که با ایثارگری و مقاومت و دلاوری با فتح خرمشهر، مایه مسرت همه ملت ایران و امام راحل (ره) را فراهم کردند. متاسفانه در حال حاضر خرمشهر از آن وضعیت فاصله دارد و امیدواریم همه متوجه باشند که خرمشهر پایتخت ارزش‌ها، ایثار، شهادت، یادگار شهدا و رزمندگان است و این وضعیت حاکم بر خرمشهر، وضعیتی نیست که متناسب با نام و آوازه خرمشهر باشد.
- جنگ غیر از ویرانی چه تاثیرات دیگری روی خرمشهر داشته است؟
جنگ غیر از ویرانی اولا آثار روحی و روانی بسیار نامطلوبی بر مردم خرمشهر گذاشته و امروز نسلی که آغاز جنگ را به یاد دارند هر کدام با ناملایمات روحی و روانی مواجهند و اگر انصافی باشد برای همه سکنه خرمشهر باید کارت جانبازی روحی و روانی صادر شود. مطلب دیگر این است که در اثر مهاجرت بیش از 10ساله مردم خرمشهر، خرمشهری که شهری یکدست و دارای فرهنگ و آداب و رسوم یکسان مبتنی بر باورهای دینی بود، دچار چندگانگی فرهنگی شده و از همه مهم‌تر اینکه جنگ، خرمشهر را از یک بندر درجه یک کشور به یک بندر دست‌چندم تبدیل کرد و جایگزین‌های بسیاری در طول جنگ تحمیلی برای خرمشهر به وجود‌آمد. از بین رفتن اسناد، هویت و مدارک مردم خرمشهر نیز آسیب دیگری است که خرمشهر از جنگ دید و مشکلاتی را به لحاظ شناسایی املاک و مستغلات و اسناد هویتی مردم به وجود آورد. مردم 17روستای خرمشهر در نوار مرزی هم تاکنون به دیار خودشان بازنگشته‌اند و در شهر ساکن شده‌اند در حالی که روستاها هنوز متروکه و خالی است و به هر حال شکافی اجتماعی و یک گسست فرهنگی- اقتصادی در این شهر به وجود آمد.
- چرا در این مدت بازسازی کامل صورت نگرفت؟
یکی از حوادث بسیار تلخ بعد از پایان جنگ تحمیلی در خرمشهر موضوع اعلام پایان بازسازی مناطق جنگ‌زده بود. متاسفانه با اعلام پایان بازسازی مناطق جنگ‌زده در سال 1375، افکار، برنامه‌ها و دیدگاه‌های مسئولان و برنامه‌ریزان کشور با این بهانه که بازسازی تمام شده از خرمشهر به عنوان یک شهر بزرگ که در اثر جنگ کاملا ویران شده بود منحرف شد و فکر می‌کنم که بدترین اتفاقی که پس از جنگ تحمیلی برای مردم خرمشهر به وقوع پیوست، همین اعلام پایان بازسازی بود که روی ویرانه‌هایی صورت گرفت که حکایت از زخم‌های چرکینی دارد که بر تن رنجور و پایدار خرمشهر باقی مانده است.
- یعنی معتقدید که مسئولان اهتمام جدی‌ای به بازسازی این شهر نداشتند؟
از باب من لم یشکر المخلوق، لم یشکر الخالق، انسان باید منصفانه و منطقی با این قضیه برخورد کند، بنابراین اینکه اعلام کنیم هیچ کاری صورت نگرفته خلاف منطق و انصاف است. منتها فاصله خرمشهر فعلی با خرمشهر 1359 بسیار زیاد است. استحضار دارید که الان چهره شهرهای ما از سال 59 تاکنون آن‌قدر تحول یافته و پیشرفته کرده که بعضی از شهرها برای افرادی که چند سال به آنها سرنزده باشند، کاملا چهره جدید و ناشناخته‌ای دارند. با وجود اینکه تمام شهرهای ما پیشرفت کرده‌اند مردم شهر خرمشهر آرزویشان این است که به سال 1359 یعنی قبل از جنگ برگردند و خرمشهر سال 59 را داشته باشند، در حالی که در این مدت همه شهرهای ما پیشرفت کرده‌اند. این‌آرزوی مردم خرمشهر حکایت از این دارد که خرمشهر فعلی با خرمشهر گذشته فاصله بسیار زیادی دارد.
- خردادماه سال 88آقای احمدی‌نژاد اعلام کردند که خودشان فرمانداری خرمشهر را برعهده می‌گیرند. این اتفاق چقدر موثر بوده؟
ایشان بالاخره یک تعارفی کردند. الان فرماندار کس دیگری است.
