جمهوریخواهان در انتخابات میان دوره‌ای کنگره توانستند با اختلاف بسیار زیادی اکثریت کرسی‌های مجلس نمایندگان را به دست بیاورند. در مجلس سنا هم اعضای این حزب هر چند نتوانستند اکثریت مطلق 60کرسی را به دست بیاورند اما کرسی‌های خود را در مقابل دمکراتها افزایش دادند تا حزب رئیس‌جمهوری آمریکا اکنون با اختلاف کمتری همچنان اکثریت را در این مجلس در دست داشته باشد.
پیروزی جمهوریخواهان در این انتخابات یک واقعه تاریخی در آمریکا به حساب می‌آید. جمهوریخواهان در این انتخابات توانستند بیش از 60 کرسی این مجلس را از دمکراتها بربایند که چنین تغییر و تحولی از سال 1948 تاکنون سابقه نداشته است. درحالی‌که جمهوریخواهان به 218 کرسی مجلس نمایندگان برای به دست گرفتن اکثریت آن احتیاج داشتند، براساس آخرین نتایج اعلام شده در انتخابات روز سه‌شنبه آنها توانستند از مجموع 435 کرسی مجلس نمایندگان 240 کرسی را به دست آورند.
در رای‌گیری برای یک سوم کرسی‌های مجلس سنا (37کرسی) هم براساس آخرین نتایج، جمهوریخواهان توانستند حداقل 6 کرسی را از نامزدهای دمکرات گرفته و فاصله خود را با حزب حاکم در این مجلس کم کنند. شکست نخوردن دمکراتها در این مجلس و در اختیار داشتن اکثریت با فاصله‌ای بسیار اندک تنها مرهمی بود که شاید روز گذشته باراک اوباما رئیس‌جمهوری این کشور را کمی آرام کرد.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که برای نخستین بار در 8 دهه گذشته مجلس نمایندگان و سنای آمریکا میان 2حزب اصلی صحنه سیاسی این کشور تقسیم می‌شود. اکنون جان بوهنر، نماینده جمهوریخواه از ایالت اوهایو جانشین نانسی پلوسی، رئیس دمکرات مجلس نمایندگان در 4سال گذشته خواهد شد. وی روز گذشته در جشن پیروزی حزب جمهوریخواه اعلام کرد که تلاش گسترده‌ای برای کاهش هزینه‌ها و تشکیلات دولت انجام خواهد داد؛ مسئله‌‌ای که بسیاری آن را نخستین تهدید جمهوریخواهان برای مقابله با طرح‌ها و فعالیت‌های اوباما می‌دانند.
جان بوهنر اعلام کرد که این پیروزی نشان‌دهنده رشد جنبش اعتراضی به سیاست‌های دولت به حساب می‌آید. وی گفت: مردم آمریکا پیام درستی را به رئیس‌جمهوری فرستادند. ما امیدواریم که رئیس‌جمهور اکنون به خواست مردم احترام بگذارد و به تغییراتی که آنها خواستارش هستند، پایبند باشد.
رئیس‌جمهوری آمریکا روز گذشته پس از مشخص‌شدن پیروزی جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان در تماسی تلفنی از جان بوهنر، رهبر جناح جمهوریخواه در این مجلس، خواست تا برای یافتن «زمینه‌های مشترک» با دولت تلاش کند. مسئله دشوار برای رئیس‌جمهوری آمریکا این بود که جمهوریخواهان حتی توانستند کرسی ایالت ایلینویز در مجلس سنا را که پیش از رفتن اوباما به کاخ سفید در اختیار وی بود، به دست بیاورند.
با وجود این، در ایالت نوادا هری رید، رهبر اکثریت دمکرات در مجلس سنا توانست با خوش‌شانسی در رقابتی سخت با شارون آنگل، کاندیدای محبوب تی‌پارتی(جنبش چای) پیروز شود تا همچنان در راس این مجلس باقی‌بماند. هر چند نامزدهای مهمی از جنبش چای رقابت را در ایالت‌های مختلف واگذار کردند اما این جنبش اکنون وزنه مهمی در صحنه سیاسی آمریکا به حساب می‌آید که تاثیر مهمی در این انتخابات داشت و دیگر هیچ کس نمی‌تواند از آن چشم‌پوشی کند.
در ایالت ویسکانسین، راس فینگلد، سناتور دمکرات که 3دوره در مجلس سنا حضور داشت رقابت را به رونالد جانسون، نامزد حزب جمهوریخواه باخت که ضربه سختی برای اوباما به‌ویژه در کمیته سیاست خارجی سنا به حساب می‌آید. راس فینگلد، در کمیته سیاست خارجی سنا وزنه‌ای مهم برای دمکراتها به حساب می‌آمد و نبود او می‌تواند مشکلات جدی‌ای برای دولت ایجاد کند.
