فیزیک ستارهای (اختر فیزیک)
-
ابرمــاه در آغوش زمین؛ چرا فردا شب ماه بزرگ و روشنتر میشود؟
اسرار فرداشب مهآلود | هنگامی که ماه برای لحظهای بزرگتر و پرنورتر میشود
چهارشنبهشب، آسمان فرصتی ویژه برای تماشا خواهد داشت؛ ابرماهی که بزرگتر و روشنتر از همیشه به نظر میرسد. وقتی ماه در نزدیکترین فاصلهاش با زمین قرار میگیرد و همزمان کامل میشود، ما شاهد نمایی درخشان و فوقالعاده از آسمان شب خواهیم بود
-
کشف سیارهای مشابه زمین در فاصلهای نزدیک
رصد شفقهای قطبی در سیاره مشتری | جیمز وب در حال کشف حیات فرازمینی است؟
تلسکوپ فضایی جیمز وب در سال ۲۰۲۵ با کشفیات شگرف خود، مرزهای دانش بشری را در زمینه کیهانشناسی و اخترفیزیک گسترش داده است. این تلسکوپ با استفاده از فناوریهای پیشرفته، توانسته است به رصد اجرام دوردست و بررسی ویژگیهای آنها بپردازد
-
نقطه عطفی در اختر زیستشناسی و جستوجوی حیات فرازمینی
ردپای حیات در سیارهای دوردست؛ سرنخهای جدید جمیزوب
تلسکوپ جیمز وب موفق شد نشانههایی از مولکول دی متیل سولفید (DMS) را در جو یک سیاره فراخورشیدی کشف کند؛ یافتهای که میتواند سرنخهایی از فعالیت زیستی ارائه دهد.
-
راز لرزش پنهان زمین؛ تحول در سنجش حرکات کیهانی لیزری که اسرار محور سیاره را فاش کرد
رقص نامرئی زمین؛ از بایرن تا کیهان | از سنجش حرکت محور زمین تا آزمون نظریه اینشتین
زمین هرگز آنقدر که به نظر میرسد آرام و ثابت نیست؛ زیر پای ما، سیاره در حرکاتی ظریف و پنهان میلرزد و میرقصد. اکنون دانشمندان آلمانی با ابزاری انقلابی، موفق به ثبت این لرزشهای نامرئی شدهاند؛ دستاوردی که شاید مسیر آینده فیزیک و ژئودزی را تغییر دهد.
-
آشنایی با ۴ سیاره که شواهد و علائم زندگی در آنها دیده شده است
کشف حیات در سیارات دیگر از دیرباز اهمیت خاصی برای انسان داشته است. از زمانی که علم نجوم به رشدی رسید که ما بتوانیم سیارات دوردست را رصد کنیم، فصل جدیدی برایمان گشوده شد.
-
نتایج مطالعات تیم بینالمللی به سرپرستی محققان پژوهشگاه دانشهای بنیادی با تلسکوپ میرکت و رصد کهکشانهای اولیه منتشر شد
کهکشانهای اولیه در هالهای از پرتوهای کیهانی پرانرژی
گروهی از منجمان به سرپرستی پژوهشگاه دانشهای بنیادی (IPM) و با حضور دانشمندانی از مؤسسهٔ بیندانشگاهی نجوم دادهمحور (Inter-university Institute for Data Intensive Astronomy) و دانشگاه آکسفورد نمونهای از کهکشانهای دوردست را مطالعه کردهاند.
-
تصویری از جنگ ستارگان واقعی ثبت شد
تصویر هیجانانگیزی از جنگ ستارگان توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب به ثبت رسیده است.
-
کشف سیارهای عجیب در اعماق فضا
اخترشناسان سیارهای جدید و اسرارآمیز را کشف کردهاند که اگرچه هماندازه زمین است، اما شرایط سطحی آن به گونهای است که هر چیزی که بر آن فرود بیاید را بلافاصله خاکستر میکند.
