او مسئول رسیدگی به پرونده آلودگی هوای تهران بود. هنگامی که در عصری پاییزی به ساختمان بهارستان رفتم و از او در مورد وضعیت پرونده آلودگی هوا پرسیدم، لبخند زد و پرونده‌های جلوی رویش را نشانم داد و گفت: «اصلا لزومی ندارد به این پرونده‌ها توجه کنیم و آنها را مطالعه کنیم تا به این نتیجه برسیم که نهادهای مسئول چه کارهایی کرده‌اند. فقط کافی است که نگاهی به هوای تهران بیندازیم. آنگاه متوجه می‌شویم که دستگاه‌های مسئول وظایف‌شان را انجام نداده‌اند.»
این بار هم در یک روز پاییزی هنگامی که پدیده دما باعث تشدید آلودگی شهر شد و وضعیت هوای تهران را تا مرز بحران پیش برد، باز هم دستگاه‌ها تازه به فکر چاره‌اندیشی افتادند. 25 آذر ماه جلسه‌ای در استانداری تهران تشکیل شد و به وضعیت آلودگی هوا رسیدگی شد. اما عجیب نیست اگر بدانیم که این جلسه هیچ کاری برای کاهش آلودگی هوا نکرد. این جلسه تصمیمی اجرایی در بر نداشت. یا اگر هم داشت، دست کم تاکنون مشهود نیست. اما در این بین شورای شهر که خود را متولی اصلی مسائل شهر تهران می‌داند، بیشتر از هر چیزی خود را درگیر این موضوع کرده‌است.
این روزها افرادی که بر صندلی سبزرنگ شورای شهر تکیه می‌زنند، درصدد چاره‌جویی برای رفع مشکل آلودگی هوا هستند. مهدی چمران یک روز پس از جلسه استانداری و در جلسه شورای شهر گفت: شورای شهر مسئولیت نوشته شده‌ای درباره آلودگی هوای تهران ندارد. اما مسئولیت نانوشته‌ای داریم و برای جلوگیری از آلودگی هوا هر کاری می‌کنیم.
رئیس شورای شهر تهران در یکصد و پنجاه‌و دومین جلسه علنی شورای شهر به جلسه استانداری درباره آلودگی هوا اشاره کرد و افزود: باید بحث معاینه فنی خودروها جدی گرفته شود.
به اعتقاد چمران که مبتنی بر نظر کارشناسی است معاینه فنی خودرو ها می‌تواند 22 درصد از آلودگی هوا در تهران بکاهد. بنابراین او از مسئولان راهنمایی‌و رانندگی خواست تا جریمه خودرو‌هایی که معاینه فنی ندارند را به‌صورت جدی‌تری دنبال کنند.
از نظر وی هنگامی که دارندگان خودروها به میل خود به مراکز معاینه فنی مراجعه نمی‌کنند، باید از اعمال قانون به‌عنوان اهرم استفاده کرد. در حال حاضر مراکز معاینه فنی شهرداری با یک‌سوم ظرفیت در حال فعالیت‌اند. رئیس شورای شهر در این جلسه ادامه داد: راهنمایی‌و‌رانندگی بودجه خود را از ما می‌گیرد و شورا در این نیرو سیاستگذاری کند. اگر این نهاد نمی‌تواند معاینه فنی خودروها را کنترل کند، اعلام کند.
مهندس چمران همچنین ساماندهی موتورسیکلتها در تهران و افزایش استاندارد تولید سوخت در ایران را از دیگر عوامل کاهش آلودگی هوا در تهران دانست و گفت: شورای شهر این موارد را پیگیری می‌کند. برخی موتورسیکلتها در زیرزمین‌ها و در شرایطی غیراستاندارد تولید می‌شود. این وسایل نقلیه از هیچ استاندارد مشخصی برخوردار نیستند.