همزمان با انتخابات میان دوره‌ای کنگره، انتخابات ایالتی و محلی برای انتخاب شماری از فرمانداران هم برگزار شد که نتایج آن باز هم حاکی از موفقیت نسبی حزب جمهوریخواه است. براساس آخرین نتایج اعلام‌شده، نامزدهای حزب جمهوریخواه در انتخابات فرمانداری‌ها توانستهاند فرمانداری حداقل 10 ایالت را از دست حزب دمکرات خارج کنند.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که تمامی فرمانداران جمهوریخواه که در این انتخابات شرکت داشتند، توانستهاند در مقام‌های خود ابقا شوند. به این ترتیب در مجموع اکنون جمهوریخواهان فرمانداری 27ایالت و دمکراتها فرمانداری 15 ایالت را در اختیار دارند.
با کاهش اکثریت حزب دمکرات در مجلس سنا و تبدیل این حزب به جناح اقلیت در مجلس نمایندگان، انتظار می‌رود که اوباما در 2سال باقیمانده از نخستین دوره ریاست‌جمهوری‌اش خود با دشواری‌هایی در زمینه تصویب برخی از لایحه‌های مورد نظر خود مواجه شود.
برخی از برنامه‌های باراک اوباما، از جمله لوایح مربوط به اصلاح ساختار خدمات درمانی در این کشور، با مخالفت شدید بسیاری از اعضای حزب جمهوریخواه مواجه بوده و نتیجه انتخابات اخیر می‌تواند پیگیری چنین برنامه‌هایی را به مخاطره اندازد.
به عقیده بسیاری، نارضایتی از عملکرد دولت اوباما، ادامه مشکلات اقتصادی، رقم بالای بیکاری و بی‌اعتمادی بیش از نیمی از جمعیت آمریکا به اصلاحات بیمه‌های درمانی باعث شده است تا در این انتخابات حزب حاکم با رای تنبیهی مردم روبه‌رو شود. نخستین دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما، 2سال دیگر به پایان می‌رسد و او بدون شک در این مدت نبرد سختی را برای باقی ماندن دوباره در کاخ سفید پیش رو خواهد داشت.
برنده‌ها و بازنده‌های انتخابات
برنده‌ها
- جان بوهنر: وی که پیش از این رهبر اقلیت حزب جمهوریخواه در مجلس نمایندگان بود اکنون به احتمال زیاد با پیروزی جمهوریخواهان جایگزین نانسی پلوسی دمکرات به‌عنوان رئیس این مجلس خواهد شد.
- تی‌پارتی(جنبش چای): این جنبش اعتراضی به سیاست‌های دولت با انتخابات به یک وزنه مهم در صحنه سیاست آمریکا تبدیل شد. نامزدهای این جنبش کرسی‌های مختلفی در مجلس نمایندگان و سنا به دست آوردند و فرمانداری ایالت کارولینای جنوبی هم به نامزد این جنبش رسید.
- مارکو روبیو: نامزد مورد حمایت تی‌پارتی نه تنها توانست برای به دست آوردن کرسی ایالت فلوریدا در مجلس سنا رقیب دمکرات خود را شکست دهد بلکه چاری کریست ستاره جمهوریخواهان در این ایالت را هم پشت سر گذاشت.
- هری رید: این عضو کهنه‌کار حزب دمکرات توانست در رقابتی سخت شارون آنگل، نامزد مورد حمایت تی‌پارتی را شکست دهد تا دمکراتها هم دلیلی برای شادی داشته باشند.
بازنده‌ها
- مدیران شرکت‌های تجاری ثروتمند: با وجود صرف هزینه زیاد، مدیران ارشد شرکت‌های بزرگی مانند ای‌بی، هیولت پاکارد نتوانستند در ایالت‌های کالیفرنیا و کانتی‌کات به پیروزی برسند.
- حامیان مصرف مواد‌مخدر: همه‌‌پرسی برای قانونی شدن مصرف ماری‌جوانا در ایالت کالیفرنیا با رای منفی مواجه شد.
- نامزدهای مهم حزب دمکرات: بسیاری از نام‌های مشهور و نامزدهای مهم حزب دمکرات در انتخابات شکست تلخی را تجربه کردند؛کسانی که خیلی‌ها هیچ وقت باخت‌شان را تصور نمی‌کردند.