-
یک قهرمان نجومی؛ سیارهای که پس از مرگ ستارهاش دوام آورد
بازماندهای در گور کیهانی | سیارهای عجیب در مدار کوتوله سفید
باوجودآنکه ستارههای مرده دیگر نمیتابند، حالا اخترشناسان اثری ظریف یافتهاند که حکایتگر بقای سیارهای در همان حوالی است. سیاره تازه کشفشده احتمالاً در منطقهای کوچک و داغ بهصورت باورنکردنی در مدار یک کوتوله سفید چرخیده و نشان داد که مرگ ستارگان، پایان قصه نیست.
-
اخترشناسان برای اولینبار موفق به مشاهده لحظه شکلگیری سیارات شدند
ترکیب دادهها در قاب جیمز وب و آلما | تصویری شگفتانگیز از تولد یک منظومه
در میان میلیاردها ستاره که هر شب آسمان را پر میکنند، معدود ستارگانی هستند که در لحظه تولد سیارهای به تلسکوپهای ما چشمک میزنند.
-
اسرار جدید راه شیری؛ تکههایی از یخ در حال جوشیدن در میان آتشفشان
ابرهایی سرد با سرعت یک میلیون مایل بر ساعت؛ منجمد در میان شعلههای آتش!
در دل ساختارهایی که دمای آنها به بیش از یک میلیون درجه میرسد، اخترشناسان ابری از گاز سرد کشف کردهاند؛ کشفی که تا همین دیروز، غیرممکن به نظر میرسید.
-
فقط ۱.۵ ثانیه طول کشید تا یک سیاهچاله زاده شود؛ راز عناصر سنگین کیهان؛ بارش طلا از دل ستارگان
اسرار تولد اسرارآمیز یک سیاهچاله در برخورد با ستارگان نوترونی
تا همین اواخر، نحوه تولد یک سیاهچاله از برخورد دوستاره نوترونی بیشتر شبیه داستانهای علمی - تخیلی بود. اما حالا با شبیهسازیای بیسابقه، دانشمندان موفق شدند این رویداد عظیم را از آغاز تا پایان ثبت کنند.
-
پنجرهای به ۴ میلیارد سال پیش
حبابهای شیشهای کوچک با قدمت میلیاردها سال | حامل رازهای بزرگِ اولیه زمین!
محققان به تازگی نمونههایی از شیشههای باستانی در گوشته زمین کشف کردهاند که نزدیک به ۴ میلیارد سال قدمت دارند. این حبابها، نهتنها ردپایی از فرایندهای حرارتی و شیمیایی اولیه زمین به شمار می روند ، بلکه درون آنها اسراری از تشکیل نخستین اقیانوسها و شکلگیری مولکولهای اولیه حیات پنهان است.
-
آیا می توان مرزهای فیزیک را شکست؟ جایی فراتر از این جهان قابل تصور
این ذره فرضی سریعتر از نور حرکت میکند!
در دنیایی که قوانین فیزیک مانند اصل علیت و سرعت نور، ستونهای اصلی شناخت ما از هستی را شکل میدهند، ایده وجود ذرهای که بتواند این قواعد را نقض کند، هم هیجانانگیز است و هم هراسآور. «تاکیون» نام همین ذره اسرارآمیز و بحثبرانگیز است؛ ذرهای نظری که اگر وجود داشته باشد، سریعتر از نور حرکت می کند.
-
نگاهی به عجیبترین پدیده کیهانی که تا به حال بشر دیده است
کشف عجیبترین سیاهچاله جهان | این سیاهچاله زمان را خمیده میکند
سیاهچالهها همیشه برای ما معما بودند، اما تازهترین کشف، مرزهای این معما را جابهجا کرده است. دانشمندان به تازگی سیاهچالهای یافتهاند که رفتار عجیب و غریبی دارد و شاید کلید فهم زمان باشد.
-
کشف صدای جهان | بیگانگان فضایی قصد برقراری ارتباط با ما را دارند؟
در اعماق تاریک فضا، در فاصلهای حدود ۱۴ هزار و ۷۰۰ کیلومتر سال نوری از سیاره ما، یک جرم غیرعادی درحال انجام رفتاری غیرمنتظره است.
-
بازنگری دانشمندان ژاپنی در جایگاه زمین با کمک دادههای ۱۵ساله رادیویی
اسرار جدید کهکشانها | زمین در مسیر تازهای بهدور یک سیاهچاله غولآسا میچرخد
تحقیقات نجومی جدید نشان دادهاند زمین در مسیر چرخش خود بهدور مرکز کهکشان راه شیری، سریعتر از تصورات پیشین حرکت میکند و در موقعیتی نزدیکتر به سیاهچاله مرکزی قرار دارد.
-
نقطهای کوچک در جهانی بیانتها | خانه ما در کجای این هستی قرار دارد؟
چهارمین برنامه دانستنیها در «همشهری تیوی» مصادف شده بود با روز جهانی نجوم در ایران که بههمین مناسبت میزبان «کاظم کوکرم»، ستارهشناس و مدرس نجوم در استودیوی تلویزیون اینترنتی همشهری بودیم.
-
وقتی فیزیک، حیرتزده میشود
چالش مهم برای یک نظریه شصتساله در فیزیک حالت جامد
در دنیایی که الکترونها سلطان جریان برق بودند، اکنون فلزاتی پدیدار شدهاند که با بیاعتنایی به این سلطه، قوانین را زیر پا گذاشتهاند. تصور کنید جریانی از برق را میبینید، اما دیگر خبری از الکترونها نیست. این سناریو تخیلی نیست؛ بلکه واقعیتی است در دل «فلزات عجیب»
-
کشف سردترین سیاره در کهکشان
محققان با استفاده از دادههای تلسکوپ فضایی جیمزوب، سردترین سیاره را کشف کردند. در سال ۲۰۲۰، ستارهشناسان یک غول گازی پیدا کردند که به دور ستارهای در فاصله ۸۱سال نوری از زمین میچرخید.
-
دنیای مخفی در دل بزرگترین اسرار کیهان؛ مادهای که هنوز شناخته نشده
اسرار ناگشوده درباره ماده تاریک | مادهای که دانشمندان را سردرگم کرده است
جهان ما پر از معماهایی است که علم هنوز نتوانسته پاسخی روشن برایشان بیابد. در میان این رازها، «ماده تاریک» درخشانترین و مبهمترین نامی است که توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است.
-
وقتی فیزیک، چرخش زمین را بازسازی میکند
یک مسیر جدید برای شناخت هسته زمین | گردش مرموز در دل جریانهای متلاطم
تابهحال فکر کردهاید چه میشد اگر در دل تلاطمهای شدید و غیرقابلپیشبینی، ناگهان نظمی آرام و هماهنگ پدیدار میشد؟ پژوهشی تازه نشان میدهد حتی در پرآشوبترین جریانهای سیال، ممکن است پدیدهای شگفتانگیز رخ دهد؛ چرخشی آرام و قابلپیشبینی.
-
اشتباهی که از بچگی داشتهایم | آنها ستاره نیستند
در دومین برنامه از مجموعه برنامههای دانستنیها در همشهری تیوی، ندا جعفری کیهانشناس و مدیر انجمن آماتوری نجوم ایران مهمان برنامه بود و پرده از یک اشتباه بزرگ در نامگذاری اجرام سماوی برداشت.
-
پژوهش جدیدی درباره نقش دنبالهدار ۶۷P در تاریخ زمین
کشف شگفتانگیز در دل گردوغبار کیهانی | سرنخهایی از گذشته مرموز منظومه شمسی
در سال ۲۰۱۵، فضاپیمای اروپایی «روزتا» تصویری خیرهکننده از دنبالهدار معروف ۶۷P/Churyumov-Gerasimenko ثبت کرد؛ تصویری که از فاصله ۸۵ کیلومتری گرفته شده بود و با وضوحبالا جزئیات فعالیت این جرم آسمانی مرموز را آشکار کرد.
