همشهری آنلاین - گروه سیاسی: در روزهای اخیر تماس تلفنی میان دونالد ترامپ و نیکولاس مادورو به یکی از مبهمترین و پرسشبرانگیزترین پروندههای سیاسی نیمهپنهان در آمریکای لاتین تبدیل شده است. روایتهای متفاوت رسانهها، سکوت دولتها درباره محتوای دقیق مکالمه، و انتشار ادعاهایی که هیچکدام با اسناد رسمی پشتیبانی نشدهاند، فضایی ساخته که بیش از آنکه شفاف باشد، بخشی از جنگ روایتها و فشارهای سیاسی به نظر میرسد.
خبرگزاری رویترز در گزارشی که آن را مبتنی بر ۴ منبع آگاه تنظیم کرده، مدعی شد در این تماس مادورو درخواستهایی را مطرح کرده که شامل «خروج امن»، «تضمینهای سیاسی» و حتی «امکان سفر به خارج» بوده و ترامپ با آنها مخالفت کرده است. اما هیچ مقام رسمی در واشنگتن یا کاراکاس حاضر نشده محتوای گزارش را تایید یا رد کند و تمام ادعاها در حد روایت رسانهای باقی ماندهاند. در سوی دیگر، روزنامه تلگراف بریتانیا نیز روایت دیگری ارائه داده و نوشته است مادورو خواسته به قطر برود و حدود ۲۰۰ میلیون دلار دارایی او محفوظ بماند. این ادعا نیز نه سندی دارد و نه منبع رسمی آن مشخص است. نکته مهم این است که هیچیک از دو طرف مکالمه چنین جزئیاتی را تایید نکردهاند و همین مسئله، فضای تردید را پررنگتر میکند.
در روز سیام نوامبر، دونالد ترامپ در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره تماس تلفنی با نیکلاس مادورو تایید کرد که گفتوگو انجام شده است، اما هیچ جزئیاتی ارائه نداد. ترامپ در اظهاراتی کوتاه گفت «جواب بله است» و سپس اضافه کرد که نمیخواهد بگوید این تماس «خوب بود یا بد؛ تلفنی بود». او توضیح بیشتری نداد و از هرگونه اشاره به محتوای مکالمه یا مضمون درخواستها و پیشنهادهای مطرحشده خودداری کرد.
نیکلاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا روز پنجشنبه گفت که با دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا گفتوگوی تلفنی داشته است؛ او از لحن گفتوگو به عنوان «محترمانه و صمیمانه» یاد کرد.
ابهام در واقعیت تماس: چرا هیچ سندی نیست؟
نکته اول اینکه هیچ بیانیه کتبی مشترک منتشر نشده. نه کاخ سفید و نه کاخ ریاستجمهوری ونزوئلا سندی برای «نامه مشترک»، «جزئیات توافق» یا «متن تماس» منتشر نکردهاند. تمام آنچه امروز درباره تماس مطرح میشود، بر پایه اظهارنظر منابع ناشناس یا رسانههاست.
دوم اینکه روایتها درباره پیشنهاد مادورو متناقض است. برخی منابع میگویند درخواست عفو و خروج امن داده شده؛ برخی دیگر به احتمال مذاکره اشاره کردهاند، اما هیچ مدرکی برای اثبات این ادعاها وجود ندارد.
سوم اینکه زمانبندی گزارشها و واکنش رسمی، خود محل سوال است. مادورو با فاصله چند روز از تماس احتمالا پس از آگاهی از انتشار گزارشها تصمیم به تایید آن گرفت، نه بهدلیل شفافیت، بلکه بهواسطه فشار گمانهها.
چهارم اینکه با وجود ادعای منابع درباره اخطار نهایی و سررسید مهلت خروج، تا امروز هیچ نشانه معتبری مثل ترک کشور از سوی مادورو، اعلام آمادگی برای مهاجرت یا حضور خانواده او در خارج دیده نشده است. این خود گویای آن است که یا آن پیشنهاد جدی نبوده یا مادورو آن را قبول نکرده است.
تماس تلفنی ترامپ و مادورو اگرچه رسما تایید شده، اما روایت دقیق آنچه رسانهها چند روز بعد از تماس نوشتند فاقد شواهد مستند است. اختلافات میان روایتها، عدم صدور سند مشترک و سکوت طرفین، وضعیت را به نقطه ابهام کشانده است. در چنین شرایطی، آنچه به دست میآید بیشتر «بازی روایت» است تا واقعیت سیاسی.
ماهیت پنهان این تماس دقیقا همان ویژگیای است که برای فشار روانی و سیاسی برای واشنگتن مفید است: امکان انتشار روایت «پیشنهاد خروج امن» تا قبل از اینکه طرف مقابل فرصت واکنش رسمی داشته باشد؛ سپس اگر مادورو نپذیرفت، باز هم همان روایت را بهعنوان «رد فرصت صلحآمیز» بازنشر میکنند و فشار را مشروع نشان میدهند.
نظر شما