دوره‌های مفرغ، مس و آهن از جمله این اعصار تاریخی هستند اما اختراع پلاستیک در سال‌های سده بیستم سبب شد تا وسیله‌ای ارزان‌تر دراختیار انسان برای مصارف خانگی قرار گیرد. از این زمان به بعد تحولی جدی در صنایع ایجاد شد.اما پلاستیک به‌رغم مس و آهن و چدن در معرض آسیب‌دیدن و سوراخ شدن قرار دارد و پس از خرابی، دیگر قابل استفاده نخواهد بود و درصورت آسیب‌دیدگی، تنها راه، تحویل لوازم و اسباب پلاستیکی معیوب به مراکز بازیافت است. پلاستیک در واقع عمری کوتاه‌تر از سایر مواد دارد.اخیرا اما اخباری انتشار یافته مبنی‌بر اینکه دانشمندان توانسته‌اند پلاستیکی تولید کنند که می‌تواند خود را ترمیم کند. برمبنای این اخبار ماده پلاستیکی جدید با قرار گرفتن در معرض نور معمولی ترمیم می‌شود.این ماده شگفت‌ا‌نگیز می‌تواند طول عمر و پایداری ده‌ها محصول پلیمری از لوازم خانگی گرفته تا قطعات دستگاه‌های پزشکی گرانقیمت را افزایش دهد.
یک پلیمر، مولکولی بزرگ است که ماکرومولکول نیز نامیده می‌شود و از واحدهای ساختاری یکسانی که از طریق پیوندهای شیمیایی به یکدیگر متصل هستند، ساخته شده است.
محققان دانشگاه کیس وسترن ریورز در کلیولند آمریکا مواد لاستیکی قابل ترمیمی را ابداع کرده‌اند که در ساخت آنها از مواد فلزی استفاده شده و می‌توانند نور ماورا بنفش را به‌خود جذب کرده و آن را به منبع گرمایی متمرکزی تبدیل کنند. در واقع این مواد می‌توانند تحت تابش نور معمولی تغییر ساختار داده و خود را به راحتی ترمیم کنند.چنین مواد هوشمندی با قدرت درونی خودترمیمی می‌توانند در بخش‌های حمل‌ونقل، ساختمان‌سازی، بسته بندی و بسیاری از کاربردهای دیگر مورد استفاده قرار گیرند.
تولید پلاستیک از ذرت و سایر گیاهان
پیش‌تر و به‌منظور اتخاذ تدابیری جهت جلوگیری از آلودگی بیش از حد محیط‌زیست، دانشمندان تحقیقات جالبی انجام داده بودند و موفق شده بودند پس از پایان تحقیقات خود پلاستیک‌هایی تولید کنند که از گیاهان ساخته شده‌اند. تولید موفقیت‌آ‌میز پلاستیک‌های سبز در گرو این است که محققان بتوانند با روش‌های باصرفه، بر موانع مصرف انرژی غلبه کرده و در عین حال نیز هیچ باری بر محیط‌زیست اضافه نکنند. تولید سنتی پلاستیک‌ها متضمن مصرف بسیار زیاد سوخت فسیلی است. خودروها، کامیون‌ها، هواپیماها و نیروگاه‌ها بیشتر از ۹۰ درصد از مواد تولیدی پالایشگاه‌ها را می‌بلعند، اما پلاستیک‌ها از بقیه آن استفاده می‌کنند، از همین رو و به‌منظور صرفه‌جویی در مصرف سوخت فسیلی و جلوگیری از افزایش بی‌اندازه گازهای گلخانه‌ای در سراسر جهان، محققان در شرکت کارگیل موفق به ساخت پلاستیکی موسوم به لاکتید از تبدیل شکل حاصل از ذرت و سایر گیاهان شدند.
در مرحله اول میکروارگانیسم‌ها شکر را به اسیدلاکتیک تبدیل می‌کنند و در مرحله بعدی، به‌طور شیمیایی مولکول‌های اسید لاکتیک به یکدیگر متصل می‌شوند تا زنجیره‌ای مشابه زنجیره پلی‌ا‌تیلن ترفنالات که پلاستیکی پتروشیمیایی است و در بطری نوشابه‌های خانواده و در الیاف لباس‌ها استفاده می‌شود، به دست‌آید. در واقع جست‌وجوی محصولات جدید از شکر ذرت، جزئی از فعالیت‌های طبیعی شرکت کارگیل بود که با استفاده از کارخانه‌های آسیاب مرطوب، دانه‌های ذرت را به محصولاتی از قبیل شربت با فروکتوز بالای ذرت، اسید سیتریک، روغن نباتی، بیواتانول و غذاهای حیوانات تبدیل می‌کند.