افزایش استاندارد و پاکی سوخت‌ها باید در وزارت نفت پیگیری شود و از همان سوختی که به شرکت واحد داده می‌شود به دیگر خودروهای دیزلی هم داده شود. رئیس شورای شهر تهران با اشاره به بحرانی بودن وضعیت آلودگی هوا، برای اجرای طرح جامع ترافیک اعلام آمادگی کرد و گفت: شورای شهر منتظر تصویب طرح جامع ترافیک نمی‌ماند و آن را اجرا می‌کند. چرا که هوای تهران هوای سالمی نیست.
وی در ادامه هشدار داد که ضریب هوشی کودکان در تهران بر اثر آلودگی هوا کاهش می‌یابد. بنابراین شورای شهر تمام تلاش خود را برای رفع این مشکل انجام خواهد داد.
هشت هزار میلیارد تومان خسارت
هر سال هشت هزار میلیارد تومان خسارت بهداشتی آلاینده‌های اولیه در تهران است. این سخنان مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران در جلسه شورای شهر بود که نگرانی بسیاری از اعضای شورای شهر را به همراه داشت.
یوسف رشیدی تنها به این آمار بسنده نکرد. او گفت: تهران شهری است که در آن نقطه کم آلوده یا زیاد آلوده نداریم ما با آلودگی‌های تقریبا یکسان و متفاوت در نقاط پر ترافیک و کم ترافیک مواجه هستیم. آلودگی مناطق پر ترافیک با آلودگی مناطق کم ترافیک در نوع آلاینده‌ها متفاوت است. در ادامه رشیدی پیامدهای بحران آلودگی هوا را بیان کرد: اگر تاثیر آلودگی هوا در چند سال بر شهروندان تهرانی را بررسی کنیم وضعیت بسیار نگران‌کننده خواهد شد. ذرات آلاینده به راحتی وارد خون می‌شوند و احتمال سکته‌های قلبی و مغزی را افزایش می‌دهند. وی با تقسیم بندی سال‌های آلودگی در تهران گفت: سال گذشته به‌دلیل شرایط جوی تهران، تنها 15روز با وضعیت آلودگی بالای استاندارد مواجه شدیم. اما امسال تاکنون 52 روز آلودگی بالای استاندارد داشتیم. تهران شهری است با کوه‌هایی در اطراف که مانع تخلیه هوا در آن می‌شوند.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران غفلت سیاستگذاران در سال‌های قبل را از علل آلودگی هوا دانست و گفت: تا سال 1380 هیچ استانداردی برای تولید خودرو در کشور وجود نداشت. خودروهای فرسوده ما از نظر آلودگی حتی شامل خودروهای بدون انژکتور و قبل از سال1379 هم می‌شود. به‌طور مثال یک پیکان تولید سال1380 حدود 60 گرم آلودگی در هر کیلومتر حرکت تولید می‌کند. به گفته وی کیفیت نامناسب سوخت از دیگر عوامل تولید آلودگی در تهران است. رشیدی اصلاح قوانین و جدی گرفتن معاینه فنی خودروها در تهران را از عوامل جدی کاهش آلودگی در تهران دانست و گفت: تمام کشورهای دنیا که توانسته‌اند آلودگی هوا را کاهش دهند بر عواملی همچون میل عمومی برای کاهش آلودگی، تمایز بین کسانی که آلوده‌کننده هستند و کسانی که در معرض آلودگی قرار دارند و اقدام سریع برای کاهش آلودگی بدون اینکه منتظر دولت بود، تاکید دارند.
کمیته کاهش آلودگی هوا تعطیل است
معصومه ابتکار، رئیس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران در این جلسه به عملکرد کمیته کاهش آلودگی هوای تهران اشاره کرد و گفت: این کمیته براساس قانون باید در جلسات ماهانه مشکلات آلودگی هوا را بررسی کند. حدود دو سال است که این کمیته در سازمان محیط‌زیست تشکیل نشده است. رئیس کمیسیون محیط‌زیست شورای شهر تهران درباره اقدامات کارشناسی در مورد کاهش آلودگی هوا گفت: بر اثر اقدامات کارشناسی و بعد از تهیه طرح جامع کاهش آلودگی هوا، از سال 1380 شاهد کاهش آلودگی هوا بودیم. اگر آن اقدامات انجام نمی‌شد، امروز با شرایط به‌مراتب بدتری مواجه بودیم. امروز بخش زیادی از طرح جامع کاهش آلودگی هوا تعطیل شده است و پیگیری نمی‌شود.
وی افزود: در آن زمان که مدیر سازمان محیط‌زیست بودم با بررسی که روی کارخانه‌های موتور‌سیکلت‌سازی انجام شد متوجه شدیم حدودی نیمی از تولیدکنندگان موتور‌سیکلت استاندارد لازم برای تولید را ندارند. به گفته وی هشدار سازمان هواشناسی به وزارت بهداشت برای تشکیل کمیته اضطرار بسیار دیر بود و انتظار می‌رود که مسئولان جدی‌تر با این بحران مواجه شوند.عباس شیبانی دیگر عضو شورای شهر تهران بود که درباره آلودگی هوای تهران سخن گفت. به اعتقاد وی باید طرح خروج خودروهای فرسوده با جدیت بیشتری دنبال شود و به ازای ورود هر خودرو بتوان خودرویی فرسوده از تهران خارج کرد.
دکتر خسرو دانشجو که در جلسه کمیته اضطرار در استانداری شرکت کرده بود نیز در شورا حضور داشت. او گفت: نباید تنها در فصل سرما به فکر کاهش آلودگی بود. باید در همه ایام سال برای کاهش آلودگی هوا تلاش کرد و از ایجاد دلشوره و نگرانی‌های بی‌مورد در دل مردم خودداری شود.
24 میلیارد تومان برای نگهداری کودکان و معلولان
در یکصد و پنجاه ودومین جلسه علنی، شورای شهر تهران پیشنهاد دو فوریتی بودجه 24میلیارد تومانی مرمت و ساماندهی اماکن نگهداری کودکان و معلولان را به دولت و مجلس شورای اسلامی ارائه کرد.
رسول خادم درباره لزوم دو فوریتی طرح گفت: در حال حاضر فصل تهیه بودجه کل کشور است و سازمان بهزیستی استان تهران با مشکلات بسیاری در نگهداری کودکان و معلولان مواجه است. نداشتن منابع مالی کافی مانع ترمیم و بازسازی مراکز نگهداری بهزیستی می‌شود و این طرح می‌تواند کمک مناسبی برای این مراکز باشد. وی افزود: بهزیستی استان تهران بخشی از مشکلات کل کشور را بر دوش دارد. از مجموع کودکان بی‌سرپرستی که در تهران جمع‌آوری می‌شود 12 درصد کودکان تهرانی و 88درصد بقیه غیرتهرانی هستند.
در حال حاضر شهرداری تهران ماهانه 250میلیون تومان بابت نگهداری معلولان و بی‌خانمان‌ها هزینه می‌کند. اعتباری که بابت نگهداری کودکان بی‌سرپرست هر سال وزارت کشور به استانداری تهران می‌دهد، بدون هزینه به دولت باز گردانده می‌شود. معصومه ابتکار نیز از اعضای شورا خواست که در این مصوبه ماده واحده‌ای را برای تاکید بر واگذاری وظایف بهزیستی به سازمان‌های مردم نهاد تصویب کنند.
معصومه آباد دیگر عضو شورای شهر با اشاره به صحبت‌های مدیرکل سازمان بهزیستی استان تهران گفت: در شرایط فعلی که خانواده‌ها با در‌آمد زن و شوهر در مخارج خود مانده‌اند.
یک زن بی‌سرپرست با توانمند‌سازی چطور می‌تواند زندگی خود را بگذراند. توصیه می‌کنم برای پوشش خانواده‌های بی‌سرپرست و یا زنان بی‌سرپرست از همکاری و توانایی‌های سازمان‌های مردم‌نهاد استفاده شود.
