همشهری محله
-
فیلم | رهبری در این امامزاده گریست
در آستان امامزادهها معنویت و آرامش موج میزند و روایتها و قصههای شنیدنی را در دل خود نهفته دارند.
-
روایت سید مهدی اعرابی، تهران پژوه از روش تنظیم سند در تهران قدیم
فوت و فن تنظیم سند در تهران قدیم
ازدواج، خرید یا واگذاری مغازه و خانه، طلاق و معاملاتی که نیاز به ثبت و شاهد داشت در روزگاری که خبری از دفاتر ثبت نبود، توسط افراد معتمد محل انجام میشد.
-
آب برای گردن کلفتها بود
تا قبل از آبرسانی از طریق لوله کشی، مردم از گاری آب شاهی برای آشامیدن و مصارف عمومی استفاده میکردند اما همه مردم به نسبت مساوی نمی توانستند از آب برای مصارف خانگی استفاده کنند.
-
نخستین سرود ملی ایران بعد از انقلاب چه بود؟
سرود «ای معلم» نخستین سرود ملی ایران بعد از انقلاب بود که از رادیو پخش شد. سرودی که در وصف معلم انقلاب آیت الله سیدمحمود طالقانی سروده و اجرا شد. سرودهایی که در چشم برهم زدنی ورد زبان مردم میشد و گاه بخشی از شعارهای تظاهرات هم از این سرودها نشات میگرفت.
-
«ایران، ایران، ایران رگبار مسلسلها» چطور ساخته شد؟ | سرود را اینجا بشنوید
سرود الله الله پس از ۴۵ سال هنوز هم تازه است و شنیدنی. هر بار که این سرود روی تصاویری از راهپیماییهای بهمن ۱۳۵۷ از قاب تلویزیون پخش میشود، چنان مخاطب را جذب میکند که همخوانی نکردن با «رضا رویگری» غیرممکن است. داستان خلق این اثر هنری ماندگار در یکی از شبهای حکومت نظامی را بخوانید.
-
شکوه خانههای نور | بررسی معماری پررمز و راز مساجد مدرن
مساجد مدرن یک معماری پررمز و راز دارند که در یک نگاه کلی نماد اندیشه توحیدی است.
-
سرودی که پیام انقلاب شد | شعارهای مردم «این بانگ آزادی» را جان بخشید
سرود «این بانگ آزادی است» یکی از ماندگارترین سرودهایی است که در روزهای ابتدای انقلاب توسط محمد گلریزخوانده شد. سرودی که همچنان بعد از گذشت ۴۵ سال، هرروز، قبل از اخبار ساعت ۱۴ رادیو، پخش میشود.
-
فیلم | نغمههای حماسهساز | داستان 22 سرود انقلابی که در تهران ساخته شد
مثل موسیقی متن یک شاهکار هنری، همچنان تازهاند و ماندگار. اگر روزهای پرالتهاب و پرفراز و نشیب بهمن ۱۳۵۷ و همدلی، اتحاد و همبستگی مردم علیه ظلم و جور حکومت طاغوت را به یک فیلم سینمایی تشبیه کنیم، سرودهای انقلابی موسیقی متن آن شاهکار هنریاند.
-
فیلم | راز شهرت عارف محله سلسبیل
بقیع مهمترین مدفن مسلمانان است. از جمله شخصیتهای مدفون در بقیع چهار امام معصوم(ع) یعنی امام حسن، امام سجاد، امام باقر و امام صادق(ع) هستند. وهابیان حجاز دو بار قبور ائمه بقیع(ع) را تخریب کردند، یک بار در ۱۲۲۰ و بار دیگر بار دیگر در ماه صفر ۱۳۴۴. این تخریبها اعتراضات شدیدی را به همراه داشت.
-
روایت نصرالله حدادی از نام «گوگَل» که برخی محله های تهران به این نام است
جست و جو در «گوگَل»های تهران
نامگذاری محلههای قدیمی توسط اهالی هر محله در تهران قدیم و شمیران حکایتهایی خواندنی دارد که میتواند ما را با شغل و کسبوکار مردمانی که در آن محل زندگی میکردهاند، آشنا کند.
