جمعه ۲۱ فروردین ۱۳۸۸ - ۱۵:۳۷
۰ نفر

گروه محیط‌زیست- سپیده سمائی: با نزدیک شدن به ماه‌های گرم سال، نگرانی از تشدید پدیده کشند قرمز وارد مرحله جدیدی شده است.

این پدیده که از اواخر شهریور‌‌‌ماه سال 87 آب‌های ایران را تحت‌تأثیر قرار داده است با وجود تلاش‌های انجام شده از سوی کارشناسان ایرانی همچنان در آب‌های ایران دیده می‌شود و علاوه بر اتلاف مقادیر زیادی از ماهی‌ها موجب بروز مشکلاتی نیز برای مردم منطقه شده است: مرگ و میر زوپلانکتون‌ها، نرم‌تنان، بی‌مهرگان و خیارهای دریایی، انبوهی از کف آب‌های متعفن در مناطق ساحلی ایجاد می‌کند که این مسئله موجب تولید گاز سولفور اکسیژن می‌شود.

این پدیده با مشکلات بهداشتی مستقیم و غیرمستقیمی نیز همراه خواهد بود. از جمله مشکلات مستقیمی که می‌تواند برای انسان داشته باشد، بروز حالت تهوع در کودکان و سالمندان است. برخی از افرادی که از آلرژی و حساسیت رنج می‌برند نیز با شنا در این آب‌ها ممکن است دچار بیماری‌های پوستی شوند.

دکتر حمید رضایی، متخصص بیولوژی دریا و عضو هیات علمی مرکز ملی اقیانوس‌شناسی با بیان این مطلب از تلف شدن تعدادی از لاک پشت‌های دریایی بر اثر این فاجعه در حوالی ساحل بندر لنگه خبر می‌دهد و می‌افزاید: مهم‌تر اینکه مرجان‌های بخش شمالی جزیره لارک، جنوب شرقی جزیره قشم و شرق جزیره فارو نیز از این پدیده مصون نمانده و بخش اعظمی از مرجان‌های شاخ گوزنی به‌ویژه در جزایر لارک و قشم بر اثر خفگی و کاهش نور سفید شده‌اند و جانوران همزیست با آنها شامل نرم‌تنان و سایر بی‌مهرگان نیز با مرگ و میر حائز اهمیتی مواجه شده‌اند.

کارشناسان تنش‌های زیست‌محیطی، از جمله ازدیاد مواد مغذی، آلودگی و افزایش کشت و پرورش در نواحی ساحلی را از مهم‌ترین دلایل شناخته شده پدیده شکوفایی جلبک‌های مضر می‌دانند.

همچنان‌که گفته می‌شود کشند قرمز در خلیج‌فارس که در واقع نوعی شکوفایی فیتوپلانکتونی است، تحت‌تأثیر عوامل گوناگون مثل میزان باد، دما، باران و حتی نشر پساب‌های صنعتی، فاضلاب و استخرهای پرورش ماهی و میگو در دریا که سبب افزایش مواد مغذی می‌شود، صورت گرفته است.

اما ماندگاری طولانی و خسارات اخیر است که موجب بروز نگرانی کارشناسان شده است؛ این نخستین باری است که پدیده کشند قرمز به‌مدت طولانی و به وسعت زیاد در آب‌های استان هرمزگان ماندگار شده است و به غیراز تلفات آبزیان در این استان، آب‌های امارات متحده عربی و عمان را نیز تحت‌تأثیر قرار داده است و در ضمن سبب بروز مشکلاتی برای تجهیزات ساحلی و آب‌شیرین کن‌ها در قشم و همچنین صنعت گردشگری شده است.

پیش از این دکتر حسین نگارستان، مدیر بخش اکولوژی منابع آبی مؤسسه تحقیقات شیلات ایران در گفت‌وگو با همشهری از عملیات پایلوت رس‌پاشی روی لکه‌ها در مناطقی که بیشترین مزاحمت را ایجاد می‌کردند خبر داده بود: «ریختن خاک رس روی سطح آب موجب چسبیدن ذرات رس و جلبک‌ها به یکدیگر و لختگی آنها می‌شود که در اثر سنگینی به زیر آب فرو می‌روند.

البته اگر کل منطقه آلوده شود این روش راهگشا نیست و به همین دلیل محققان ایرانی شب و روز تلاش می‌کنند و اکنون در حال مطالعه روی روش‌های زیستی هستیم تا ان‌شاءا... این پدیده را تحت کنترل در آوریم.»

به‌نظر می‌رسد با وجود تمامی تلاش‌ها این پدیده هنوز تحت‌کنترل کامل در نیامده است اما شاید سمی‌ نبودن «ککلودینیوم» گونه‌ای که در آب‌های ایران وجود دارد را بتوان نوعی شانس نسبت به کشوری مانند امارات به شمار آورد. کشوری که از 20 گونه جلبک قرمزی که در سواحلش وجود دارد 9 گونه سمی است و پدیده کشند سرخ باعث بروز مشکلات بسیاری برای این منطقه شده است.

به‌طوری‌که مقامات سازمان محیط‌زیست دوبی از بروز خطر برای گردشگران در نواحی برج‌العرب و پارک «ام‌سقیم» خبر دادند و اعلام کرده‌اند که هیچیک از گردشگران نباید در سواحل شنا کنند؛ همچنین این سازمان نسبت به ‌حضورنیافتن کودکان در آب‌های این کشور هشدار داد و اعلام کرد کودکانی که به‌صورت سهوی حین شنا آب قورت داده‌اند باید هرچه سریع‌تر به مراکز درمانی منتقل شوند.

این سازمان همچنین هشدار داد که از خوردن مواد غذایی دریایی جدا خودداری شود. علائم بالینی تماس با جلبک‌های قرمز شامل مشکلات تنفسی، مشکلات شکمی، تاری دید و تب است و سازمان بهداشت دوبی نیز از افرادی که دچار چنین علائمی شده‌اند، خواست تا برای درمان به مراکز درمانی مراجعه کنند.

از سوی دیگر، سازمان محیط‌زیست دوبی از تمامی ساکنین بومی و گردشگران ساکن هتل‌های نزدیک به سواحل دارای کشند قرمز خواست تاهرچه سریع‌تر اقامتگاه‌ها و منازل خود را تخلیه کنند.

این درحالی است که به‌دلیل غیر‌سمی بودن فیتو‌پلانکتونی که موجب کشند قرمز در آب‌های ایران شده است، چنین مشکلاتی برای کشور ما وجود ندارد و دکتر نگارستان در گفت‌وگو با همشهری اعلام کرد مصرف آبزیانی که از مراکز مجاز و تحت نظارت سازمان‌های بهداشتی تهیه شوند، هیچ مشکلی برای مصرف‌کنندگان به‌وجود نمی‌آورد.

کد خبر 78637

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار محیط زیست

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز