داروی ضد گرفتگی بینی فنیل‌افرین بی‌اثر است

به گزارش همشهری آنلاین این گروه از کارشناسان که  بوسیله سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) گرد آورده شده بودند، به اجماع رای دادند که ماده موثر فنیل‌افرین که در این داروها به کار می‌رود تاثیربخشی بیشتری نسبت به دارونما ندارد.

فنیل‌افرین را می‌تواند در مجموعه‌ای از داروهای بدون‌نسخه یافت که برای درمان احتقان یا پرخونی مخاط بینی (که از جمله در عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی و آلرژی رخ می‌دهد) عرضه می‌شوند. استفاده از فنیل‌افرین در این داروها از هنگامی استفاده از یک ماده موثر قدیمی‌تر به نام «سودوافدرین» به این منظور محدود شد، افزایش یافته است. سودوافدرین امکان تبدیل به مت‌آمفتامین یک ماده روانگردان غیرقانونی را داشت.

تاثیربخشی فنیلفرین که در قرص‌های خوراکی برای کاهش ناراحتی ناشی گرفتگی بینی در گذشته هم بارها از جمله یک بار دیگر در سال ۲۰۰۷ مورد تردید قرار گرفته بود. FDA در آنها هنگام اجازه داد که داروهای حاوی این ماده در قفسه داروخانه‌ها باقی بمانند تا پژوهش‌های بیشتری در این باره انجام گیرد، اما یافته‌های ارائه‌شده در این هفته در نهایت این سازمان را وادار کرد که از شرکت‌های بزرگ داروسازی مانند جانسون-اند-جانسون و بایر و سایر شرکت‌ها بخواهد این داروهای خوراکی رفع احتقان بینی را به طور کامل از بازار خارج کنند.

سازمان غذا و داروی آمریکا احتمالا در نهایت فنیل‌افرین را از فهرست داروهای تاییدشده به شکل قرص یا محلول برای رفع گرفتگی بینی خارج خواهد کرد، اما احتمالا مدتی طول خواهد کشید تا این داروها از بازار خارج شوند، چرا که رای این هیات الزام قانونی به همراه ندارد.

چندین بررسی نشان داده‌اند که فنیل‌افرین در کارآزمایی‌های بالینی سودمندی قابل‌توجهی نسبت به دارونما ندارد و عملا باید آن را بی‌تاثیر شمرد.

فنیل‌افرین چیست؟

فنیل‌افرین یک ضد احتقان یا پرخونی است که برای تسکین فشار و گرفتگی بینی که اغلب با سرماخوردگی یا آلرژی همراه است، استفاده می‌شود.

ادعا می‌شود که این دارو با تحریک گیرنده‌های «آلفا-۱ آدرنرژیک» در رگ‌های خونی، باعث منقبض شدن رگ‌های خونی گشاد شده درون بینی می‌شود. این کار باعث می‌شود مایعات درون رگ‌های خونی از تخلیه شدن ‌به افت‌های درون بینی جلوگیری کند و درنتیجه احتقان را کاهش می‌دهد. همچنین این دارو می‌تواند با تجویز روش‌های خاصی برای افزایش فشارخون نیز به کار رود.

فنیل‌افرین از سال ۲۰۰۶ به بعد به ماده اصلی موجود در داروهای ضد احتقان بینی بدون نسخه شد، زیرا داروهای حاوی ماده مؤثر «سودوافدرین» به دلیل استفاده این ماده در تولید مت‌آمفتامین، یک ماده روان‌گردان محرک، کنار گذاشته شدند.

بسیاری از داروهای بدون نسخه که در داروخانه‌ها وجود دارند و برای درمان چند علامت بیماری مانند تب، سردرد و احتقان بینی ساخته شده‌اند، حاوی فنیل‌افرین هستند.