-
مسجدی تاریخی با دو محراب
با بیش از ۱۵۰ سال قدمت از مهمترین و زیباترین بناهای به جا مانده از دوران ناصرالدینشاه قاجار است. مسجد سپهسالار قدیم یا همان مسجد بهشتی در نزدیکی مدرسه خان مروی یکی از چشمنوازترین مساجد تهران است و معماری پرجزئیات آن چشم هر بازدیدکنندهای را خیره میکند.
-
هنر لولاگر در معماری مسجد مجدالدوله
مسجد مجدالدوله از جمله بناهای قدیمی بهجامانده از دوره قاجار است که به مسجد و مدرسه مجد نیز معروف است. طبق کتیبه موجود در ضلع غربی آن، مسجد در سال ۱۳۱۰ هجری قمری (۱۲۷۱ هجری شمسی) توسط «مهدیقلیخان امیر سلیمانی، مشهور به مجدالدوله، ساخته شده که داماد ناصرالدینشاه بوده است.
-
نخستین مسجد مدرن تهران کجاست؟
مسجد الجواد میدان هفتتیر در سال ۱۳۴۱ تأسیس شده و نخستین مسجد مدرن ایران به شمار میرود که نمونه آن را در میان مساجد کشور سراغ نداریم.
-
باغ گمشده در حصار جنوبی ارگ | ماجرای حمله به باغ هفتحوض
باغهای بیشماری در تهران بود که اکنون تنها نامی از آنها باقی مانده و اگر اسناد و کتب تاریخ تهران نیز با دقت وسواس گونهای بازخوانی شود چه بسا هرگز نام آنها را نیز نخواهیم یافت.
-
این آش خاصیت عطشزدایی دارد | دستور پخت آش سرکه تهرانی در دوره قاجار
ایرانیها به کسی که در طبخ غذا مهارت دارد آشپز میگویند. این خود دلیلی محکم برای محبوبیت آش در فرهنگ غذایی این سرزمین است. تهرانیها هم برای انواع آشها جایگاه ویژهای قائل بودند و در مقاطع مختلف سال آشهای ویژه میپختند.
-
کارکرد دوگانه ماذنه مسجد قنبرعلیخان
مسجد قنبرعلی خان در دل محله عودلاجان حال و هوای متفاوتی دارد. آرامش و سکوت محوطه این مسجد که حاصل معماری منحصربهفرد آن است، مسجد را از خیابانهای پررفت و آمد اطراف جدا میکند.
-
نخستین سند ۴۰۰ ساله وقفی تهران جامانده از دوره صفویه
یکی از مهمترین اسناد وقفی به جامانده از تهران صفوی متعلق به یکی از شبستانهای مسجد جامع بازار در دوره شاه سلطان حسین، آخرین پادشاه صفوی، تعلق دارد که فردی به نام «مولانا ملا محمد مقیما رازی» آن را وقف کرده است.
-
شاهکار استاد لرزاده در تهران | تصاویر این مسجد خاص را ببینید
حدود ۸ دهه از عمر بنای مسجد سجاد(ع) حوالی خیابان جمهوری میگذرد. مسجدی که به شیوه معماری اسلامی و با تزئین خاص به دست یکی از مشهورترین معماران مساجد یعنی استاد حسین لرزاده طراحی و ساخته شد. ویژگیهای منحصربهفرد معماری این مسجد را ببینید.
-
معماری اصفهان در قلب دانشگاه شریف
مسجد دانشگاه صنعتی شریف نمونهای از معماری اصیل اسلامی در میان مساجد تهران است و عمر آن تقریباً با عمر انقلاب اسلامی برابری میکند، چراکه ایده طراحی آن در سال ۵۸ زمانی که فضای دانشگاهها با انقلاب منطبق شدند، در دانشگاه صنعتی شریف درست در جایی که در زمان پهلوی محل استقرار گارد شاهنشاهی بود شکل گرفت.
-
«به» بخور تا به شوی! | انواع خورش با میوه خوشعطر پاییزی
آب و هوای تهران شرایط مناسبی برای کاشت و پرورش برخی درختان میوه بود. بانوان خوش ذوق و کدبانوی تهرانی هم از این میوهها در پخت انواع خورشها و مربا و تهیه تنقلات و دمنوش نهایت استفاده را میبردند.
