مجله حمام‌های تاریخی
-
حمام کوچیکه و حمام بزرگه جماران کجا بود؟ | خاطرات دور نماز خواندن کنار آب انبار
محله های شمیران به دلیل همجواری با کوه های پربرف دارای قنات های پرآبی بود. بسیاری از این قنات ها از خانه ها و باغ های ساکنان یک محله می گذشت. آب حمام های عمومی نیز از همین قنات های پرآب تامین می‌شد.
-
یادداشت | طهرانی‌ها کجا شنا می‌کردند؟ | لذت آب‌تنی در چال‌حمام‌های پایتخت
شنا کردن مردم در تهران قدیم عمل غریبی بود. فقط در فصل گرما جوانان و علاقه‌مندان شنا می‌توانستند تنی به آب بزنند.
-
حمام‌های سنتی را دریابیم
وقتی قرار است به تمدن و پیشینه‌مان افتخار کنیم یکی از جمله‌های مرسوم بین اغلب مردم این است «وقتی که اروپایی‌ها در رودخانه خودشان را می‌شستند، ما حمام داشتیم.»
-
حمام کشوریه؛ در فهرست اولین حمام‌های نمره تهران
ورودی حمام کشوریه از خیابان سیروس _شهید مصطفی‌خمینی_ است با یک درچوبی منبت‌کاری شده ۴ لنگه، و کاشیکاری بالای آن و سقفی دارای آئینه کاری؛ البته بعدها برای حفاظت از حمام و جلوگیری از آتش‌سوزی و از بین رفتن در چوبی، در آهنی دیگری روی آن نصب شده است.
-
نخستین گرمابه مدرن پایتخت را چه کسی ساخت؟ | چطور از خزینه به حمام نمره رسیدیم؟
روزگاری استحمام مردم در خزینه‌ها انجام می‌شد و به‌همین دلیل دچار بیماری‌هایی مثل کچلی، بیماری‌های قارچی و آبله می‌شدند تا اینکه دوش حمام جایگزین آن شد، ولی نخستین حمام نمره را شخصی به نیت همسرش «کشور خانم» ساخت.
-
سوغات خانواده سردار ناپلئون برای ایرانیان چه بود؟
شاید تصور بسیاری بر این است که قدمت دوش حمام در ایران به حداکثر ۱۰۰ سال پیش می‌رسد و پیش از آن همه حمام‌های ایرانی به شکل سنتی و خزینه دار ساخته می شد. اما بد نیست بدانید این تصور چندان دقیق نیست و اولین حمام دوش دار در دوره ناصری توسط پسر یکی از سرداران ناپلئون در خیابان سعدی ساخته شد.
-
لذت استحمام کنار درختان پرتقال | بروبیای گرمابه سالخورده پونک جای خود را به مزد ترس داد
گرمای آب دیگ نفتی و خنکای نوشیدنی‌های تگری در گرمابه‌هایی که دیوارهایشان از خشت و گل بود، مراسم حنابندان و شادی جوانان و دورهمی خانم‌های محل، خاطرات ساکن محله پونک از گرمابه‌هایی است که روزگاری به آن تردد داشتند و این خاطرات هنوز زنده است.
-
لجن‌کشی خزینه ۵ حمام محله کن | ماجرای کوزه‌اندازی و فرار از چنگ حمام‌داران چوبدار
نظافت خزینه حمام‌های قدیم مهم‌ترین بخش حمام‌داری بود و اصطلاح کوزه‌اندازی از زمان استفاده از کوزه برای لجن‌کشی کف خزینه‌های حمام رایج شد. جدای از این توضیح خشک و خالی، حمام رفتن در روزگار دوردست تهران قدیم با مخاطرات متعددی همراه بود که در ادامه برایتان شرح می‌دهیم.
-
گرمابه ارباب همچنان پابرجاست | ۷ دهه پذیرایی از مردم غرب تهران
براساس آمار سال ۱۳۴۰ حدود ۴۱۰ حمام عمومی در تهران وجود داشت. با افزایش شهرنشینی تعداد حمام‌ها به ۱۴۰۰ رسید. با این شیوه ساکنان هر محله برای استحمام آدینه مسیر کمتری را تردد می‌کردند. در محله طرشت جنوبی حمام قدیمی وجود دارد که با بیش از ۷۰سال قدمت همچنان دایر و متعلق به ارباب طرشت است.
-
نام پهلوان «سیدعلی حق‌شناس» در تهران می‌درخشد
احتمالاً بارها گذرتان به خیابان‌های منوچهری و سعدی افتاده است اما شاید ندانید که این محدوده از محله بهارستان به نام فردی بوده که روزگاری به مردم‌داری و جوانمردی شهرت داشته است و پیر و جوان پایتخت نام او را با افتخار می‌بردند و با دست نشانش می‌دادند. اما حالا فقط نامش روی تابلوی بانک‌ها با عنوان «چهارراه سیدعلی» باقی مانده است.
-
حمام ۹۰ ساله محله بیسیم | حمام‌دار بزرگ پایتخت را بشناسید
یکی از بناهای قدیمی محله طیب گرمابه بستان با ۹۰ سال قدمت است. اهالی محله بیسیم این گرمابه را شناسنامه محله می‌دانند. به گفته آنها ملک این گرمابه جز اولین بناهای ساخته شده در محله بیسیم (طیب امروزی) است و با گذشت سال‌های سال همچنان پاخور دارد.
-
آداب حمام رفتن در تهران قدیم | آب آلو و لبوخوری با مشت و مال اضافه
حمام رفتن در گذشته‌های نه چندان دور حکم مراجعه به کلینیک زیبایی تمام‌عیار با ارائه بهترین خدمات را داشت. حمام‌های قدیمی محل شست‌وشوی بدن، محل باز کردن شوخ (کیسه کشیدن)، صابون زدن و فصد کردن (رگ زدن و حجامت)، گرفتن قولنج و مشت و مال، ازاله موهای زائد بدن، تراشیدن سر آقایان، حنا بستن و سدر گرفتن بر موهای سر و خلاصه یک نظافت جامع و کامل بود.
-
استعفای رئیس نظمیه با بوق حمام!
نخستین رئیس نظمیه ایران «آنتوان دو مونت فرت» ایتالیایی بود که ناصرالدین شاه در سفر فرنگ با او آشنا شده و برای داشتن یک نظمیه منسجم ،او را به ایران آورد. این کنت ایتالیایی جدا از حضور ۱۲ ساله اش در ایران به عنوان رئیس نظمیه و برای برقراری امنیتی نسبی درپایتخت یک کار بسیار ارزنده انجام داد،آن هم نگارش نخستین کتابچه قانون نظمیه ایران بود.
-
خانه‌موزه جلال و سیمین، میراثی ماندگار در دزاشیب | جلال این خانه را با عشق برای سیمین ساخت
تهران را فقط به برج‌های بلند و بزرگراه‌های شلوغش نمی‌شناسند. این پایتخت درندشت کوچه پسکوچه‌های فراوانی داشت که نهرهای جوشان از پای درختانش جاری بود با خانه‌های ویلایی و بزرگ که صاحبانش نهایت ذوق و سلیقه را در معماری ساختمانش به خرج می‌دادند.سالروز فوت سیمین دانشور در ۱۸ اسفند بهانه خوبی بود تا سراغ این خانه برویم.