در سال۱۹۹۹ کارخانه‌های این شرکت ۳۹میلیون تن ذرت را فرایند کردند که این مقدار تقریباً ۱۵درصد کل برداشت ذرت آمریکا در آن سال بود. ابتدای سال ۲۰۰۰ مجموعه کارگیل- داو طرحی با سرمایه ۳۰۰میلیون دلار را به‌منظور تولید انبوه پلاستیک جدیدشان راه‌اندازی کرد.
پلاستیک
اما پلاستیک چیست و شیوه تولید سنتی آن چگونه است؟ پلاستیک به دسته‌ای از مواد مصنوعی یا نیمه‌مصنوعی می‌گویند که از فرایند بسپارش یا پلیمریزاسیون به‌دست می‌آید. پلاستیک‌ها دسته‌ای از بسپارهای افزایشی یا تراکمی هستند. پلاستیک‌ها را می‌توان به شکل‌های مختلف درآورد. عمدتاً پلاستیک‌ها را برای عرضه به بازار به مواد کمکی متعددی از قبیل مواد ضد‌بلوک، آنتی‌اکسیدان‌ها، عوامل ضدشکاف مانند پلی‌بوتادین‌ها، پایدارکننده‌های گرمایشی، لغزنده‌کننده‌ها و رنگ‌ها آغشته می‌کنند. پس از دفع پلاستیک به‌صورت زباله، هر یک از این مواد می‌توانند در اثر حرارت غذا با مواد غذایی وارد واکنش شیمیایی شوند.
بازیافت پلاستیک آسان است. پلاستیک‌ها فرمول‌های مختلفی دارند و باید قبل از بازیافت برای تولید محصولات جدید جدا شوند. پلاستیک‌های مخلوط می‌توانند بازیافت شوند اما به ارزشمندی پلاستیک‌های جدا شده نیستند، زیرا خواص فیزیکی پلاستیک‌های بازیافت شده ممکن است خیلی با هم فرق داشته باشد.
پلاستیک چگونه بازیافت می‌شود؟
برای بازیافت و تبدیل زباله پلاستیکی به پلاستیک‌های بازیافتی چندین مرحله وجود دارد:
1 - بازرسی: کارگران زباله‌های پلاستیکی را به‌منظور موادی مانند مثل سنگ، شیشه و پلاستیک‌های غیرقابل بازیافت در آنها بازرسی می‌کنند و پس از آن وارد دستگاه بازیافت می‌کنند.
2 - شستن و خرد کردن: سپس دستگاه پلاستیک‌ها را شسته و به قطعات کوچکی تکه می‌کند.
3 - شناور‌سازی در مخزن: اگر پلاستیک‌های بازیافتی با هم مخلوط شده باشند آنها را در مخزن، شناور‌سازی می‌کنند که در آن برخی از پلاستیک‌ها ته‌نشین و برخی دیگر شناور می‌شوند.
4 - خشک کردن: تکه‌های پلاستیک در خشک‌کن خشک می‌شوند.
5 - ذوب‌کردن: تکه‌های خشک شده پلاستیک به داخل قالب تزریق می‌شوند؛ جایی که گرما و فشار، پلاستیک را ذوب می‌کند. انواع مختلف از پلاستیک در دماهای مختلف ذوب می‌شوند.
6 - صاف کردن: پلاستیک مذاب با نیروی زیاد به داخل پرده‌های توری ریز ریخته می‌شود تا هر ماده آلوده‌کننده‌ای را که پس از فرایند شستن باقی مانده خارج کند. پلاستیک‌های مذاب سپس به شکل رشته در می‌آیند.
7 - گرانول شدن: رشته‌های سرد شده در آب سپس به شکل گرانول‌های مشابه و یک اندازه خرد می‌شوند.
شرکت‌های تولیدی گرانول‌های پلاستیکی را برای ساختن تولیدات جدید می‌خرند. پلاستیک‌های بازیافتی برای ساختن گلدان، الوار و صنایع فرش به‌کار می‌روند.