-
هنر معمار گرجی | این مسجد متفاوت چهار محراب دارد
گنبد فیروزهای و نمای آجری مسجد فخرالدوله بیش از ۷ دهه است که چون نگینی درخشان در دل محله دروازه شمیران میدرخشد. مسجدی که یادگار دختر مظفرالدینشاه قاجار است و با هنر نیکولای مارکوف معمار برجسته گرجستانی بنا شده. در ادامه معماری زیبای این مسجد را تماشا کنید.
-
فیلم | خانه مرد شماره یک مبارزه با رضاخان
عمارت تاریخی در محله عولادجان محل زندگی، تدریس و فعالیتهای آیتالله سید حسن مدرس بوده است که در مبارزات دوران مشروطه نقش اساسی ایفا کرد.
-
فیلم | شکوه خانههای نور و نجوا
مساجد بخشی از تاریخ، فرهنگ و هویت تهران هستند. این مراکز مذهبی وعدهگاه تهرانیها با معبود و نیز شاهد مهمترین وقایع مذهبی، سیاسی و فرهنگی پایتخت بودهاند.
-
عجیبترین پلاوها و چلاوهای تهرانی | از پاچهپلوی دربندی تا چاپیلیک پلوی کنی | ماجرای استانبولیپلو و سفیر ایرانی
پلوها و چلوها در گویش برخی از مردم تهران قدیم «پلاو» و «چلاو» تلفظ می شد. پلاوها و چلوها در فرهنگ زبانی مردم تهران تفاوت داشت. چلاوها با خورش و کباب خورده میشد و ساده بود ولی پلاوها ترکیبی از مواد مختلف را شامل میشد.
-
فست فود قجری چه بود؟
اشکنه چون غذایی ساده بود و سریع آماده میشد، حسابی میان ایرانیها طرفدار پیدا کرد. در تهران نیز پایتختنشینان از قدیمالایام وقتی میخواستند با مواد غذایی دم دستشان غذایی فوری درست کنند سراغ اشکنه میرفتند. ۳ نوع از محبوبترین اشکنهها میان مردم تهران را اینجا معرفی کردهایم.
-
۸ غذای طهرونی ثبت میراث ناملموس کدامند؟
ثبت غذاهای تهرانی بهعنوان میراث ناملموس چند سالی است رواج یافته است. در این میان محله تاریخی کن پیشتاز بوده و ۸ غذای این محله ثبت ملی شده است.
-
بازار سوسکی کجاست؟ | چرا نام این بازار را «سوسکی» گذاشتد؟
بازارچه سوسکی در حوالی بازار امینالسلطان و در محدوده سرقبرآقا برای اهالی دروازه غار نامی آشناست؛ نامی متفاوت که با بخشی از تاریخچه محله گره خورده و برای اهالی قدیمی یادآور روزگار گذشته است. در گفتوگو با «علیرضا زمانی» تهرانپژوه، به تاریخچه و علت نامگذاری بازار سوسکی پرداختیم.
-
مراسم آشپزان قجری در ییلاق | تدارک ۱۴ گوسفند و چندین سینی ادویه و سبزی
تهرانیها هم مثل ساکنان دیگر نقاط ایران علاقه زیادی به انواع آشها داشتند؛ تا جایی که میتوان گفت در گذشته عمدهترین غذای اهالی تهران و دیگر شهرها انواع آش بود. علاقه تهرانیها به آش آنقدر زیاد بود که در دوران فتحعلیشاه و ناصرالدینشاه مراسم آشپزان به عنوان یک رسم سالانه رواج پیدا کرد.
-
حکایت ۳۰ سال امام جماعتی مسجد هرندی | «او حجت مسلمانی ما بود»
مرحوم حجتالاسلام علیاصغر هرندی امام جماعت مسجد هرندی، از خیرین و افراد تاثیرگذار در محله هرندی بود که ۳۰ سال امامت مسجد را برعهده داشت. پدرش حاج علیاکبر هرندی، در سالهای ۱۲۸۳ تا ۱۲۸۵ شمسی از روستایی از توابع اصفهان به نام هرند برای کسب و کار به تهران مهاجرت میکند و مشغول کارگری میشود.
-
خانه لوطی معروف دروازه غار کجاست؟ | درخواست اهالی برای تبدیل خانه طیب به پاتوق فرهنگی
ساکنان محله هرندی نسبت به سالهای پیش کم و بیش تغییر کردهاند، اما هنوز هم این محله با نام طیب حاج رضایی شناخته میشود که ماههای پایانی زندگیاش با تحولی بزرگ همراه بود.