-
هشداری برای ساکنان زمین؛ آیا زمین در مسیر نابودی قرار دارد؟
پیشبینی تکاندهنده اینشتین و هاوکینگ؛ ناسا تاریخ پایان جهان را تأیید کرد
آیا زمین در آستانه نابودی است؟ سالهاست که دانشمندان و پیشگویان به دنبال پاسخی برای این پرسش بودهاند؛ از مایاها گرفته تا بزرگترین فیزیکدانان عصر مدرن، همه در تلاش بودهاند تا آینده سیاره ما را پیشبینی کنند. اکنون با هشدارهای استیون هاوکینگ و تحقیقات ناسا، این نگرانیها بیشازپیش جدی شده است.
-
راز پنهان جهان که پس از میلیاردها سال فاش شد!
طلوع ستارگان تاریک | کشفی که جهان را دگرگون میکند!
جهان پر از رازهای ناشناخته است، اما برخی از این اسرار میتوانند انقلابی در علم ایجاد کنند. یکی از بزرگترین معماهای کیهانشناسی، ماهیت «ماده تاریک» است؛ مادهای که ۸۵ درصد جرم جهان را تشکیل میدهد؛ اما تاکنون مستقیماً قابلمشاهده نبوده است.
-
فرصتهای جدید برای مطالعه امواج گرانشی
یک سیاهچاله غولپیکر در حال کشتن ستارگان | رویدادی که علم کیهانشناسی را شگفتزده کرده است
در یک کشف شگفتانگیز و کمی ترسناک، ناسا بهتازگی موفق به شناسایی یک سیاهچاله عظیم شده که به نظر میرسد؛ مانند یک قاتل سریالی عمل میکند. این سیاهچاله ستارهای را که بیش از حد به آن نزدیک شده بود، در یک فاجعه کیهانی از بین برده و بقایای آن را بهسوی یک ستاره دیگر پرتاب کرده است.
-
انقلابی شگفتانگیز در دنیای علم که آینده فناوری را متحول خواهد کرد
سفر در زمان از رویا به واقعیت | واقعیتی که دیگر محدود به داستانهای علمی تخیلی نیست!
سفر در زمان دیگر فقط در قالب فیلمها و کتابها نیست! در روزگار امروزی ما دنیا بالاخره روزی را به خود دید که داستانهای علمی تخیلی به حقیقت پیوستند و فیزیکدانان با بهرهگیری از فناوریهای کوانتومی به نقطهای رسیدند که در آن میتوان زمان را دستکاری کرد.
-
جفت گمشده خورشید کجاست؟
بسیاری از ستارگان در کهکشان به صورت جفت وجود دارند، اما خورشید در میان آنها یک استثنا است. اما مدتی است دانشمندان ستاره شناس، تمام دانش خود را صرف دریافت سرنخهای کرده اند که نشان میدهد ممکن است خورشید یک قل دیگر داشته باشد. اما سئوال اینجاست که این قل دیگر کجا رفته است؟
-
آیا اجرام آسمانی در تکامل اولیه زمین نقشی داشتهاند؟
کشف دو جمعیت از دنبالهدارهای تاریک با دو طعم متفاوت
مطالعات در خصوص دنبالهدارهای تاریک، هفت دنبالهدار تاریک جدید را آشکار کرده که مجموع آنها را به ۱۴ دنبالهدار میرساند. ستارهشناسان متوجه شدهاند که آنها در دو طعم هستند؛ یعنی دنبالهدارهای تاریک بیرونی حدود یک مایل بزرگتر هستند و در مدارهای بیضوی دورتر منظومه شمسی قرار دارند.